Βαθαίνει το «χάσμα» μεταξύ ανδρών και γυναικών σε μισθούς-συντάξεις
Μισθούς, χαμηλότερους μεσοσταθμικά, κατά τουλάχιστον 200 ευρώ το μήνα, λαμβάνουν οι γυναίκες στη χώρα μας. Μάλιστα, τα συστημικά εμπόδια που αντιμετωπίζει το «ασθενές φύλο» επεκτείνονται καθ’ όλη τα διάρκεια της ζωής τους, με αποτέλεσμα η οικονομική τους επισφάλεια να γίνεται εντονότερη κατά τη συνταξιοδότηση. Και σε αυτήν την περίπτωση άλλωστε, τα στοιχεία είναι αμείλικτα.
Η «ψαλίδα» ανοίγει περαιτέρω, με τους άνδρες να λαμβάνουν συντάξεις υψηλότερες κατά 252 ευρώ (κατά μέσο όρο) σε σχέση με τις γυναίκες.
Η ανισότητα μεταξύ των δύο φύλων στην εργασία και τη σύνταξη αποτελεί δομικό κοινωνικό ζήτημα και όχι μεμονωμένο φαινόμενο, ενώ και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης γίνονται προσπάθειες άμβλυνσης των ανισοτήτων αυτών, μέσω της προώθησης ίσων ευκαιριών στην εργασία και την εξέλιξη, κίνητρα για ισότιμη κατανομή οικογενειακών ευθυνών, ενίσχυση των ελέγχων για διακρίσεις στους μισθούς, αναγνώριση των περιόδων φροντίδας παιδιών/οικογένειας στο συνταξιοδοτικό σύστημα, και προσβασιμότητα σε ποιοτική παιδική φροντίδα, ώστε να διευκολυνθεί η συμμετοχή των γυναικών στην πλήρη απασχόληση.
Αναλυτικά, τα στοιχεία του ΕΦΚΑ που αφορούν μεν τον Οκτώβριο του 2024, είναι όμως τα πλέον πρόσφατα, δείχνουν πως ο μέσος μισθός των ανδρών ήταν κατά 200 ευρώ υψηλότερος από εκείνον των γυναικών και ανήλθε στα 1.431 ευρώ μεικτά, έναντι 1.232 ευρώ μεικτά, που λάμβαναν οι γυναίκες την ίδια περίοδο.
Στο ημερομίσθιο, η διαφορά ανέρχεται σε 9 ευρώ, καθώς οι άνδρες κατά μέσο όρο λαμβάνουν 57,69 ευρώ την ημέρα και οι γυναίκες 48,68 ευρώ.
Στη μερική απασχόληση που απασχολούνται πάνω από 685.000 ασφαλισμένοι, ο μέσος μισθός των γυναικών είναι οριακά μεγαλύτερος από εκείνον των ανδρών και ανέρχεται στα 549,44 ευρώ, έναντι 530,18 ευρώ.
Το στοιχείο αυτό, όμως, κάθε άλλο παρά αναιρεί τα προηγούμενα. Και αυτό γιατί οι περισσότερες εργαζόμενες σε μερική απασχόληση λαμβάνουν πολύ χαμηλότερες αποδοχές σε σύγκριση με τη πλήρη απασχόληση. Επιπλέον, η υπερεκπροσώπηση των γυναικών σε αυτού του τύπου την εργασία υποδηλώνει περιορισμένες επιλογές, συχνά λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων ή αδυναμίας εξεύρεσης πλήρους θέσης.
Οι συντάξεις
«Ψαλίδα» που αγγίζει τα 252 ευρώ υπάρχει και στις συντάξεις ανδρών – γυναικών, όπως έδειξαν τα πρόσφατα στοιχεία που εκδόθηκαν από το πληροφοριακό σύστημα «Ήλιος» του υπουργείου Εργασίας, καθώς η μισθολογική ανισότητα μεταξύ των δύο φύλων κατά τη διάρκεια του εργασιακού βίου, είναι δεδομένο ότι οδηγεί σε αντίστοιχες διαφορές στις συντάξεις τους.
Έτσι, οι άνδρες λαμβάνουν μέση σύνταξη γήρατος της τάξης των 1.220,55 ευρώ, έναντι 976,66 ευρώ των γυναικών, ως αποτέλεσμα χαμηλότερων μισθών καθ’ όλη τη διάρκεια του εργασιακού βίου των γυναικών, λιγότερων ενσήμων, καθώς πολλές γυναίκες εργάζονται part-time ή διακόπτουν την εργασία τους λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων, ελαστικών μορφών εργασίας, που αποδίδουν λιγότερα στο ασφαλιστικό σύστημα κι εργασιακής αστάθειας, με περισσότερα διαστήματα ανεργίας.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι γυναίκες να καταλήγουν με χαμηλότερες συντάξεις, που δυσκολεύουν την οικονομική τους αυτονομία στην τρίτη ηλικία.
Σύμφωνα με την αρμόδια υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Δόμνα Μιχαηλίδου, η Ελλάδα πρόσφατα, προχώρησε στην ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας Women in Boards και πλέον, διασφαλίζεται με νόμο, η ισόρροπη συμμετοχή των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια των εισηγμένων επιχειρήσεων σε ποσοστό 33%.
Ευκαιρίες δημιουργεί και το πρόγραμμα «Σήμα Ισότητας Επιχειρήσεων» που διασφαλίζει στους εργαζόμενους των επιχειρήσεων που συμμετέχουν ότι κάθε πρόσληψη, προαγωγή ή καθορισμός αμοιβής θα διέπεται από την αρχή της ισότητας.
Το ίδιο ισχύει όταν η πολιτεία μεριμνά για την ευαισθητοποίηση των εργαζομένων σε θέματα ισότητας και καταπολέμησης των διακρίσεων. Πολύ πρόσφατα, μετά από κάλεσμα του υπουργείο, 80.000 και πλέον εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα συμμετείχαν στο επιμορφωτικό πρόγραμμα ευαισθητοποίησης σε θέματα συμπερίληψης και σεβασμού της διαφορετικότητας.
Τέλος πολιτική ίσων ευκαιριών αυτή τη φορά στην εργασία, θεωρούνται και τα προγράμματα που συμφιλιώνουν την οικογενειακή με την επαγγελματική ζωή. Το πρόγραμμα «Νταντάδες της Γειτονιάς» που πλέον αποκτά πανελλαδική εμβέλεια, αλλά και τα vouchers των βρεφονηπιακών σταθμών που δίνονται με διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια για να καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος των αναγκών είναι προγράμματα που πρωτίστως αφορούν τις γυναίκες και προστατεύουν το δικαίωμά τους στην εργασία.
