Πληθωρισμός και Υπερχρέωση: Η κρίση που έρχεται από τις πλούσιες χώρες….
Δημόσια χρέη στο 110% του ΑΕΠ, τεχνητή νοημοσύνη χωρίς λύσεις και κυβερνήσεις που ζουν πέρα από τις δυνατότητές τους – Ποιος πληρώνει τελικά τον λογαριασμό;
Ο πληθωρισμός δεν είναι απλώς μια στατιστική ένδειξη. Είναι ένας μηχανισμός αναδιανομής πλούτου, ένας αόρατος φόρος που βαραίνει δυσανάλογα τους πιο αδύναμους. Και σήμερα, οι πλούσιες χώρες του κόσμου βρίσκονται αντιμέτωπες με ένα εκρηκτικό μείγμα: υπερχρέωση, χαμηλή παραγωγικότητα και γεωπολιτικές εντάσεις που ωθούν τις κυβερνήσεις σε δαπάνες χωρίς φρένο.
Όπως επισημαίνει ο Economist και αναλύει ο Οικονομικός Ταχυδρόμος, το δημόσιο χρέος των ανεπτυγμένων οικονομιών έχει εκτοξευθεί στο 110% του ΑΕΠ. Πριν την πανδημία, τέτοια επίπεδα είχαν καταγραφεί μόνο μετά τους Ναπολεόντειους Πολέμους. Σήμερα, όμως, αντί για σφιχτή δημοσιονομική πολιτική, οι κυβερνήσεις επιλέγουν τον εύκολο δρόμο: περισσότερες δαπάνες, περισσότερα ελλείμματα, περισσότερος πληθωρισμός.
Η Γαλλία αλλάζει πρωθυπουργούς πιο συχνά απ’ ό,τι άλλαζαν περούκες στις Βερσαλλίες, η Ιαπωνία συνεχίζει να δανείζεται παρά τα ήδη κολοσσιαία χρέη της, η Μεγάλη Βρετανία αυξάνει φόρους για να καλύψει τρύπες, και οι Ηνωμένες Πολιτείες σχεδιάζουν νέες φοροελαφρύνσεις που θα επιδεινώσουν το ήδη μη βιώσιμο έλλειμμα του 6% του ΑΕΠ.
Η τεχνητή νοημοσύνη, που πολλοί ήλπιζαν ότι θα φέρει αύξηση παραγωγικότητας και λύσεις, δεν προσφέρει άμεση διέξοδο. Αντίθετα, οι επενδύσεις σε data centers και μικροτσίπ αυξάνουν τη ζήτηση για κεφάλαιο, ανεβάζουν τα επιτόκια και καθιστούν την εξυπηρέτηση του χρέους ακόμη πιο ακριβή.
Μπροστά σε αυτό το αδιέξοδο, οι κυβερνήσεις στρέφονται σε μια παλιά, δοκιμασμένη — αλλά επικίνδυνη — λύση: τον πληθωρισμό. Όπως και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η πραγματική αξία του χρέους μειώνεται όταν οι τιμές ανεβαίνουν. Όμως, ο πληθωρισμός δεν είναι ουδέτερος. Αναδιανέμει τον πλούτο από τους αποταμιευτές στους οφειλέτες, από τους μισθωτούς στους κατόχους ακινήτων, από τους συνεπείς στους επιτήδειους.
Όπως έγραφε ο John Maynard Keynes, ο πληθωρισμός προκαλεί «αυθαίρετη αναδιανομή του πλούτου». Και αυτή η αναδιανομή έρχεται σε μια εποχή που οι κοινωνίες ήδη δοκιμάζονται από τεχνολογικές ανισότητες, κληρονομιές και κερδοσκοπίες που ευνοούν τους λίγους. Το αποτέλεσμα; Η μεσαία τάξη αποδυναμώνεται, η κοινωνική συνοχή διαβρώνεται και η πολιτική πόλωση εντείνεται.
Ο πληθωρισμός δεν είναι απλώς οικονομικό φαινόμενο. Είναι πολιτική επιλογή. Και όσο οι κυβερνήσεις συνεχίζουν να ζουν πέρα από τις δυνατότητές τους, τόσο οι πολίτες — εμείς — θα συνεχίσουμε να πληρώνουμε τον λογαριασμό.
