ΗΡΑΚΛΗΣ: Η συζήτηση, για την ανάγκη ενός τρίτου προγράμματος κρατικής εγγυοδοσίας επί των ομολογιών πρώτης διαβάθμισης τιτλοποιήσεων με απαιτήσεις από δάνεια και πιστώσεις (Ηρακλής) αποτελεί καλή αφορμή επαναξιολόγησης του τι έχει συμβεί ως σήμερα και ποιες διορθωτικές κινήσεις απαιτούνται.
Ο στρατηγικός στόχος, που είχε τεθεί για την εξυγίανση των τραπεζικών ισολογισμών, μέσω των δύο προγραμμάτων «Ηρακλής», έχει στην πράξη επιτευχθεί. Οι τράπεζες έδιωξαν από τους ισολογισμούς τους το συντριπτικό μέρος των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, κάνοντας ευρεία χρήση τιτλοποιήσεων, που εντάχθηκαν σε Ηρακλή Ι και ΙΙ.
Το πρόβλημα, όμως, δεν λύθηκε, καθώς το συντριπτικό μέρος των δανείων, οι απαιτήσεις των οποίων τιτλοποιήθηκαν, παραμένουν μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (Non Performing Exposures – NPEs).
Η συνολική αξία των υπό διαχείριση από τους servicers απαιτήσεων ανήλθε στο τέλος του 2022 σε 90,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 74% αφορά σε NPEs που διαχειρίζονται για λογαριασμό οχημάτων ειδικού σκοπού τιτλοποιήσεων και εταιρειών, που αγόρασαν χαρτοφυλάκια με απαιτήσεις.
Λαμβάνοντας υπόψη τις έως τώρα επιδόσεις των servicers, η Τράπεζα της Ελλάδος έβγαλε, με την τελευταία έκθεση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, «κίτρινη κάρτα», διαπιστώνοντας πως «κρίνεται απαραίτητη η σημαντική βελτίωση της διαχείρισης».
Η «κίτρινη κάρτα» έρχεται σε μια περίοδο που η πλειονότητα των τιτλοποιήσεων οδεύει στη συμπλήρωση της πρώτης διετίας (ή την έχει συμπληρώσει), κατά τη διάρκεια της οποίας οι στόχοι των business plans ήταν συνήθως βατοί.
Οι πωλήσεις «δεύτερο χέρι», στις οποίες προχωρούν τα SPVs των τιτλοποιήσεων, αποσκοπούν είτε στην κάλυψη της υποαπόδοσης έναντι των στόχων είτε στη δημιουργία «μαξιλαριού» ρευστότητας, που μαζί με την εξυπηρέτηση των senior notes… ταΐζει και τα κουπόνια των mezzanine notes.
Το ερώτημα που θα έπρεπε να έχει τεθεί και να απασχολεί ΟΔΔΗΧ και KPMG (σύμβουλος της Επιτροπής Παρακολούθησης Ηρακλή) και αγορά έγκειται στο αν τα έσοδα που έρχονται μπροστά, μέσω των πωλήσεων, θέτουν σε κίνδυνο την υλοποίηση των business plans και επομένως τις κρατικές εγγυήσεις.
Τον επόπτη τον απασχολεί το αποτέλεσμα. Να διατηρούνται, δηλαδή, οι συνθήκες που επιτρέπουν στα senior notes ομόλογα τιτλοποιήσεων να συμπεριφέρονται ως μηδενικού ρίσκου, αφού εποπτικά εκλαμβάνονται ως τέτοια.
