Δημήτρης Ευθυμάκης: Η νέα τρόικα φοράει ταγέρ
Η νέα τρόικα δεν φοράει πια γκρίζα κοστούμια, αλλά ταγέρ. Δεν φωνάζει, δεν διατάζει, απλώς εμπνέει εμπιστοσύνη. Είναι το ίδιο πρόσωπο της ευρωπαϊκής επιτήρησης, με καλύτερο μακιγιάζ. Και όσο εμείς συνεχίζουμε να χειροκροτούμε κάθε ξένη αυστηρότητα, τόσο θα μένουμε ανήλικοι στην πολιτική και θεσμική ηλικία μας
Η νέα τρόικα δεν φοράει πια γκρίζα κοστούμια, αλλά ταγέρ. Δεν φωνάζει, δεν διατάζει, απλώς εμπνέει εμπιστοσύνη. Είναι το ίδιο πρόσωπο της ευρωπαϊκής επιτήρησης, με καλύτερο μακιγιάζ. Και όσο εμείς συνεχίζουμε να χειροκροτούμε κάθε ξένη αυστηρότητα, τόσο θα μένουμε ανήλικοι στην πολιτική και θεσμική ηλικία μας
Η Λάουρα Κοβέσι ήρθε στην Αθήνα σαν ροκ σταρ της νομιμότητας. Την υποδέχθηκαν υπουργοί, δημοσιογράφοι, δικαστικοί, τα μέσα ενημέρωσης, σαν να κατέβηκε από τον ουρανό η προσωποποιημένη κάθαρση. Χειροκροτήθηκε, φωτογραφήθηκε, αποθεώθηκε.
Μια ευρωπαία εισαγγελέας έγινε σύμβολο ηθικής τάξης σε μια χώρα που, υποτίθεται, διαθέτει δική της Δικαιοσύνη. Η εικόνα είναι τόσο αμφίσημη, που καταλήγει βαθιά αποκαλυπτική για την Ελλάδα και τους Ελληνες τού 2025. Δεν μάθαμε τίποτα ουσιαστικό από τη χρεοκοπία μας, εκτός από το να αγαπάμε εκείνους που μας έρχονται ως αφεντικά.
Κάποτε οι ξένοι επιθεωρητές ήταν το ανάθεμα. Οταν η τρόικα ερχόταν στο υπουργείο Οικονομικών, οι δρόμοι γέμιζαν συνθήματα, αφίσες, θυμό. Σήμερα, μια άλλη τρόικα –της ηθικής αυτή τη φορά– καταφτάνει με τα ίδια διαβατήρια, αλλά με διαφορετικό ύφος. Ταγέρ, χαμόγελο, καθαρή γλώσσα και μηδενική ανοχή. Και η Ελλάδα, αντί να βράζει, συγκινείται. Τι άλλαξε; Οχι οι ξένοι, εμείς.
Η κοινωνία που μισούσε την επιτήρηση έμαθε να τη θεωρεί εγγύηση. Οπως ο πρώην μαθητής που στήνει μόνος του το θρανίο απέναντι στον επιτηρητή, γιατί χωρίς εκείνον δεν μπορεί να συγκεντρωθεί. Η Κοβέσι δεν είναι ο εχθρός, αλλά ο καθρέφτης ενός συστήματος που δεν πιστεύει πια στη δική του ικανότητα αυτοκάθαρσης.
Αν δεν μας ελέγξει η Ευρώπη, δεν νιώθουμε ασφαλείς. Αν δεν μας το πουν απ’ έξω, δεν είμαστε βέβαιοι για τη διαφθορά μας. Και αν δεν μας μαλώσει κάποιος αλλοεθνής, δεν θα γίνουμε ποτέ τίμιοι από μόνοι μας.
Η αποθέωση της Κοβέσι είναι, στην πραγματικότητα, μια μορφή συλλογικής μετάνοιας. Δεν εξαγνιζόμαστε με την αρετή, αλλά με την εξωτερική τιμωρία. Θέλουμε να μας συλλάβουν, να μας επιπλήξουν, να μας σώσουν. Αρκεί να μη χρειαστεί να το κάνουμε μόνοι μας.
Γι’ αυτό και η Κοβέσι έγινε αποδεκτή όχι ως δικαστικός θεσμός, αλλά ως ψυχολογικό υποκατάστατο της ενοχής μας. Εκείνη «θα τους καθαρίσει», εμείς θα συνεχίσουμε να σχολιάζουμε.
Η Ελλάδα έχει μια παράξενη σχέση με την εξουσία. Δεν την εμπιστεύεται όταν είναι ελληνική, τη λατρεύει –πλέον– όταν είναι ευρωπαϊκή. Από τα Μνημόνια μέχρι τις εισαγγελίες, η ίδια ψυχολογία επαναλαμβάνεται. Η αυτοδιάθεση μας τρομάζει περισσότερο από τον έλεγχο. Είναι πιο βολικό να λες «η Κοβέσι θα μας αποκαθάρει», παρά «εμείς θα συνέλθουμε».
Κι έτσι, η νέα τρόικα δεν φοράει πια γκρίζα κοστούμια, αλλά ταγέρ. Δεν φωνάζει, δεν διατάζει, απλώς εμπνέει εμπιστοσύνη. Είναι το ίδιο πρόσωπο της ευρωπαϊκής επιτήρησης, με καλύτερο μακιγιάζ. Και όσο εμείς συνεχίζουμε να χειροκροτούμε κάθε ξένη αυστηρότητα, τόσο θα μένουμε ανήλικοι στην πολιτική και θεσμική μας ηλικία.
