Το Υψηλό Κόστος Ζωής στην Ελλάδα «Ροκανίζει» τις Καταθέσεις
Το υψηλό κόστος ζωής στην Ελλάδα έχει μετατραπεί σε έναν αθόρυβο εχθρό της οικονομικής σταθερότητας των νοικοκυριών. Το 2024, τα ελληνικά νοικοκυριά ξόδεψαν περίπου 4 δισ. ευρώ περισσότερα από τις καταθέσεις και τα δάνεια τους, γεγονός που αποτυπώνει τη δυσκολία κάλυψης βασικών αναγκών. Οι αυξημένες τιμές σε τρόφιμα, ενέργεια, ενοίκια και φορολογικές υποχρεώσεις έχουν οδηγήσει σε αρνητική αποταμίευση, με την Ελλάδα να βρίσκεται στην τελευταία θέση μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ.
Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, η τελική καταναλωτική δαπάνη αυξήθηκε κατά 4,6% το 2024, ενώ το διαθέσιμο εισόδημα αυξήθηκε μόλις κατά 4,5%. Το ποσοστό αποταμίευσης διαμορφώθηκε στο -2,5%, συνεχίζοντας την αρνητική πορεία που ξεκίνησε το 2012, με εξαίρεση τη διετία της πανδημίας. Η μέση ετήσια αποταμίευση στην Ελλάδα ανέρχεται στα 1.076 ευρώ, όμως για οικογένειες με δύο ενήλικες και παιδιά είναι αρνητική, φτάνοντας τα -2.159 ευρώ. Αντίθετα, οι συνταξιούχοι αποταμιεύουν περισσότερα, με μέσο όρο 2.248 ευρώ ετησίως.
Η ακρίβεια έχει γίνει καθημερινός εφιάλτης για τα ελληνικά νοικοκυριά. Σύμφωνα με έρευνα της Marc, το 48,1% των πολιτών δηλώνει ότι χρειάζεται να κάνει περικοπές για να καλύψει τα απολύτως αναγκαία, ενώ το 12,7% δεν μπορεί καν να καλύψει τις βασικές του ανάγκες. Το 65,4% εντοπίζει την ακρίβεια κυρίως στα είδη διατροφής, με τους συνταξιούχους να πλήττονται περισσότερο. Το 57,6% αναφέρει το κόστος του ρεύματος ως βασικό πρόβλημα, ενώ το 48,2% επισημαίνει την αύξηση των ενοικίων. Οι νέοι κάτω των 45 ετών και οι μισθωτοί επηρεάζονται περισσότερο από την ακρίβεια στα ενοίκια, ενώ οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι άνδρες εντοπίζουν το πρόβλημα κυρίως στο ρεύμα.
Η πλειονότητα των καταναλωτών αποδίδει την ακρίβεια στην κερδοσκοπία και στα καρτέλ, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό θεωρεί ότι ευθύνονται οι ελλιπείς κρατικοί έλεγχοι. Το 85% των ερωτηθέντων ζητά την επιβολή πλαφόν στα κέρδη των σούπερ μάρκετ, ενώ 7 στους 10 τάσσονται υπέρ της επιβολής προστίμων και 6 στους 10 συμφωνούν με τη δημιουργία νέας Ανεξάρτητης Αρχής για την προστασία των καταναλωτών.
Η κυβέρνηση, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, φαίνεται να μην ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών. Το 59,4% πιστεύει ότι δεν κάνει τίποτα ή ολιγωρεί στο θέμα της ακρίβειας. Οι πολίτες ζητούν περισσότερες προσπάθειες, επιμονή και αποτελεσματικότητα για την αντιμετώπιση της κατάστασης, ειδικά στα βασικά είδη διατροφής και διαβίωσης.
Το φαινόμενο της αρνητικής αποταμίευσης και της διαρκούς πίεσης στο εισόδημα δεν είναι απλώς οικονομικό – είναι κοινωνικό. Απαιτείται συντονισμένη δράση, διαφάνεια και πολιτική βούληση για να ανακοπεί η πορεία προς την οικονομική ασφυξία των νοικοκυριών. Η ακρίβεια δεν είναι προσωρινή – είναι η νέα πραγματικότητα που απαιτεί άμεσες και ουσιαστικές λύσεις.
