“Να κάνουμε μία κρατική Booking! Να μην πληρώνουμε 17% χωρίς λόγο!”

Πάρα πολλοί ιδιοκτήτες καταλυμάτων ζητούν κρατική παρέμβαση για να μειωθεί το κόστος του προϊόντος τους. Υπάρχει εναλλακτική επιλογή;

Το πρόβλημα

Ο τουρισμός στην Ελλάδα κινείται πλέον με 2 ή και 3 ταχύτητες, όπως σου έχω εξηγήσει από το 2024. Όσοι δεν έχουν μεγάλες μονάδες βλέπουν τα κόστη λειτουργίας να γιγαντώνονται και αναζητούν λύσεις μείωσης κόστους. Τι μπορείς να κάνεις στην πράξη όμως;

Του Ηλία Παπαγεωργιάδη

-Να μειώσεις το κόστος ενέργειας; (Ίσως με καλό ενεργειακό σύμβουλο, αλλά και πάλι είναι πολλαπλάσιο σε σχέση με πριν 10 χρόνια).

-Το κόστος του ακινήτου που χρησιμοποιείται για τουριστική επιχείρηση έχει αυξηθεί πολύ, ενώ το να κτίσεις κλπ γίνεται κάθε χρόνο και πιο δύσκολο.

-Το κόστος προσωπικού έχει εκτοξευθεί και θα συνεχίσει να ανεβαίνει. (Προσωπικά είμαι υπέρ των καλών αμοιβών για τόσο δύσκολες δουλειές).

-Το ίδιο και το μη μισθολογικό κόστος, από εισφορές μέχρι τροφοδοσία κλπ.

-Το ίδιο και τα υπόλοιπα έξοδα + τα πάσης φύσεως κόστη για την τήρηση των νέων αυστηρών διατάξεων, όπως η ψηφιακή κάρτα εργασίας, το ψηφιακό πελατολόγιο κλπ.

-Και φυσικά οι φόροι κάθε μορφής + τα “τέλη κλιματικής αλλαγής” κλπ επιβαρύνουν πολύ το κόστος κάθε καταλύματος, εξισώνοντας μικρούς και μεγάλους = δίνοντας πλεονέκτημα στους μεγάλους.

Η πρόταση

Έτσι μέσα στη δυσκολία τους πάρα πολλοί μικροί και μικρομεσαίοι του τουρισμού έχουν εστιάσει τον τελευταίο καιρό στις μεγάλες προμήθειες που πληρώνουν προς τις πλατφόρμες που τους φέρνουν τους πελάτες. Πρώτη από όλες είναι φυσικά η πασίγνωστη Booking (για την οποία μου λένε ότι “ευθύνεται” και για το 70% των κρατήσεων βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα, πολύ πάνω από την AirBnB).

Η πρόταση που καταθέτουν πολλοί άνθρωποι του τουρισμού είναι να δημιουργηθεί μία… κρατική εταιρεία κρατήσεων, που θα τους στέλνει πελάτες χωρίς τη μεσολάβηση της Booking και τις προμήθειες που χρεώνει και κυμαίνονται από 10% ως 24%, ας πούμε 17% σε μέσο όρο.

Να βάλουμε λοιπόν το δημόσιο να ιδρύσει μία τέτοια εταιρεία και τους δημοσίους υπαλλήλους να τη λειτουργήσουν, για να στηρίξουν τον Ελληνικό τουρισμό, χρεώνοντας πχ 3% αμοιβή;

Πώς λειτουργεί στην πράξη μία εταιρεία όπως η Booking;

Η Booking είναι ένα ταξιδιωτικό γραφείο.

-Τι έκαναν τα ταξιδιωτικά γραφεία μέχρι την εμφάνιση της Booking; Έπαιρναν τις τιμές των καταλυμάτων και προσέθεταν σε αυτές ένα περιθώριο κέρδους, ενώ συχνά χρέωναν και τους πελάτες/ταξιδιώτες τους αμοιβή για τις υπηρεσίες τους.

-Τι έκανε η Booking; Επέβαλλε ένα μοντέλο όπου οι πελάτες/ταξιδιώτες νιώθουν ότι δεν πληρώνουν τίποτε. Χρέωσε / ενσωμάτωσε την αμοιβή της στην τιμή του καταλύματος και σταδιακά η επιτυχία της ανάγκασε τα καταλύματα να την υπολογίσουν ως κόστος.

-Κάνει τεράστια προβολή, ξοδεύοντας άπειρα χρήματα για αυτή.

-Έχει υπαλλήλους που επικοινωνούν με τουριστικά καταλύματα και κλείνουν εμπορικές συμφωνίες + άλλους που υποδέχονται τα καταλύματα που την προσεγγίζουν απευθείας (φυσικά μεγάλο μέρος της δουλειάς γίνεται πια αυτοματοποιημένα, με τεχνητή νοημοσύνη).

-Λέγεται πως κάποιες φορές μπορεί να λιστάρει ένα κατάλυμα εισπράττοντας 17% αμοιβή και να προσφέρει το δωμάτιο του καταλύματος με… 25% έκπτωση, κάνοντας συγκεκριμένη προσφορά σε πελάτες κλπ. (Θεωρητικά δεν έχει δικαίωμα, όμως ψάξε να βρεις άκρη με τους αλγόριθμους κλπ).

-Επίσης λέγεται ότι μπορεί να προσφέρει το δωμάτιο σε τιμή πολύ πιο ακριβή από άλλες πλατφόρμες, μη δίνοντας καθόλου έκπτωση στον πελάτη της, ή να δώσει την κανονική τιμή του καταλύματος, για να κρατήσει το 17%.

-Ταξινομεί τα καταλύματα με διάφορους τρόπους, με βάση τις κριτικές, την τιμή και πολλά άλλα κριτήρια, που επιτρέπουν στον πελάτη της να διαμορφώσει αυτός τις επιλογές του.

-Λέγεται ότι προωθεί στις αναζητήσεις κάποια καταλύματα που πληρώνουν μεγαλύτερη αμοιβή, ενώ αφήνει “πιο χαμηλά” κάποια άλλα που πληρώνουν λιγότερα.

-Αν κάποιο κατάλυμα υποπέσει σε παραπτώματα εις βάρος των πελατών/ταξιδιωτών, τότε μπορεί μέχρι και να αποβληθεί από τη Booking, για την οποία προτεραιότητα έχει πάντα η καλή εξυπηρέτηση των χρηστών που αναζητούν καταλύματα. Το συμβόλαιο που υπογράφει το κατάλυμα με τη Booking πρακτικά το… “δένει χειροπόδαρα” και δεν του αφήνει σκέψεις για πχ αγωγές και ασφαλιστικά μέτρα.

-Μεταξύ άλλων, σου προσφέρει και πολλές ακόμη διαφορετικές υπηρεσίες, προσπαθώντας να καλύψει κάθε πιθανή ανάγκη σου κατά την επίσκεψη της συγκεκριμένης τοποθεσίας.

-Τέλος η Booking (όπως κάθε μεγάλη εταιρεία) έχει ξεχωριστό τμήμα που αναλύει σε καθημερινή βάση όλα τα δεδομένα που συλλέγει η εταιρεία, για να ανιχνεύσει νέες τάσεις, προορισμούς κλπ.

Όλα αυτά συμβαίνουν σε μία ιδιωτική εταιρεία, όπου κανείς δεν είναι μόνιμος και όλοι κρίνονται με βάση την απόδοσή τους, με τις στρατηγικές να αλλάζουν και να προσαρμόζονται συνέχεια στα νέα δεδομένα της αγοράς κλπ.

(Όλα αυτά τα γράφω έχοντας ανάμεικτες εμπειρίες ως χρήστης της πλατφόρμας που ταξιδεύει πολύ. Και καλές και κακές).

Πώς θα λειτουργούσε στην πράξη μία “Ελληνική Κρατική Booking”;

Πάμε τώρα στην υλοποίηση της ιδέας που προτείνουν πολλοί άνθρωποι του τουρισμού. Ας πούμε ότι ξεκινάει όντως ο ΕΟΤ (πχ) να ιδρύσει ένα ταξιδιωτικό γραφείο όπως η Booking, με αμοιβή 3% επί της κράτησης! Να το ονομάσουμε Ελληνική Εταιρεία Κρατήσεων (ΕΕΚ).

Σύσταση

Ποια θα ήταν τα βήματα;

-Η ίδρυση εταιρείας θα έπαιρνε μερικούς μήνες, για να τηρηθούν τα πρωτόκολλα και οι διαδικασίες του δημοσίου.

-Θα προσλαμβάνονταν δημόσιοι υπάλληλοι ή θα μετατάσσονταν από άλλους οργανισμούς.

-Μία εταιρεία θα κέρδιζε τον διαγωνισμό για το λογισμικό κλπ.

– “Στοπ, Ηλία! Μην τα παρουσιάζεις όλα τραγικά! Ας πούμε ότι το Υπουργείο Ψηφιακής Μεταρρύθμισης θα αναλάβει το θέμα και θα γίνουν όλα σωστά, όπως συμβαίνει πχ με το gov.gr” μπορεί να σκεφθείς, όμως σου διαφεύγει κάτι: Το Δημόσιο στην Ελλάδα κατάφερε να αυτοματοποιήσει/ψηφιοποιήσει κάποιες από τις υπηρεσίες του τα τελευταία χρόνια, χωρίς να στοχεύει το κέρδος! Όταν ζητάς από το Ελληνικό Δημόσιο να ασκήσει δραστηριότητα για να κερδίσει, τότε… μπλέκει το θέμα.

Για την οικονομία της συζήτησης, ας πούμε ότι τελικά η ΕΕΚ θα είναι μία πλατφόρμα κρατήσεων ίδια με τη Booking, με τα ίδια εργαλεία, την ίδια τεχνητή νοημοσύνη και το ίδιο εκπαιδευμένο προσωπικό (ουσιαστική εκπαίδευση στο Ελληνικό Δημόσιο: Κάτι… όχι πολύ συνηθισμένο).

Επίσης δεν θα έχει προσληφθεί κανείς με κομματικά κριτήρια, παρά μόνο άξιοι και σοβαροί άνθρωποι, όχι άσχετοι με κομματικά κριτήρια.

Πιθανότητα να συμβεί κάτι τέτοιο: 1%.

Προσθήκη καταλυμάτων
Στη συνέχεια θα ξεκινήσει μία μεγάλη εκστρατεία για να προσθέσει στην πλατφόρμα καταλύματα. Ας πούμε ότι οι κατά τόπους σύλλογοι και τα Επιμελητήρια θα φροντίσουν έτσι ώστε να εγγραφούν όλα τα μέλη τους και όλες οι εγγραφές θα γίνουν σωστά, ενώ τα όποια λάθη θα ελεγχθούν και θα διορθωθούν από τους κρατικούς υπαλλήλους.

Εννοείται πως οι κρατικοί υπάλληλοι θα μεριμνήσουν προκειμένου όλα όσα θα παρουσιαστούν για το κατάλυμα να είναι ειλικρινή και αληθινά.

Πιθανότητα να συμβεί κάτι τέτοιο: 2%.

Διαφήμιση
Η Booking (και όλες οι συναφείς εταιρείες) έχει τεράστια διαφημιστικά κονδύλια. Εμείς θα πούμε ότι η κρατική ΕΕΚ δεν θα ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο και θα προσπαθήσει να καθιερωθεί με μικρά κόστη, επικοινωνώντας ότι:

-Είναι η επίσημη, κρατική πλατφόρμα

-Χρεώνει μόνο 3% επί της τιμής κάθε διανυκτέρευσης

-Μπορείς να κλείσεις κατάλυμα με τον ίδιο τρόπο που το κάνεις και με τις άλλες πλατφόρμες.

Παρόλα αυτά θα χρειαστούν κάποια διαφημιστικά κονδύλια και ευελιξία για το πώς, πού και πότε θα επενδυθούν, χωρίς να κατηγορηθούν οι υπεύθυνοι για κακοδιαχείριση.

Στοιχηματίζω πως μετά τη δημοσιοποίηση των πρώτων στοιχείων θα ξεκινήσουν τα δημοσιεύματα: “Σκάνδαλο! Αγόρασαν πακέτο στη google με κόστος ανά κλικ 1 Ευρώ, ενώ εμείς βρήκαμε και με 0,50! Τρώνε τα λεφτά του λαού! Να παρέμβει ο εισαγγελέας!”.

Όλα αυτά θα συμβούν μόνο αν βρεθούν τα κονδύλια και αυτά δαπανηθούν με τρόπο “ανταγωνιστικό”, όπως συμβαίνει στην πραγματική ζωή του ιδιωτικού τομέα.

Πιθανότητα να συμβεί κάτι τέτοιο: 1%.

Ταξινόμηση
Πάμε και στα πιο δύσκολα… Ξεκινάει η πλατφόρμα, έχει καταλύματα, γίνεται η διαφήμιση και μπαίνουν οι υποψήφιοι τουρίστες να ψάξουν σε αυτή. Με ποια κριτήρια θα γίνει η ταξινόμηση των προτάσεων; Ποιος θα τοποθετηθεί ψηλά και ποιος χαμηλά;

– “Κριτήριο θα είναι η τιμή” θα μου πεις. Και αν έχουν 3 καταλύματα την ίδια τιμή; Αν πληρώνουν πχ μόνο 3% προμήθεια και κάποιοι επιλέξουν να προσφέρουν τα καταλύματά τους σε καλύτερη τιμή από άλλους, “για να γεμίσουν πρώτοι”;

Σαν να το βλέπω: Ο τουριστικός επιχειρηματίας τηλεφωνεί στον τοπικό βουλευτή και διαμαρτύρεται γιατί το κατάλυμά του δεν προωθείται με τον ίδιο τρόπο που συμβαίνει στο κατάλυμα του ανταγωνιστή του, που στήριξε στις προηγούμενες εκλογές τον πολιτευτή που δεν εξελέγη… “και ενώ εμείς κάναμε αγώνες για σένα, τώρα εσείς βάζετε πάνω τον Χ και εμένα στα τάρταρα. Αλλά θα ξαναέρθουν εκλογές…”

Πρώτο μεγάλο μπέρδεμα…

Κρατήσεις / ακυρώσεις
Η… αδούλωτη Ελληνική ψυχή θα κάνει την εμφάνισή της και όταν προχωρήσουν οι κρατήσεις:

-Σε κάποιες θα γίνει λάθος (λογικό)

-Σε άλλες περιπτώσεις θα ακυρώσει ο τουρίστας, όπως έχει δικαίωμα να το κάνει.

Πιστεύεις πως κανένας δεν θα “ζητήσει λογαριασμό” από την ΕΕΚ, το κρατικό αυτό ταξιδιωτικό γραφείο; Γελιέσαι…

Έτοιμοι θα είναι οι δικηγόροι για τις αγωγές και τις αποζημιώσεις, μιας και θα ξέρουν πως αφενός είναι απίθανο να μπορεί να αντεπεξέλθει νομικά μία δημόσια εταιρεία σε σωρεία αγωγών κλπ, αφετέρου θα φοβηθούν πολλοί υπάλληλοι / διευθυντές κλπ και θα προτιμήσουν να πληρώσουν, παρά να βρουν τον μπελά τους, να τρέχουν 10 χρόνια στα δικαστήρια κλπ. Άλλοι θα φοβηθούν να πληρώσουν, για να μην κατηγορηθούν για.. απιστία προς την υπηρεσία, δόλο κλπ.

Μύλος…

Τα παράπονα και οι κακές κριτικές
Ήρθαν οι πελάτες, έφυγαν και κάποιοι από αυτούς άφησαν κακή κριτική. Το κρατικό ταξιδιωτικό πρακτορείο θα δημοσιεύσει την κριτική και την κακή βαθμολογία, όπως και οφείλει (εκτός πολύ σοβαρών περιπτώσεων, όπως κάνει και η Booking κλπ).

Μία “λογική” λύση σε αυτές τις περιπτώσεις είναι το κατάλυμα να κατεβάσει τιμές, θα φέρει πολλούς ακόμη επισκέπτες που θα μείνουν ευχαριστημένοι, για να βαθμολογήσουν με καλό βαθμό και να ανέβει η βαθμολογία, ενώ η κακή κριτική να “χαθεί” ανάμεσα στις πολλές καλές.

Θα γίνει αυτό με την κρατική πλατφόρμα;

Και αν κάποιοι κακοί επαγγελματίες του τουρισμού φερθούν απαράδεκτα στους ταξιδιώτες και πρέπει να αποβληθούν από την κρατική πλατφόρμα; Με τη Booking ξέρουν ότι τα περιθώριά τους είναι περιορισμένα. Με την κρατική εταιρεία;

Θα εμφανιστεί κάποιος “καταφερτζής που είναι του κόμματος”, που θα υποσχεθεί να σβηστούν οι κριτικές και να αλλάξουν οι βαθμολογίες; Τι λες εσύ;

Ερώτηση bonus
Όταν αρχίσει να διαφημίζει Ελληνικές περιοχές η ΕΕΚ, αυτό το κρατικό τουριστικό γραφείο, με ποια κριτήρια θα το κάνει; Η Booking (και κάθε Booking) ξέρει τι ψάχνεις και σου δείχνει σχετικές επιλογές, ή σου προτείνει προορισμούς που αυτή κρίνει ότι μπορεί να σε ενδιαφέρουν.

Το κρατικό γραφείο με ποια κριτήρια θα διαφημίσει περισσότερο την Κέρκυρα από τη Ρόδο; Και ποιος ξεπλένει μετά τους βουλευτές της Ρόδου, που θα τους κατηγορήσουν οι ψηφοφόροι τους ότι “αφήνουν τους Κερκυραίους να εκμεταλλεύονται την κρατική εταιρεία και να τους κλέβουν πελάτες”;

Προβλέπονται επερωτήσεις στη Βουλή…

Υπάρχει εναλλακτική επιλογή;

– “Εντάξει, το κράτος δεν μπορεί να λύσει το θέμα. Ποιες άλλες επιλογές υπάρχουν;” θα σκεφθεις. Η απάντηση είναι απλή: Να κτίσει μία τουριστική επιχείρηση προσωπική σχέση με τους πελάτες της!

-Να τους φροντίσει με ξεχωριστό τρόπο όσο είναι εκεί.
-Να πάρει την άδεια (GDPR) για να έχει τα στοιχεία τους και να επικοινωνεί μαζί τους όλον τον χρόνο
-Να στήσει κανάλι απευθείας πωλήσεων

– “Όμως όλα αυτά κοστίζουν χρόνο και χρήμα! Δεν υπάρχει πιο εύκολη λύση;” μου λένε συχνά άνθρωποι του χώρου. Όχι, δεν υπάρχει, για αυτό και η κάθε Booking σου λέει “αν δεν θέλεις να ασχολείσαι, θα το κάνω εγώ, θα σου φέρω πολύ κόσμο να δει το κατάλυμά σου και θα πληρωθώ από ό,τι εισπράξεις”.

Για το θέμα μπορούμε να μιλάμε για ώρες και σκοπεύω να γράψω χωριστή ανάλυση στο μέλλον, όμως η εναλλακτική επιλογή είναι πάντα μία και ξεκάθαρη: Να κτίσει κάποιος το brand name του καταλύματός του. Το έχουν πετύχει χιλιάδες σε όλη την Ελλάδα. Όχι τυχαία, είναι αυτοί που επηρεάζονται λιγότερο από τις κακιές τουριστικές χρονιές και έχουν τις μεγαλύτερες καθαρές εισπράξεις…

Άσε το κράτος να κάνει αυτά που μπορεί
Το Ελληνικό Κράτος συχνά δεν δείχνει ικανό να βγάλει κέρδος ακόμη και από… μονοπωλιακές επιχειρήσεις που εκμεταλλεύεται (και όταν το κάνει, προσφέρει κακές υπηρεσίες ή στο τέλος τις πωλεί για ένα μικρό αντίτιμο). Προτείνω να το αφήσουμε στην ησυχία του να υλοποιήσει όλα αυτά που είναι εφικτό να πραγματοποιήσει, με καλό ή κακό τρόπο, ακριβά ή φθηνά.

Θα ήταν πολύ επικίνδυνο να βασίσουμε τη μεγαλύτερη πηγή εισοδήματος της χώρας (ακολουθεί η ναυτιλία) σε κρατικούς οργανισμούς κλπ. Άλλωστε αμφιβάλλω αν κάτι τέτοιο μπορεί να κάνει με επιτυχία ακόμη και ένα απλό Επιμελητήριο σε έναν νομό…

Σου έχω και μία τελευταία ερώτηση: Αν πάει κάποιος στο υποτιθέμενο κρατικό τουριστικό γραφείο και προτείνει να πληρώσει μεγαλύτερη αμοιβή από 3% (πχ 20%) για να τον παρουσιάζει πρώτο στις αναζητήσεις, θα πρέπει να έχει το δικαίωμα να το κάνει;

Αν όχι, τότε θα ψάξει καλύτερες εναλλακτικές σε άλλες πλατφόρμες.

Αν ναι, τότε θα το κάνουν και οι άλλοι και θα οδηγηθούμε γρήγορα σε ίδιες προμήθειες με αυτές του booking…

Σου θυμίζω ότι η σοσιαλιστική κυβέρνηση στη Ρουμανία προσπάθησε να κάνει… κρατικά μπακάλικα με ντόπια προϊόντα για να πέσουν οι τιμές και κατέληξαν να μην έχουν προϊόντα να πουλήσουν στους πελάτες, ενώ η Δικαιοσύνη ήδη έχει ασχοληθεί με το θέμα…

Μη μπλέκεις το Δημόσιο στις δουλειές των ιδιωτών! Δεν θα μας βγει σε καλό!

Εσύ τι γνώμη έχεις;

ΥΓ. Στις 28 Μαίου θα πραγματοποιήσω την παρουσίαση του βιβλίου μου για το επιχειρείν με τίτλο “Το Πρώτο Βήμα” στην Αθήνα.