Γιατί εκτοξεύτηκαν οι τιμές του αερίου και δεν πρόκειται να υποχωρήσουν άμεσα
Η τιμή του φυσικού αερίου την Τρίτη ξεπέρασε τα 58 ευρώ η μεγαβατώρα, επίπεδο που είχαμε να ξαναδούμε από τον Απρίλιο του 2023. Το νέο ράλι στο φυσικό αέριο εξηγείται πρωτίστως λόγω της απότομης μείωσης των αποθεμάτων στις αποθήκες της ΕΕ, αλλά και εξαιτίας της αναμενόμενης αύξησης της ζήτησης.
Επιπρόσθετα, η λήξη της διέλευσης ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας, αλλά και οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες, αυξάνουν την πίεση στην αγορά.
Πιο αναλυτικά, οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη βρίσκονται σε ανοδική πορεία, καθώς τα αποθέματα βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, ενώ η ζήτηση αυξάνεται ενόψει του επερχόμενου χειμώνα. Σύμφωνα με την πλατφόρμα Aggregated Gas Storage Inventory (AGSI), τα αποθέματα φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) ήταν γεμάτα κατά 51% στις 5 Φεβρουαρίου 2025, σε σύγκριση με 68% την ίδια περίοδο το 2024.
Η μείωση των αποθεμάτων εξηγείται από έναν συνδυασμό παραγόντων. Η λήξη της διέλευσης ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2025, έχει περιορίσει την προσφορά στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
Επιπλέον, οι καιρικές συνθήκες κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2024, με το έντονο κρύο σε συνδυασμό με τη χαμηλή παραγωγή αιολικής ενέργειας, ανάγκασαν τις ευρωπαϊκές χώρες να καταναλώσουν το μεγαλύτερο μέρος των αποθεμάτων τους.
Αυτές οι συνθήκες έχουν αυξήσει την εξάρτηση της Ευρώπης από τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Ωστόσο, λόγω της ισχυρής ζήτησης από την Ασία, οι προμηθευτές χρεώνουν υψηλότερες τιμές για τις ευρωπαϊκές παραγγελίες, καθιστώντας τις αγορές πιο ακριβές.
Ανοδικές πιέσεις
Οι αυξημένες τιμές δεν αναμένεται να υποχωρήσουν το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Η ανάγκη αναπλήρωσης των αποθεμάτων πριν από τον επόμενο χειμώνα ωθεί τους αγοραστές να προμηθευτούν φυσικό αέριο, παρά τις υψηλές τιμές. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) επισημαίνει ότι για να επιτευχθεί ο στόχος του 90% των αποθεμάτων έως την 1η Νοεμβρίου 2025, τα ευρωπαϊκά κράτη θα πρέπει να αυξήσουν τις αγορές τους σε σχέση με τα προηγούμενα καλοκαίρια.
Η προοπτική αυτή ενισχύει τις ανοδικές πιέσεις στην αγορά του φυσικού αερίου.
Την Τρίτη το πρωί, το συμβόλαιο μελλοντικής εκπλήρωσης TTF, που αποτελεί το ευρωπαϊκό σημείο αναφοράς, διαπραγματευόταν πάνω από τα 56 ευρώ ανά
μεγαβατώρα, το υψηλότερο επίπεδό του από τον Οκτώβριο του 2023
Αβεβαιότητα
Οι καιρικές προβλέψεις εντείνουν την αστάθεια. Το κύμα ψύχους που αναμένεται στην Ευρώπη για την επόμενη εβδομάδα θα μπορούσε να αυξήσει περαιτέρω την πίεση στην αγορά. Παράλληλα, οι γεωπολιτικές εντάσεις που σχετίζονται με το πετρέλαιο, συμπεριλαμβανομένων πιθανών αυστηρότερων κυρώσεων στο Ιράν, ενδέχεται να επηρεάσουν έμμεσα την ενεργειακή προσφορά.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι διαχειριστές της αγοράς παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στην παγκόσμια αγορά LNG και τις αποφάσεις των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων σχετικά με τα αποθέματα. Η διαμόρφωση των τιμών τους επόμενους μήνες θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα των ευρωπαϊκών εισαγωγέων να εξασφαλίσουν επαρκείς ποσότητες φυσικού αερίου πριν από την ερχόμενη χειμερινή περίοδο.
Αξίζει να αναφερθεί τέλος ότι οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου έχουν οδηγήσει προς τα πάνω και τις τιμές του ρεύματος στην ευρωπαϊκή αγορά αλλά και τη χώρα μας. Είναι χαρακτηριστικό ότι για σήμερα η τιμή του ρεύματος καταγράφει σημαντική αύξηση 14,7% στα 182,11 ευρώ η μεγαβατώρα ενώ ανάλογη εικόνα επικρατεί και στις αγορές ηλεκτρισμού της Ευρώπης.
