Στεγαστικά δάνεια: Όταν ο «πόλεμος» προσφορών κρύβει καρτέλ επιτοκίων
Οι τράπεζες διαφημίζουν ανταγωνισμό, αλλά στην πράξη προσφέρουν σχεδόν τα ίδια προϊόντα με ελάχιστες διαφοροποιήσεις.
Σχολιάζει ο δανειολήπτης της διπλανής πόρτας
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ot.gr:
- Οι τράπεζες λανσάρουν νέα στεγαστικά δάνεια με σταθερά επιτόκια που ξεκινούν από:
- 2,5% για 3–5 έτη
- 3,7% για 7–10 έτη
- 4,1% για 15–20 έτη
- 4,2% για 25–30 έτη
- Οι μηνιαίες δόσεις για δάνειο 100.000 ευρώ με διάρκεια 25 ετών κυμαίνονται από 455 έως 550 ευρώ, ανάλογα με το πρόγραμμα.
Αν συγκρίνουμε τις προσφορές, οι διαφορές είναι ελάχιστες. Όλες οι τράπεζες κινούνται γύρω από τα ίδια ποσοστά, με μικρές αποκλίσεις που δεν αλλάζουν ουσιαστικά το κόστος δανεισμού.
Γιατί μοιάζει με καρτέλ
- Ομοιομορφία επιτοκίων: Οι τράπεζες εμφανίζουν σχεδόν ταυτόσημα επιτόκια σε όλες τις διάρκειες. Αυτό δείχνει ότι δεν υπάρχει πραγματικός ανταγωνισμός, αλλά συντονισμός.
- Συγχρονισμένες κινήσεις: Οι μειώσεις επιτοκίων και τα νέα προϊόντα παρουσιάζονται την ίδια περίοδο, σαν να υπάρχει κοινή στρατηγική.
- Σταθερό premium πάνω από το euribor: Όπως αναφέρει τραπεζικό στέλεχος, τα σταθερά επιτόκια είναι «ένα μικρό premium» πάνω από τον δείκτη euribor (~2%). Όλες οι τράπεζες εφαρμόζουν το ίδιο μοντέλο τιμολόγησης.
Στοιχεία που ενισχύουν την εικόνα καρτέλ
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει στο παρελθόν επισημάνει ότι η ελληνική τραπεζική αγορά χαρακτηρίζεται από υψηλή συγκέντρωση: τέσσερις συστημικές τράπεζες ελέγχουν πάνω από το 95% των δανείων.
- Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει καταγράψει ότι οι διαφορές στα επιτόκια στεγαστικών μεταξύ τραπεζών είναι μικρότερες από 0,2 ποσοστιαίες μονάδες – πρακτικά αμελητέες.
- Στην πράξη, οι δανειολήπτες δεν έχουν ουσιαστική επιλογή: είτε Εθνική, είτε Πειραιώς, είτε Eurobank, είτε Alpha, οι όροι είναι σχεδόν ίδιοι.
Η εικόνα για τον καταναλωτή
Οι τράπεζες παρουσιάζουν τις προσφορές ως «ανταγωνισμό» για να προσελκύσουν πελάτες. Όμως:
- Οι δόσεις διαφέρουν ελάχιστα.
- Τα επιτόκια είναι σχεδόν ταυτόσημα.
Ουσιαστικά, ο δανειολήπτης δεν έχει πραγματική δυνατότητα επιλογής. Το «πακέτο» είναι ίδιο, απλώς με διαφορετικό λογότυπο.
Το αφήγημα περί «πολέμου προσφορών» είναι περισσότερο επικοινωνιακό παρά πραγματικό. Οι τράπεζες λειτουργούν σαν καρτέλ, προσφέροντας σχεδόν τα ίδια επιτόκια και όρους, με μικρές παραλλαγές που δεν αλλάζουν την ουσία. Ο ανταγωνισμός περιορίζεται στο μάρκετινγκ, ενώ η αγορά παραμένει κλειστή και συγκεντρωτική
