H έκθεση των τραπεζών σε κρατικό χρέος θα φέρει…οικονομικό κραχ!
Σε αντίθεση με ό,τι πιστεύει η κοινή γνώμη, οι κρίσεις δεν προκαλούνται ποτέ από την υπερβολική έκθεση επιχειρήσεων και ιδιωτών σε περιουσιακά στοιχεία υψηλού κινδύνου.
Οι κρίσεις μπορούν να συμβούν μόνο όταν οι επενδυτές, οι κρατικοί φορείς και τα νοικοκυριά συσσωρεύουν κίνδυνο σε περιουσιακά στοιχεία όπου οι περισσότεροι πιστεύουν ότι υπάρχει ελάχιστος έως καθόλου κίνδυνος – πρόκειται για τα κρατικά ομόλογα.
Το πρόσφατο sell – off και η υποκείμενη τάση
Το σημαίνει το πρόσφατο sell- off στο αμερικανικό χρέος; Μία ανθεκτική αγορά εργασίας σηματοδοτεί ότι οι ΗΠΑ ηγούνται της παγκόσμιας οικονομίας και οι υψηλές αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων ασκούν πίεση σε άλλες χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με τον Mohamed El-Erian σε δηλώσεις του την Παρασκευή 11 Ιανουαρίου 2025.
Αυτό βέβαια τουλάχιστον στα χαρτιά…
Τα ομόλογα των ΗΠΑ ξεπουλήθηκαν σε όλη την καμπύλη των διαρκειών, στέλνοντας τις αποδόσεις 10 ετών στα υψηλότερα επίπεδα από το 2023, τα στοιχεία για την απασχόληση τον Δεκέμβριο έδειξαν άνοδο σε υψηλό εννέα μηνών.
«Επιβεβαιώνει, πρώτον, ότι η οικονομία των ΗΠΑ παραμένει σταθερή και δεύτερον, οι ΗΠΑ συνεχίζουν να ξεπερνούν σημαντικά τις άλλες προηγμένες οικονομίες», δήλωσε ο El-Erian, πρόεδρος του Queens’ College Cambridge, στο Bloomberg Television.
«Αυτό το θέμα της διασποράς του κινδύνου και της διαχυσης της τάσης για πωλήσεις θα καταστεί πολύ σημαντικό», σημείωσε ο ίδιος.
To sell off των ομολόγων των ΗΠΑ μεταδίδεται σε άλλες αγορές.
Η απόδοση του 10ετούς βρετανικού ομολόγου διεύρυνε την άνοδο στις απόδοσεις (άρα και το κόστος εξηπηρέτησης του χρέους) μετά τη δημοσιοποίηση των στοιχείων για τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ, αυξάνοντας το κόστος δανεισμού και διακινδυνεύοντας την έναρξη μιας δημοσιονομικής κρίσης.
«Οι ΗΠΑ ηγούνται ενος παγκόσμιούς sell off στην αγορά χρέους», δήλωσε ο El-Erian,προσθέτοντας ότι οι υψηλότερες αποδόσεις εκθέτουν τις αδυναμίες των οικονομιών..
Χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο «έχουν εσωτερικά ζητήματα και αυτό ενισχύεται με ουσιαστικό τρόπο εάν οι αποδόσεις συνεχίσουν να ανεβαίνουν λόγω των ΗΠΑ», πρόσθεσε.
«Αυτό που δεν μπορούν να κάνουν είναι απλώς να κατηγορήσουν τις ΗΠΑ και να σταματήσουν εκεί. Πρέπει να λάβουν τα δικά τους μέτρα».
Η κορυφή του παγόβουνου
Ας πάρουμε το αφήγημα από την αρχή, για να δούμε την πραγματική φύση των χρηματοπιστωτικών κρίσεων. Θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι η κρίση του 2008 δεν εξελίχθηκε λόγω των ενυπόθηκων δανείων υψηλού κινδύνου. Αυτή ήταν η κορυφή του παγόβουνου.
Επιπλέον, οι Freddie Mac και Fannie Mae, κρατικές, εγγυήθηκαν ένα μεγάλο μέρος των πακέτων ενυπόθηκων δανείων subprime, γεγονός που ώθησε πολλούς επενδυτές και τράπεζες να επενδύσουν σε αυτά. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει μια κρίση που θα προέλθει από την πιθανή πτώση της τιμής της μετοχής της Nvidia ή της αξίας του Bitcoin, σημειώνει ο Daniel Lacalle, σε άρθρο του στο Mises Institute.
Μάλιστα, αν η κρίση του 2008 είχε δημιουργηθεί από στεγαστικά δάνεια υψηλού κινδύνου, θα είχε απορροφηθεί και αντισταθμιστεί σε λιγότερο από δύο εβδομάδες.
Το μόνο περιουσιακό στοιχείο που μπορεί πραγματικά να δημιουργήσει κρίση είναι το μέρος των ισολογισμών των τραπεζών το οποίο θεωρείται ότι δεν εμπεριέχει επενδυτικό κίνδυνο και, ως εκ τούτου, δεν απαιτεί κεφάλαια για τη χρηματοδότηση των συμμετοχών τους: τα κρατικά ομόλογα.
Όταν η τιμή των κρατικών ομολόγων μειώνεται γρήγορα, ο ισολογισμός των τραπεζών συρρικνώνεται γρήγορα. Ακόμη και αν οι κεντρικές τράπεζες προβούν σε ποσοτική χαλάρωση, η δευτερογενής επίδραση σε άλλα περιουσιακά στοιχεία οδηγεί στην απότομη καταστροφή της νομισματικής βάσης και της πίστωσης σε μια οικονομία.
Η κατάρρευση της τιμής του φερόμενου ως ασφαλέστερου περιουσιακού στοιχείου, των κρατικών ομολόγων, έρχεται όταν οι επενδυτές πρέπει να πουλήσουν τις υπάρχουσες συμμετοχές τους και να αρνηθούν να αγοράσουν τη νέα προσφορά που προσφέρθηκε από τα κράτη.
Ο επίμονος πληθωρισμός «τρώει» τις πραγματικές αποδόσεις των ομολόγων που αγοράστηκαν προηγουμένως, προκαλώντας την εμφάνιση πραγματικών προβλημάτων φερεγγυότητας.
Η αφερεγγυότητα του κράτους
Συνοπτικά, μια οικονομική κρίση είναι απόδειξη της αφερεγγυότητας του κράτους. Όταν το περιουσιακό στοιχείο χαμηλότερου κινδύνου χάνει απότομα αξία, ολόκληρη η βάση του ενεργητικού των εμπορικών τραπεζών καταρρέσει και πέφτει ταχύτερα σε σχέση με την ικανότητα έκδοσης νέων μετοχών ή τραπεζικών ομολόγων.
Στην πραγματικότητα, οι τράπεζες δεν είναι σε θέση να αυξήσουν το κεφάλαιό τους ή να προσθέσουν χρέος λόγω της φθίνουσας ζήτησης για κρατικά ομόλογα, καθώς θεωρούνται ως ένα μέσο μόχλευσης για το δημόσιο χρέος.
Οι τράπεζες δεν προκαλούν οικονομικές κρίσεις. Αυτό που δημιουργεί μια κρίση είναι η το ρυθμιστικό πλαίσιο, η οποία θεωρεί πάντα τον δανεισμό προς τις κυβερνήσεις ως «ασφαλή» επένδυση, που «δεν απαιτεί κεφάλαιο» ακόμη και όταν οι δείκτες φερεγγυότητας είναι χαμηλοί.
Επειδή το νόμισμα και το δημόσιο χρέος είναι άρρηκτα συνδεδεμένα, η χρηματοπιστωτική κρίση εκδηλώνεται πρώτα στο νόμισμα, το οποίο χάνει την αγοραστική του δύναμη και οδηγεί σε αυξημένο πληθωρισμό, και στη συνέχεια στα κρατικά ομόλογα…
