Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ προχώρησε σε νέα αύξηση των επιτοκίων του δολαρίου. Στην πρώτη της συνεδρίαση για το 2023 η αύξηση αυτή τη φορά ήταν κατά 25 μονάδες βάσης, όπως είχαν προεξοφλήσει οι αγορές. Η FED μάλιστα άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο για πιθανή νέα αύξηση στο κόστος δανεισμού. Πλέον το εύρος των επιτοκίων διαμορφώνεται στο 4,50% με 4,75% με τη FED να επιβραδύνει κι άλλο τον έντονο ρυθμό των αυξήσεων του 2022, όσο αναμένει περισσότερα στοιχεία από το μέτωπο του πληθωρισμού αλλά και της οικονομικής ανάπτυξης.
Ήταν η όγδοη αύξηση από τον Μάρτιο του 2022 που η FED ξεκίνησε τον κύκλο πιο αυστηρής νομισματικής πολιτικής. Η πιο μικρή αύξηση των επιτοκίων έρχεται καθώς οι αυξήσεις τιμών αρχίζουν να φρενάρουν στις ΗΠΑ, με τον ετήσιο πληθωρισμό να μειώνεται για έκτο συνεχόμενο μήνα τον Δεκέμβριο σε 6,5% σε ετήσια βάση.
Η FED είχε να αυξήσει τα επιτόκια κατά ένα τέταρτο της ποσοστιαίας μονάδας από τον Μάρτιο του 2022. Συνήθως η FED συνηθίζει να αυξάνει (ή να μειώνει) τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης, αλλά ο επίμονα υψηλός πληθωρισμός την είχε ωθήσει να ενεργήσει πιο επιθετικά.
Κατά τη διάρκεια του 2022 μάλιστα η FED προχώρησε σε τέσσερις γενναίες αυξήσεις επιτοκίων, κατά 75 μονάδες βάσης την κάθε μια φορά, κάτι που δεν είχε συμβεί από το 1994 και μετά. Οι σωρευτικές αυξήσεις επιτοκίων της FED πέρυσι αύξησαν το επιτόκιο αναφοράς για το δανεισμό σε δολάρια κατά 4,25%.
Τώρα οι αγορές περιμένουν ένδειξη για το πότε θα σταματήσει η ομοσπονδιακή τράπεζα να αυξάνει το κόστος δανεισμού, καθώς ο πρόεδρος Τζερόμ Πάουελ και τα μέλη της προσπαθούν να ισορροπήσουν ανάμεσα στην επίτευξη του στόχου μείωσης του πληθωρισμού και της αποφυγής μιας ύφεσης για την οικονομία.
Πέρσι τέτοια εποχή πολλοί ήταν εκείνοι που αναρωτιούνταν γιατί η FED δεν είχε προχωρήσει σε μεγαλύτερες, τότε, αυξήσεις στα επιτόκια αλλά τώρα φαίνεται ότι υπάρχουν σημάδια βελτίωσης βασικών οικονομικών δεικτών.
Αποφασίζουν και ΕΚΤ και Τράπεζα Αγγλίας
Οι αγορές περιμένουν ταυτόχρονα και τις αποφάσεις για τη νομισματική πολιτική από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Τράπεζα της Αγγλίας που συνεδριάζουν την Πέμπτη 2 Φεβρουαρίου. Η ΕΚΤ και η Τράπεζα της Αγγλίας αναμένεται να αυξήσουν τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης. Τα μάτια είναι στραμμένα κυρίως στην πρόεδρο της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ η οποία αναμένεται να δώσει σήμα για το τι μέλλει γενέσθαι με τα επιτόκια του ευρώ από εδώ και στο εξής, ειδικά τώρα που η FED κόβει ρυθμό.
Δύσκολη ισορροπία
Και οι τρεις μεγάλες κεντρικές τράπεζες προσπαθούν να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για ήπια προσγείωση στις οικονομίες τους χωρίς να επιτρέψουν ταυτόχρονα στον πληθωρισμό να ανακτήσει ξανά δυναμική. Οι κεντρικές αυτές τράπεζες θέτουν σαν στόχο την επιστροφή του πληθωρισμού προς τα επίπεδα του 2%, αλλά απέχουν ακόμη αρκετά από την επίτευξή του.
Στην Ευρωζώνη ο βασικός πληθωρισμός, ο οποίος περιλαμβάνει το κόστος των τροφίμων και της ενέργειας, διαμορφώθηκε στο 9,2% σε ετήσια βάση τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία από την ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία, Eurostat. Πρόκειται για μείωση από τον ονομαστικό πληθωρισμό του Νοεμβρίου ύψους 10,1%. Τότε καταγράφηκε η πρώτη ελαφρά υποχώρηση του δείκτη τιμών από τον Ιούνιο του 2021.
Οι οικονομίες έχει δεχθεί τεράστια πίεση μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, με το κόστος ενέργειας και τροφίμων να εκτινάσσεται στα ύψη από πέρυσι μέχρι σήμερα.
Πάουελ: Πιθανές ακόμα μερικές αυξήσεις επιτοκίων
Ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, δήλωσε ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα μπορούσε να πραγματοποιήσει μερικές ακόμη αυξήσεις επιτοκίων για να μειώσει τον πληθωρισμό στο εύρος του στόχου της, κατά την καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου μετά την ανακοίνωση της αύξησης των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η Fed δεν έχει ακόμα καταλήξει για το τελικό επίπεδο στο οποίο πρέπει να φτάσουν τα επιτόκια, παραδεχόμενος ότι μπορεί να είναι υψηλότερο από τον στόχο που έθεσε τον Δεκέμβριο για 5-5,25%.
«Αυξήσαμε τα επιτόκια κατά τέσσερις και μισή ποσοστιαίες μονάδες και μιλάμε για μερικές ακόμη αυξήσεις επιτοκίων για να φτάσουμε σε αυτό το επίπεδο που πιστεύουμε ότι είναι κατάλληλα περιοριστικό», είπε ο Πάουελ και πρόσθεσε: «Γιατί πιστεύουμε ότι είναι μάλλον απαραίτητο; Πιστεύουμε ότι ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι υψηλός».
Ο Πάουελ αναγνώρισε ότι υπήρξαν θετικές ενδείξεις στις πρόσφατες εκθέσεις για την απασχόληση, παρότι η αγορά εργασίας παραμένει ισχυρή, αλλά είπε ότι είναι πολύ νωρίς για να χαλαρώσουμε.
«Είναι καλό που ο αποπληθωρισμός που έχουμε δει μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει σε βάρος της αγοράς εργασίας», είπε ο Πάουελ, αλλά πρόσθεσε ότι η οικονομία βρίσκεται ακόμη σε «πρώιμο στάδιο» επιβράδυνσης του πληθωρισμού.
Επιπλέον, χαρακτήρισε «καλά νέα» την πτώση στις τιμές των αγαθών και τα στοιχεία που δείχνουν την πρόσφατη χαλάρωση στην αγορά ενοικίασης κατοικιών.
Ωστόσο, είπε ότι η Fed «δεν βλέπει ακόμη αποπληθωρισμό» στο τμήμα των βασικών υπηρεσιών του πληθωρισμού, εξαιρουμένης της στέγασης.
