Από το Praxis Now*
Στοιχεία της Eurostat μας δείχνουν ότι το 2020 έκλεισε με εξωτερικό χρέος ύψους € 341 δις, το υψηλότερο μετά το 2011, που αντιστοιχεί στο ανησυχητικό 205% του ΑΕΠ, παρά τον οικονομικό «γολγοθά» τον οποίο ανέβηκε η χώρα από το ξέσπασμα της κρίσης έως και σήμερα. Παράλληλα, ο κρατικός προϋπολογισμός εμφανίστηκε ελλειμματικός για πρώτη φορά μετά το 2015, καταγράφοντας έλλειμμα €16,1 δις, ήτοι 9% του ΑΕΠ, όπως φαίνεται και στους παρακάτω πίνακες. Εν συντομία, «η περίοδος χάριτος» έλαβε τέλος και το ελληνικό κράτος καλείται για ακόμη μια φορά να αγωνιστεί σκληρά για να μην κατρακυλήσει στην παγίδα της ύφεσης, όπως συνέβη στο πρόσφατο παρελθόν.
Ανατρέχοντας στο 2015, το εθνικό χρέος άγγιξε τα € 311,7 δις, δηλαδή 177% του ΑΕΠ, ενώ παράλληλα το έλλειμμα ξεπερνούσε τα € 10,3 δις, αγγίζοντας το 6% του ΑΕΠ. Την επόμενη χρονιά, το 2016, το χρέος αυξήθηκε περαιτέρω, φτάνοντας στα € 315 δις (180% του ΑΕΠ), ενώ καταγράφηκε ασθενές πλεόνασμα της τάξης του 0,2% του ΑΕΠ (€ 424 εκατομμύρια). Έτσι, στην περίοδο της κρίσης και μετά από πολλά χρόνια ύφεσης, παρατηρείται το 2016 μία στοιχειώδης βελτίωση της κατάστασης.
Το 2017, υπήρξε επίσης -ελαφρά- αύξηση του χρέους, στα € 317,4 δις, που αντιστοιχούσε όμως σε μικρότερο ποσοστό επί του ΑΕΠ (179,2%), λόγω της υψηλότερης αναλογικά αύξησης του ΑΕΠ. Ακόμη, το πλεόνασμα ξεπέρασε το € 1 δις (0,6% του ΑΕΠ), υποδηλώνοντας μια σχετικά θετική οικονομική πορεία.
Ωστόσο, σημαντική αύξηση των εξωτερικών υποχρεώσεων σημειώθηκε το 2018, με το χρέος φθάνει στα € 334,7 δις, όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα (Πίνακας 1), σκαρφαλώνοντας παράλληλα στο 186,2% του ΑΕΠ. Εντούτοις, αυξημένο ήταν επίσης και το δημοσιονομικό πλεόνασμα, καθώς ξεπέρασε το € 1,6 δις, περίπου 1% του ΑΕΠ, απόρροια των δημοσιονομικών μέτρων που ελήφθησαν προς αυτή την κατεύθυνση. Το 2019, στη συνέχεια, αποτέλεσε την πρώτη χρονιά που ο δανεισμός μειώθηκε αισθητά, γεγονός που μεταξύ άλλων, επηρέασε θετικά τους δείκτες της οικονομίας, αφού το δημόσιο χρέος μειώθηκε κατά περίπου € 3 δις, η πρώτη φορά που συνέβη κάτι αντίστοιχο κατά την τελευταία πενταετία. Συγκεκριμένα, το χρέος διαμορφώθηκε στα € 331 δις (180,5% του ΑΕΠ), με παράλληλη άνοδο του πλεονάσματος στα περίπου € 2 δις (1,1% του ΑΕΠ). Τα παραπάνω θετικά δεδομένα έμελλαν να συνεχιστούν και για την επόμενη χρονική περίοδο, μέχρι όμως την εμφάνιση της πανδημίας Covid-19, που ανέστειλε εκ νέου την όποια πρόοδο είχε σημειωθεί.
Παρακάτω παρουσιάζεται διαγραμματικά το ελληνικό εθνικό χρέος την περίοδο 2015-2020, με στοιχεία αντλημένα από τη Eurostat.
