Ακρίβεια: Πάνω από το 55% του εισοδήματος σε στέγη και διατροφή
Τραγική είναι η κατάσταση που βιώνουν τα νοικοκυριά –ιδιαίτερα τα πιο φτωχά– με την ακρίβεια να καλπάζει και το εισόδημα να εξανεμίζεται με ταχύτατους ρυθμούς. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2023, το φτωχότερο 20% των Ελλήνων ξοδεύει το 1/3 (33,8%) του εισοδήματός του για τρόφιμα και το 1/4 (22%) για τη στέγαση. Δηλαδή, για τις δύο βασικές ανάγκες φεύγει πάνω από το 50% του εισοδήματος (55,8%).
Στα ύψη στέγαση και τρόφιμα
Στην Ελλάδα τα ενοίκια έχουν φτάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα. Σύμφωνα με την ΤτΕ, οι τιμές των ακινήτων αυξήθηκαν κατά 9,2% σε ετήσια βάση το δεύτερο τρίμηνο του 2024 και πλέον είναι κατά 5,3% υψηλότερες από αυτές που ίσχυαν το 2007.
Ένα μέσο ενοίκιο για ένα διαμέρισμα 60 τετραγωνικών μέτρων περίπου σε μια συνοικία της Αθήνας σπανίως πέφτει κάτω από τα 500 ευρώ. Στην περίπτωση μιας τετραμελούς οικογένειας το διαμέρισμα θα πρέπει να είναι μεγαλύτερο και το ενοίκιό του θα είναι προφανώς αυξημένο, πάνω από τα 800 ευρώ.
Το δεύτερο μεγάλο έξοδο είναι η διατροφή και τα προϊόντα που αγοράζει κανείς από το σουπερμάρκετ. Ο πληθωρισμός στα τρόφιμα συνεχίζει να κινείται σε πολύ υψηλά επίπεδα στην Ελλάδα (υψηλότερα από τον αντίστοιχο της Ε.Ε.) και έκλεισε τον Σεπτέμβριο στο 3,1%.
Όπως προκύπτει, ένα μέσο νοικοκυριό αφιερώνει για τρόφιμα και στέγαση το 34,1% των δαπανών του, ποσοστό που για τα φτωχότερα νοικοκυριά φτάνει το 55,8%.
Περίπου 350 ευρώ το μήνα για… είδη διατροφής!
Το μεγαλύτερο ποσοστό των δαπανών των ελληνικών νοικοκυριών, 20,7%, από 20,9% το 2022, αφορά την αγορά ειδών διατροφής. Σε απόλυτα μεγέθη αυτό σημαίνει 348,92 ευρώ τον μήνα, από 334,03 ευρώ τον μήνα το 2022, δηλαδή αύξηση κατά 4,5%. Την ίδια στιγμή -και παρά το ότι αυξάνεται το κόστος της διατροφής- όπως προκύπτει η κατανάλωση τροφίμων είναι αρκετά μικρότερη σε ποσότητα! Συγκεκριμένα, η μέση μηνιαία κατανάλωση (σε ποσότητες) υποχώρησε το 2023 κατά 13,6% σε ό,τι αφορά το ελαιόλαδο, κατά 12,7% τα οινοπνευματώδη ποτά, κατά 11,8% τα ψάρια. Επίσης, καταναλώσαμε λιγότερο κατά 10,7% ρύζι, κατά 6,1% κρέας, κατά 5,3% αυγά και κατά 5,2% γάλα και ζυμαρικά. Περικοπές κάναμε ακόμη και στο ψωμί (-4,3%), στα φρούτα και στα λαχανικά (-4% και -3,4% αντιστοίχως). Επιπλέον, καταναλώσαμε λιγότερο ηλεκτρικό ρεύμα, κατά 9,2% σε σύγκριση με το 2022, αλλά και λιγότερα καύσιμα, τόσο υγρά, όπως είναι η βενζίνη και το πετρέλαιο, όσο και στερεά.
Αδύνατη η αποταμίευση – Ξοδεύουμε περισσότερα από το μισθό μας
Την ίδια στιγμή, η λέξη «αποταμίευση» παραμένει άπιαστο όνειρο. Στην Ελλάδα ελάχιστοι είναι αυτοί που στο τέλος του μήνα μπορούν να βάλουν έστω και λίγα ευρώ στην άκρη, με αποτέλεσμα το ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών το 2023 να είναι αρνητικό κατά 1,9%. Κι αυτό παρότι, σύμφωνα με τα συνολικά στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., το διαθέσιμο εισόδημα αυξήθηκε πέρυσι με ταχύτερο ρυθμό από την καταναλωτική δαπάνη.
