Το φιάσκο του greenwashing…
Πολιτική θύελλα στις Βρυξέλλες με τα μπρος πίσω αναφορικά με ένα νομοσχέδιο
Οι κινήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τα τελευταία 24ωρα εγείρουν ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα της επικοινωνιακής στρατηγικής της Προέδρου Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, καθώς αντικρουόμενες δηλώσεις, ενδείξεις εσωτερικών συγκρούσεων και κατηγορίες ότι υπέκυψε σε εξωτερικές πιέσεις ενισχύουν την εικόνα ενός θεσμού σε σύγχυση, γράφει το Politico.
Η ανακοίνωση της Παρασκευής από τον εκπρόσωπο Ματσιέι Μπερεστέτσκι ότι «η Επιτροπή προτίθεται να αποσύρει» ένα προτεινόμενο νομοσχέδιο κατά του greenwashing προκάλεσε σοκ στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή — εξοργίζοντας κεντρώα πολιτικά κόμματα που είχαν υποστηρίξει την υποψηφιότητα της φον ντερ Λάιεν για την προεδρία και οδηγώντας ορισμένους συναδέλφους της στο να στραφούν εναντίον της.
Τις ώρες που ακολούθησαν την ανακοίνωση, αξιωματούχοι της Επιτροπής διαβεβαίωναν παρασκηνιακά ότι η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ δεν θα απέσυρε τελικά το νομοσχέδιο, εφόσον το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο —το οποίο απαρτίζεται από τις εθνικές κυβερνήσεις— συμφωνούσαν να εξαιρέσουν τις πολύ μικρές επιχειρήσεις από την υποχρέωση συμμόρφωσης. Ωστόσο, οι εκπρόσωποι τύπου επανέλαβαν δημόσια τη δήλωση περί πρόθεσης απόσυρσης την ίδια ημέρα.
Η δημόσια κατακραυγή από τους Σοσιαλιστές και τους Φιλελεύθερους, οι οποίοι κατηγόρησαν τη φον ντερ Λάιεν ότι υπέκυψε στις πολιτικές απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος —και, κυρίως, ακροδεξιών δυνάμεων που ήταν εξαρχής αντίθετες με το νομοσχέδιο— πυροδότησε μπαράζ τηλεφωνικών επικοινωνιών το Σαββατοκύριακο. Οι διαδοχικές ανατροπές οδήγησαν τελικά την Επιτροπή να ανασκευάσει επισήμως τη Δευτέρα.
«Αν εξαιρεθούν οι πολύ μικρές επιχειρήσεις από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας, δεν θα την αποσύρουμε», δήλωσε ο Μπερεστέτσκι.
Την Τρίτη, αξιωματούχοι άφησαν επίσης να εννοηθεί ότι η φον ντερ Λάιεν ουδέποτε επιθυμούσε πραγματικά την ακύρωση του νομοσχεδίου, παρά το γεγονός ότι μία από τις Σοσιαλίστριες αντιπροέδρους της Επιτροπής, η Τερέσα Ριμπέρα, φάνηκε να εκφράζει δυσαρέσκεια για τις εξελίξεις και ένιωσε την ανάγκη να κινητοποιηθεί για να το διασώσει, σύμφωνα με αξιωματούχους. Μάλιστα, έκανε και μία όχι ιδιαίτερα διακριτική έκκληση μέσω των κοινωνικών δικτύων.
Αυτό που παραμένει ασαφές —και κανείς δεν φαίνεται πρόθυμος να απαντήσει— είναι αν όλη αυτή η αναστάτωση οφείλεται σε ένα πραγματικό επικοινωνιακό λάθος ή, όπως πιστεύουν πολλοί παρατηρητές, σε μια κατάσταση συγκεχυμένης πολιτικής ή ακόμα και αιφνιδιασμού από τις απρόβλεπτες συνέπειες των ίδιων των πολιτικών χειρισμών. Παρασκηνιακά, υπάρχουν ψίθυροι ότι οι υπεύθυνοι επικοινωνίας χρησιμοποιούνται ως αποδιοπομπαίοι τράγοι για κακές αποφάσεις των υψηλά ιστάμενων, αλλά κανείς δεν τολμά να το πει δημοσίως.
Το βράδυ της Τρίτης, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Στεφάν ντε Κερσμέκερ δεν απάντησε ευθέως σε ερώτηση του Politico για το αν επρόκειτο για επικοινωνιακό λάθος, και δήλωσε ότι οι «επεξηγήσεις της συναδέλφου Πάουλα Πίνιο αποσαφηνίζουν καλά τη θέση μας».
Ο Μπερεστέτσκι, από την πλευρά του, δεν εμφανίστηκε μετανιωμένος. «Δεν είναι κάτι που δεν θέλαμε να πούμε ή προσπαθήσαμε να αποφύγουμε», δήλωσε στο Politico το βράδυ της Τρίτης. «Δεν το είπαμε ρητά την Παρασκευή, αλλά κατά τη γνώμη μου, αυτό μπορεί να προκύπτει από τη δήλωσή μου. Μπορείτε να το ερμηνεύσετε έτσι. Τη Δευτέρα, κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης Τύπου, η Πάουλα το είπε ρητά.»
Η ασάφεια σχετικά με τις προθέσεις της Επιτροπής οδήγησε διπλωμάτες και ευρωβουλευτές να διαδώσουν μια θεωρία —που προς το παρόν κανείς δεν φαίνεται να μπορεί να αποδείξει και την οποία η Επιτροπή αρνείται κατηγορηματικά— ότι η φον ντερ Λάιεν συντόνισε τις ενέργειές της με την Ιταλίδα πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι.
Η ιδέα είναι ότι όταν η φον ντερ Λάιεν επισκέφθηκε τη Μελόνι στη Ρώμη την προηγούμενη εβδομάδα, την ώθησε να αποσύρει την ιταλική στήριξη προς το νομοσχέδιο, διευκολύνοντας έτσι την Επιτροπή. Πράγματι, η Ιταλία απέσυρε την υποστήριξή της —κάτι που κάνει την ψήφιση του νομοσχεδίου ακόμη πιο απίθανη— αλλά όλοι αρνούνται ότι η φον ντερ Λάιεν είχε οποιονδήποτε ρόλο σε αυτό.
«Πρόκειται για πρόταση που η Ιταλία δεν στήριξε ποτέ», δήλωσε ένας διπλωμάτης.
Αυτό που είναι βέβαιο, πάντως, είναι ότι το περιστατικό προκάλεσε σοβαρές αναταράξεις σε πολλαπλά επίπεδα: έθεσε ερωτήματα για τον έλεγχο εξουσίας της φον ντερ Λάιεν· οδήγησε παλαιούς συμμάχους και ίδιους τους επιτρόπους της να κινηθούν εναντίον της· και έδωσε θάρρος στην ακροδεξιά, η οποία την περασμένη εβδομάδα πανηγύρισε για την φαινομενική απόσυρση του νομοσχεδίου για το greenwashing.
Τα λάθη και η σύγχυση των τελευταίων ημερών μοιάζουν να άνοιξαν τον ασκό του Αιόλου. Είτε πρόκειται για διαπραγματεύσεις για τους κανόνες για το κλίμα είτε για τον επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ, η πολιτική στις Βρυξέλλες έχει πάρει φωτιά, καταλήγει το Politico.
