«Κλείνουν» σπίτια τα Σπιτάκια Ανακύκλωσης…

Νέα δεδομένα στην υπόθεση με τα υπερτιμολογημένα «Σπιτάκια Ανακύκλωσης» έχουν προκαλέσει τόσο οι αναφορές της Ευρωπαίας εισαγγελέως Λάουρα Κοβέσι στη συνέντευξη Τύπου όσο και με την απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών να ζητήσει πίσω τα 40 εκατομμύρια ευρώ που δαπανήθηκαν για την αγορά τους από τους Φορείς: Διαχείρισης Απορριμμάτων της Αττικής (ΕΔΣΝΑ – 18.136.860,00 €), μέρος της Κρήτης (ΕΣΔΑΚ – 10.955.400,00 €) και της Πελοποννήσου (ΦοΔΣΑ – 10.590.220,00 €).

Η Ευρωπαία εισαγγελέας αναφέρθηκε στην υπόθεση επισημαίνοντας ότι η έρευνα συνεχίζεται, ενώ μετά την απόφαση επιστροφής των χρημάτων από το υπουργείο Οικονομικών η υπόθεση δείχνει ότι ίσως και μέσα στον χρόνο θα έχει ξεκαθαρίσει από την Δικαιοσύνη.

Το ζητούμενο βέβαια στην υπόθεση είναι ότι οι τρεις παραπάνω φορείς αν δεν έχουν επιστρέψει τα χρήματα μέχρι τις 12 Οκτωβρίου, το υπουργείο Οικονομικών θα κινήσει τις διαδικασίες ανάκτησης των χρημάτων, σύμφωνα με τη νομοθεσία.

Η ανάκτηση τους σημαίνει ότι το χρέος αν δεν μπορεί να πληρωθεί από τους φορείς θα μετακυλήσει στους μετόχους των φορέων που δεν είναι άλλοι από τους δήμους.

Το δεδομένο αυτό το θεωρούν απαράδεκτο οι δήμαρχοι και αναμένεται σοβαρή αντίδραση μέσα στις επόμενες μέρες καθώς δεν ευθύνονται σε καμία περίπτωση αν κάποιοι έκαναν υπερτιμολογήσεις ή «πιάστηκαν» κορόιδα στον συγκεκριμένο διαγωνισμό για την αγορά των «Σπιτιών Ανακύκλωσης».

Αυτό που πρέπει να σημειωθεί και επισημαίνει και ο δήμαρχος Βούλας Βάρης Βουλιαγμένης και Α’ Αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ Γρηγόρης Κωνσταντέλλος είναι ότι «Σπιτάκια Ανακύκλωσης» έχουν αγοραστεί και από ΕΣΠΑ αλλά και από το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» στην ίδια τιμή.

Προς το παρόν η υπόθεση για το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» δεν έχει ανοίξει, αλλά όπως δείχνουν τα πράγματα είναι σίγουρο ότι θα είναι η δεύτερη μεγάλη έρευνα της Δικαιοσύνης.

Σε ότι αφορά την τύχη που θα έχουν τα «Σπιτάκια της Ανακύκλωσης» όλα δείχνουν ότι αυτά θα παραμείνουν ως έχουν και θα εξακολουθούν να λειτουργούν χωρίς πρόβλημα στη διαδικασία που ακολουθείται.

Ωστόσο υπάρχει ένα ζήτημα που έχει να κάνει με την προμήθεια νέου παρόμοιου εξοπλισμού από δήμους που τα περιμένουν για να τα στήσουν σε ειδικούς χώρους. Οι νέες παραγγελίες δεν είναι σίγουρο ότι θα εκτελεστούν.

Η αποκάλυψη Κωνσταντέλλου

Οι πρόσφατες αποφάσεις του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για την ανάκτηση (επιστροφή) σχεδόν 40 εκατομμυρίων ευρώ από τους Φορείς Διαχείρισης Απορριμμάτων της Αττικής (ΕΔΣΝΑ – 18.136.860,00 €), μέρος της Κρήτης (ΕΣΔΑΚ – 10.955.400,00 €) και της Πελοποννήσου (ΦοΔΣΑ – 10.590.220,00 €), φέρνουν με τρόπο οδυνηρό στην επικαιρότητα το μείζον ζήτημα της κακοδιαχείρισης πόρων και των «χρυσών» έργων της ανακύκλωσης την περίοδο 2019 – 2023.

Οι δαπάνες που σήμερα κρίθηκαν ως μη επιλέξιμες και επιστρέφονται στον κρατικό προϋπολογισμό συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με την υπόθεση των περιβόητων «πανάκριβων σπιτιών ανακύκλωσης».

kede

Ένα ζήτημα που είχε ήδη από το 2021 αναδείξει δημόσια η Επιτροπή Περιβάλλοντος (υπό την προεδρία μου τότε), και το Προεδρείο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Αττικής (ΠΕΔΑ), παρά τις σφοδρές επιθέσεις και συκοφαντίες που δεχθήκαμε από εμπλεκόμενους φορείς.

Οι φορείς διαχείρισης προμηθεύτηκαν δεκάδες «σπιτάκια» ως «Πολυκέντρα Ανακύκλωσης» για τη χωριστή συλλογή μετάλλων, πλαστικών, γυαλιού και χαρτιού.

Σύμφωνα με το απόφαση ανάκλησης, το έργο κρίθηκε υπερκοστολογημένο σε σχέση με αντίστοιχες προμήθειες του ίδιου υλικού, οι προδιαγραφές που προκηρύχθηκαν χαρακτηρίστηκαν «φωτογραφικές», ενώ το τελικό προϊόν που παραδόθηκε δεν ήταν σύμφωνο με τις προδιαγραφές της προκήρυξης. Επιπλέον, η Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου έκρινε πως τα «σπιτάκια» αφορούν τη διαχείριση υλικών συσκευασίας, γεγονός που σημαίνει ότι η προμήθειά τους θα έπρεπε να γίνει μέσω του συστήματος ανταποδοτικής ανακύκλωσης, αξιοποιώντας τα πενιχρά έσοδα που εισπράττονται από τις εισφορές των παραγωγών συσκευασιών, και όχι από τους φορείς διαχείρισης απορριμμάτων, όπως εν τέλει συνέβη, οδηγώντας σε τεράστια σπατάλη που σήμερα μετατρέπεται σε υποχρέωση επιστροφής δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ.

Οι λόγοι αυτοί οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι οι δαπάνες δεν θεωρούνται επιλέξιμες και πρέπει να επιστραφούν εντός 15 ημερών. Σε περίπτωση που οι φορείς δεν καταβάλουν το ποσό εντός του προβλεπόμενου χρονικού διαστήματος, αυτό θα παρακρατηθεί από τις εισφορές των δήμων προς τους φορείς διαχείρισης απορριμμάτων όπως ορίζει ο Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.

Επιπλέον, αντίστοιχη μεθόδευση έγινε και στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» όπου τα «Πολυκέντρα Ανακύκλωσης» κρίθηκαν επιλέξιμη δαπάνη με αποτέλεσμα να αναμένονται να έχουν και αυτές την ίδια τύχη.

Δυστυχώς, η σημερινή εξέλιξη αποτελεί τραγική δικαίωση εκείνων των προειδοποιήσεων: εκατομμύρια ευρώ που ανήκαν στους ευρωπαίους πολίτες και προορίζονταν για την προστασία του περιβάλλοντος, την ανακύκλωση και τη βιώσιμη διαχείριση απορριμμάτων, χάθηκαν μέσα σε διαδικασίες που δεν τήρησαν τις αρχές της διαφάνειας, του ανταγωνισμού και της χρηστής διοίκησης.

spitia anakiklosis

Εύλογα ερωτήματα που προκύπτουν:

Ποιος θα πληρώσει αυτά τα τεράστια ποσά που πρέπει να επιστραφούν;
Αντέχουν οι φορείς διαχείρισης απορριμμάτων από τους οποίους ζητείται η επιστροφή των πόρων να πληρώσουν η θα οδηγηθούν σε πτώχευση;
Θα μετακυλιστεί το κόστος αυτής της εγκληματικής κακοδιαχείρισης στους δήμους και τελικά, στους δημότες και αν ναι, γιατί;
Θα αντληθούν χρήματα από το τέλος ταφής για την αποπληρωμή, στερώντας έργα και προμήθειες ανακύκλωσης από τις τοπικές κοινωνίες;
Σε πόσα ακόμα από τα θέματα που είχαμε αναδείξει τότε στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της ΠΕΔΑ αναμένεται οδυνηρή «δικαίωση» μας εις βάρος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης;
Τέλος, θα αποδοθούν ποτέ ευθύνες σε εκείνους που έλαβαν τις αποφάσεις και διαχειρίστηκαν με τέτοιον τρόπο τους δημόσιους, Εθνικούς και Ευρωπαϊκούς πόρους;

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν μπορεί και δεν πρέπει να πληρώσει ξανά τα σπασμένα άλλων.

Οι δήμοι και οι πολίτες δεν μπορεί να επωμιστούν το βάρος της κακοδιαχείρισης τρίτων.

Απαιτείται πλήρης διαφάνεια, άμεση απόδοση ευθυνών και εγγυήσεις ότι τέτοια φαινόμενα δεν θα επαναληφθούν ποτέ ξανά.

Η υπόθεση αυτή δεν αφορά μόνο στην οικονομική ζημία. Αφορά την ίδια την αξιοπιστία του θεσμού της Αυτοδιοίκησης και τη σχέση εμπιστοσύνης με τον πολίτη.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Πολιτεία οφείλει να εμπιστευτεί περισσότερο τα θεσμικά όργανα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ βαθμού και να μην τα αποκλείει από τον θεσμικό τους ρόλο, όπως δυστυχώς εξακολουθεί να κάνει ακόμα και σήμερα, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τον αποκλεισμό των Δήμων από την ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμμάτων.

ΠΗΓΗ