Του Κωνσταντίνου Παπαδόπουλου
Σήμερα, που η φτωχοποίηση είναι η καθημερινή πραγματικότητα για το ένα τρίτο των Ελλήνων, νομίζουμε πως αυτή συντελέστηκε αποκλειστικά στα μνημονιακά χρόνια. Αυτά όντως κορύφωσαν και δραματοποίησαν το πρόβλημα, προηγήθηκαν όμως δυο σημαντικές φάσεις που τις έχουμε ξεχάσει. Ας τις θυμηθούμε μαζί.
Πριν τις μεγάλες μειώσεις επιτοκίων που έγιναν τα τελευταία χρόνια της δεκαετίας του 1990 αρκετοί μικρομεσαίοι Έλληνες είχαν τοποθετήσει τις οικονομίες τους στις τράπεζες. Εισέπρατταν μάλιστα σεβαστούς τόκους που σε κάποιες περιπτώσεις έφταναν και το 20%. Υπήρξε κόσμος που με αυτά τα χρήματα πάντρεψε κόρες και σπούδασε παιδιά. Όταν όμως πρακτικά μηδένισαν τα επιτόκια ο κόσμος απέσυρε τα χρήματα του από τις τράπεζες και θέλησε να τα επενδύσει κάπου.
Με την προσδοκία της ένταξης της χώρας στην ΟΝΕ και της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων υπήρχε μια διάχυτη αίσθηση πως η εποχή που "όλοι θα τρώμε με χρυσά κουτάλια" πλησιάζει. Το Χρηματιστήριο έγινε τότε ο ναός που όλοι έτρεξαν να εξαργυρώσουν αυτές τις ελπίδες. Το 1999 οι ενεργοί κωδικοί επενδυτών στο Χρηματιστήριο έφτασαν το 1,5 εκατομμύριο και οι ΕΛΔΕ (γραφεία αγοράς και πώλησης μετοχών) είχαν φτάσει και στα μικρά χωριά.
Πολλοί πάνω στον ενθουσιασμό τους πούλησαν σπίτια και χωράφια για να παίξουν. Και τότε, όταν όλοι είχαν αρχίσει να πιστεύουν στον λα:iκό καπιταλισμό, στις 23 Σεπτεμβρίου η φούσκα έσκασε. Ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου μέσα σε τρεις μόνο μέρες απώλεσε το 12,7% της αξίας του και η καθοδική πτώση συνεχίστηκε για τέσσερα χρόνια, καταστρέφοντας περιουσίες και όνειρα. Σε 300 δισ. υπολογίζονται τα χρήματα που άλλαξαν χέρια με το 90% από αυτά να τα έχουν χάσει μικροεπενδυτές.
Η εποχή του ευρώ
