Νέα Εγκύκλιος ΑΑΔΕ: Τι Ισχύει για την Αποποίηση Κληρονομιάς από Ανηλίκους;
Σημαντική Εξέλιξη: Η ΑΑΔΕ Ξεκαθαρίζει το Τοπίο για τους Ανήλικους Κληρονόμους!
Η κληρονομιά, αν και συχνά συνδέεται με περιουσιακά οφέλη, μπορεί να κρύβει και δυσάρεστες εκπλήξεις, όπως οφειλές ή χρέη. Όταν ο κληρονόμος είναι ανήλικος, η διαδικασία της αποποίησης γίνεται πιο σύνθετη. Πρόσφατα, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) εξέδωσε μια νέα εγκύκλιο, παρέχοντας κρίσιμες διευκρινίσεις για το δικαίωμα αποποίησης κληρονομιάς από ανήλικους κληρονόμους και, κυρίως, για την προθεσμία που ισχύει.
Η Ουσία της Εγκυκλίου: Πότε Ξεκινά η Προθεσμία Αποποίησης για Ανήλικους;
Σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα, η γενική προθεσμία για την αποποίηση κληρονομιάς είναι τέσσερις (4) μήνες από τη γνώση της επαγωγής (το δικαίωμα της κληρονομιάς). Ωστόσο, η κατάσταση διαφέρει για τους ανήλικους.
Η νέα εγκύκλιος της ΑΑΔΕ, βασιζόμενη στο άρθρο 35 του ν. 4786/2021, ξεκαθαρίζει ότι:
- Η προθεσμία των 4 μηνών για την αποποίηση κληρονομιάς από τον ανήλικο κληρονόμο ξεκινά να τρέχει από την ενηλικίωσή του (δηλαδή, από την ημέρα που συμπληρώνει το 18ο έτος της ηλικίας του).
Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, καθώς δίνει τη δυνατότητα στους νέους, όταν ενηλικιωθούν, να αποφασίσουν οι ίδιοι για την αποδοχή ή την αποποίηση κληρονομιάς που τους αναλογεί, χωρίς να δεσμεύονται από τυχόν παθητικό που δεν γνώριζαν ως παιδιά.
Τι Ισχύει Μέχρι την Ενηλικίωση;
Προφανώς, ο ανήλικος δεν μπορεί να κάνει μόνος του την αποποίηση. Μέχρι την ενηλικίωσή του:
- Την αποποίηση την κάνουν οι γονείς του ή ο επίτροπός του, αλλά πάντοτε με την άδεια του Δικαστηρίου (Ειρηνοδικείο).
- Στην περίπτωση που οι γονείς ή ο επίτροπος δεν κάνουν αποποίηση (είτε από άγνοια, είτε γιατί θεωρούν ότι η κληρονομιά είναι “καθαρή”), ο ανήλικος θεωρείται ότι αποδέχεται την κληρονομιά με το ευεργέτημα της απογραφής.
Σημείωση: Το ευεργέτημα της απογραφής σημαίνει ότι ο κληρονόμος ευθύνεται για τις υποχρεώσεις της κληρονομιάς (χρέη) μόνο μέχρι την αξία του ενεργητικού της (περιουσίας). Ωστόσο, η νέα ρύθμιση του άρθρου 35 του ν. 4786/2021 δίνει τη δυνατότητα στον κληρονόμο να αποποιηθεί ακόμα και μετά την ενηλικίωση, εντός της 4μηνης προθεσμίας.
Γιατί είναι Σημαντική Αυτή η Εγκύκλιος της ΑΑΔΕ;
Η εγκύκλιος της ΑΑΔΕ παρέχει νομική ασφάλεια και οδηγίες στις Δ.Ο.Υ. και τους φορολογούμενους, εξαλείφοντας τις αμφιβολίες που υπήρχαν κατά το παρελθόν σχετικά με:
- Την έναρξη της προθεσμίας αποποίησης για τους ανήλικους.
- Τη διαχείριση υποθέσεων όπου ο ανήλικος κληρονόμος έχει και οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση.
Πρακτικά, διασφαλίζεται ότι ο ανήλικος κληρονόμος δεν θα βρεθεί αντιμέτωπος με χρέη που δεν δημιούργησε και δεν είχε τη δυνατότητα να αποποιηθεί, μόλις ενηλικιωθεί.
Συνοπτικός Πίνακας Προθεσμιών
| Κατηγορία Κληρονόμου | Έναρξη Προθεσμίας 4 Μηνών |
| Ενήλικας | Από τη γνώση της επαγωγής (π.χ. από τον θάνατο/δημοσίευση διαθήκης) |
| Ανήλικος | Από την ενηλικίωσή του (συμπλήρωση 18 ετών) |
| Αλλοδαπή Κατοικία | 1 Έτος (αν ο κληρονομούμενος είχε την τελευταία κατοικία του στο εξωτερικό ή ο κληρονόμος έμαθε την επαγωγή όταν διέμενε στο εξωτερικό) |
Η νέα εγκύκλιος έρχεται να επιβεβαιώσει ότι το δικαίωμα της αποποίησης κληρονομιάς ανηλίκου προστατεύεται, δίνοντας του τη δυνατότητα να λάβει την οριστική του απόφαση ως ενήλικας. Είναι κρίσιμο, ωστόσο, για κάθε περίπτωση κληρονομιάς να ζητείται η συμβουλή νομικού ή φοροτεχνικού συμβούλου για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων και τη διαχείριση των σχετικών διαδικασιών με την ΑΑΔΕ.
