Μεταβίβαση ακινήτου στην Ελλάδα: γιατί καθυστερεί έως και 250 ημέρες
Η έλλειψη ψηφιοποίησης, οι πολεοδομικές ασυμφωνίες και η γραφειοκρατία δημιουργούν εμπόδια στην αγορά ακινήτων
Η μεταβίβαση ακινήτου στην Ελλάδα έχει εξελιχθεί σε μια χρονοβόρα και συχνά απογοητευτική διαδικασία. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, απαιτούνται έως και 250 ημέρες για να ολοκληρωθεί η μεταβίβαση μιας κατοικίας, χρόνος πολλαπλάσιος σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Για παράδειγμα, στην Κύπρο η ίδια διαδικασία ολοκληρώνεται σε μόλις 3 έως 4 ημέρες, χάρη στο πλήρως ψηφιοποιημένο κτηματολογικό σύστημα.
Στην Ελλάδα, η βασική αιτία της καθυστέρησης είναι η εφαρμογή της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου χωρίς να έχει προηγηθεί η απαραίτητη ψηφιοποίηση των πολεοδομιών και των υποθηκοφυλακείων. Αυτό οδηγεί σε ασυμφωνίες μεταξύ της πραγματικής επιφάνειας του ακινήτου και των στοιχείων που αναγράφονται σε έγγραφα όπως η σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας, το Ε9, η κτηματολογική εγγραφή, ο ΤΑΠ και η οικοδομική άδεια.
Ακόμα και μικρές αποκλίσεις μπορούν να «παγώσουν» τη μεταβίβαση, καθώς συχνά απαιτείται ανασύσταση σύστασης για ολόκληρη την πολυκατοικία, κάτι που προϋποθέτει τη συναίνεση όλων των ιδιοκτητών. Σε πολλές περιπτώσεις, οι φάκελοι των πολεοδομιών είναι ελλιπείς ή δυσπρόσιτοι, με αποτέλεσμα να απαιτούνται εβδομάδες για τον εντοπισμό ή την αναπαραγωγή κρίσιμων εγγράφων.
Η έλλειψη ψηφιοποιημένων δεδομένων και η ανάγκη για αυτοψίες από μηχανικούς προσθέτουν επιπλέον καθυστερήσεις. Παράλληλα, η γραφειοκρατία και οι ουρές σε υπηρεσίες που λειτουργούν ακόμα με χειροκίνητες διαδικασίες επιτείνουν το πρόβλημα. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου οι ιδιοκτήτες εγκαταλείπουν τη διαδικασία λόγω κόστους, χρόνου και αβεβαιότητας.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δραστική μείωση της προσφοράς ακινήτων στην αγορά, ακόμη και σε περίοδο υψηλής ζήτησης από ξένους αγοραστές, οι οποίοι συχνά αποχωρούν θεωρώντας ότι οι καθυστερήσεις υποδηλώνουν αδιαφάνεια ή πιθανή εξαπάτηση.