Χρεοκόπησε η Αιθιοπία!
H Αιθιοπία είναι από τις 26/12 η τρίτη χώρα της Αφρικής που χρεοκοπεί την τελευταία τριετία καθώς δεν κατάφερε να αποπληρώσει κουπόνι ύψους 33 εκατ. δολαρίων του μοναδικού διεθνούς κρατικού ομολόγου της.
Εχοντας υποστεί σοβαρή οικονομική πίεση από την πανδημία του κορονοϊού και τον διετή εμφύλιο πόλεμο που έληξε πέρυσι τον Νοέμβριο, η χώρα της Ανατολικής Αφρικής είχε διαμηνύσει νωρίτερα αυτόν τον μήνα την αδυναμία της να εξυπηρετήσει το χρέος της και ότι θα προβεί σε στάση πληρωμών.
Η Αιθιοπία όφειλε να κάνει την εν λόγω πληρωμή στις 11 Δεκεμβρίου. Χάρη σε μια ρήτρα περιόδου χάριτος 14 ημερών στο εν λόγω ομόλογο του 1 δισ. δολαρίων είχε καταφέρει να αποφύγει τεχνητά τη χρεοκοπία έως χθες. Οι κάτοχοι των ομολόγων της ωστόσο δεν πληρώθηκαν το κουπόνι ώς το τέλος της 22ας Δεκεμβρίου, που ήταν η τελευταία διεθνής τραπεζική εργάσιμη ημέρα πριν λήξει η περίοδος χάριτος.
Η χρεοκοπία οδηγεί τη δεύτερη πολυπληθέστερη χώρα της μαύρης ηπείρου στον ίδιο δρόμο με τη Ζάμπια και την Γκάνα, δηλαδή σε μια πλήρους κλίμακας αναδιάρθρωση του «Κοινού Πλαισίου». Η Αιθιοπία ζήτησε για πρώτη φορά ελάφρυνση του χρέους της μέσω της παραπάνω πρωτοβουλίας υπό την ηγεσία της G20 στις αρχές του 2021.
Η διαδικασία καθυστέρησε ωστόσο, αρχικά εξ αιτίας του εμφύλιου πολέμου. Ωστόσο με τα συναλλαγματικά της αποθέματα εξαντλημένα και τον πληθωρισμό στα ύψη, οι κυβερνητικοί πιστωτές του επίσημου τομέα της, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, συμφώνησαν τον Νοέμβριο σε αναστολή εξυπηρέτησης του χρέους.
Στις 8 Δεκεμβρίου η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι οι παράλληλες διαπραγματεύσεις που είχε με συνταξιοδοτικά ταμεία και άλλους πιστωτές του ιδιωτικού τομέα που κατέχουν το ομόλογό της κατέρρευσαν. Μία εβδομάδα μετά ο οίκος αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας S&P Global υποβάθμισε το ομόλογο σε «Default» αποτιμώντας ότι η πληρωμή του τοκομεριδίου δεν θα πραγματοποιηθεί.
Οι χώρες της Αφρικής -και ευρύτερα του Παγκόσμιου Νότου- βρίσκονται αντιμέτωπες με τη χειρότερη κρίση χρέους των τελευταίων τουλάχιστον 50 ετών. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του συνασπισμού οργανώσεων για την ελάφρυνση του χρέους των φτωχών χωρών Debt Service Watch, η εξυπηρέτηση του χρέους τους απορροφά σήμερα κατά μέσο όρο το 54% των δημόσιων εσόδων και το 40% των δαπανών. Οι τεράστιοι πόροι που απαιτούνται για την εξυπηρέτηση του χρέους έχουν ως αποτέλεσμα βασικές δαπάνες αυτών των χωρών για την αντιμετώπιση των κοινωνικών αναγκών και της περιβαλλοντικής κρίσης να μένουν στο περιθώριο.
Οι δαπάνες των αφρικανικών χωρών για την εξυπηρέτηση του χρέους είναι μιάμιση φορά μεγαλύτερες από όσα συνολικά αυτές ξοδεύουν για Παιδεία, Υγεία, κοινωνική πρόνοια και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης. Είναι 250% υψηλότερες από τις δαπάνες για την Παιδεία, 400% μεγαλύτερες από τις δαπάνες για την Υγεία και 1.100% υψηλότερες από τις δαπάνες για την κοινωνική πρόνοια. Οι τρέχουσες συμφωνίες ελάφρυνσης χρέους στη βάση του «Κοινού Πλαισίου» δεν μειώνουν σημαντικά το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους καθώς θα συνεχίσουν να απορροφούν κατά μέσο όρο το 48% των εσόδων στα επόμενα 3 έως 5 χρόνια. Ετσι οι χώρες μπορεί να μην έχουν ακόμη χρεοκοπήσει, αλλά εκατομμύρια άνθρωποι συνεχίζουν να υποφέρουν καθημερινά. Και μην αντέχοντας πια μεταναστεύουν στον Βορρά.