Οφειλές στην Εφορία: Όλες οι αλλαγές που φέρνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο

Ολες οι αλλαγές που φέρνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο. Για ποιους οφειλέτες ανοίγουν και πάλι οι χαμένες ρυθμίσεις των 72, 100 και 120 δόσεων. Οι όροι και οι προϋποθέσεις για την επανενεργοποίησή τους. Μηχανισμό αυτόματης παρακολούθησης των ληξιπρόθεσμων χρεών και έγκαιρης ειδοποίησης των οφειλετών δημιουργεί το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Της ΣΙΣΣΥΣ ΣΤΑΥΡΟΠΙΕΡΡΑΚΟΥ – ΠΗΓΗ: Realnews

Alert για τα χρέη προς το Δημόσιο εκπέμπει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, που επιχειρεί να υψώσει ανάχωμα στο πραγματικό χρέος, που αγγίζει τα 81 δισ. ευρώ, μέσα από την ενεργοποίηση ενός μηχανισμού αυτόματης παρακολούθησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών που θα ειδοποιεί τους οφειλέτες για επικείμενη απώλεια ρύθμισης και απειλή εφαρμογής αναγκαστικών μέτρων είσπραξης, όπως κατασχέσεις και πλειστηριασμούς.

Παράλληλα, δίνει τη δυνατότητα σε περιορισμένο αριθμό οφειλετών που απώλεσαν για συγκεκριμένους λόγους τις ρυθμίσεις των 72, 100 και 120 δόσεων ώστε να τις τακτοποιήσουν υπό προϋποθέσεις, ενώ οι οφειλέτες εξακολουθούν να μπορούν να ρυθμίσουν τα υφιστάμενα χρέη τους προς την εφορία μέσω της πάγιας ρύθμισης από 24 έως και 48 δόσεις ή να τα εντάξουν στον εξωδικαστικό μηχανισμό, εφόσον ξεπερνούν τα 10.000 ευρώ.

Mε το «βουνό» των χρεών προς την εφορία να προσεγγίζει τα 107 δισ. ευρώ και το πραγματικό χρέος να διαμορφώνεται πέριξ των 81 δισ. ευρώ, καθώς τα υπόλοιπα χαρακτηρίζονται επισήμως ως ανεπίδεκτα είσπραξης, το υπουργείο αναζητεί έναν τρόπο να βοηθήσει τους οφειλέτες αλλά και να εισπράξει ένα μέρος από τα οφειλόμενα. Είναι ενδεικτικό ότι μόλις το 5,8% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου βρίσκεται σε ρύθμιση, ποσοστό που αντιστοιχεί σε μόλις 4,7 δισ. ευρώ.

Το υψηλότερο ποσοστό ρυθμισμένων οφειλών φυσικών προσώπων εντοπίζεται μεταξύ 500 και 10.000 ευρώ (24,2%), ενώ τα νομικά πρόσωπα ρυθμίζουν σε υψηλότερο ποσοστό (30%) οφειλές ύψους από 10.000 έως 100.000 ευρώ. Χαμηλά ποσοστά ρύθμισης οφειλών διαπιστώνονται τόσο σε μικρά ποσά οφειλής (ιδιαίτερα κάτω των 500 ευρώ), όσο και σε υψηλά (άνω των 20.000 ευρώ για φυσικά πρόσωπα και άνω των 150.000 ευρώ για νομικά πρόσωπα). Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να ενταθεί η πίεση κυρίως προς τους μεγάλους οφειλέτες, στους οποίους αναλογούν περί τα 92 δισ. ευρώ χρεών. Το οικονομικό επιτελείο, με το νομοσχέδιο για την αναμόρφωση του φορολογικού κώδικα επιδιώκει να απαλείψει αστοχίες του ισχύοντος πλαισίου, βάσει του οποίου ένας οφειλέτης αν καθυστερήσει να υποβάλει ακόμη και μία δήλωση χάνει τη ρύθμιση, προκειμένου να βοηθήσει όσους χρωστούν στην εφορία να μη χάνουν τις ρυθμίσεις. Το νομοθετικό πλαίσιο που ισχύει σήμερα και χρονολογείται από την εποχή των μνημονίων περιέχει ανεφάρμοστες προϋποθέσεις και πρακτικές, οι οποίες και οδήγησαν εκτός ρυθμίσεων χιλιάδες οφειλέτες.

Σε διαβούλευση

Με τον νέο κώδικα φορολογικής διαδικασίας, που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, εξορθολογίζονται οι κανόνες που αφορούν την απώλεια των ρυθμίσεων στην εφορία. Oι δυνατότητες που έχουν οι φορολογούμενοι σήμερα για να ρυθμίσουν τις οφειλές τους είναι οι εξής:

1. Πάγια ρύθμιση οφειλών 24-48 δόσεων. Η ρύθμιση αφορά παλαιές και τρέχουσες οφειλές, χωρίς να τίθενται εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Οι οφειλές μπορούν να ρυθμιστούν ακόμη και πριν καταστούν ληξιπρόθεσμες.

Ολες οι τρέχουσες οφειλές (φόρος εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ, ΦΠΑ) μπορούν να ρυθμιστούν, είτε καθεμία ξεχωριστά είτε ενιαία, έως και σε 24 μηνιαίες δόσεις με την πάγια ρύθμιση του Ν. 4646/2019. Η ένταξη στη ρύθμιση αυτή μπορεί να γίνει για το μη ληξιπρόθεσμο ανεξόφλητο υπόλοιπο των οφειλών ή, αν υπάρχουν απλήρωτες ληξιπρόθεσμες δόσεις, για ολόκληρο το ποσό των οφειλών, ληξιπρόθεσμο και μη. Σε κάθε περίπτωση, οι μηνιαίες δόσεις της πάγιας ρύθμισης δεν θα είναι άτοκες, αλλά θα επιβαρύνονται με τόκους υπολογιζόμενους με ετήσιο επιτόκιο 4,37% αν ο οφειλέτης επιλέξει μέχρι 12 μηνιαίες δόσεις, και 5,37%, αν επιλέξει 13 έως 24 μηνιαίες δόσεις.

Για τη ρύθμιση των έκτακτων οφειλών σε έως 48 μηνιαίες δόσεις λαμβάνονται υπ’ όψιν εισοδηματικά κριτήρια. Συγκεκριμένα, για οφειλέτες που είναι φυσικά πρόσωπα ο αριθμός των δόσεων καθορίζεται με βάση το ύψος της ρυθμιζόμενης οφειλής (του αθροίσματος του αρχικού ποσού οφειλής, των ήδη συσσωρευμένων προσαυξήσεων και των τόκων της νέας ρύθμισης) και με βάση είτε τον μέσο όρο του συνολικού εισοδήματος (ατομικό, φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο, πραγματικό ή τεκμαρτό) κατά τα τελευταία τρία φορολογικά έτη πριν από την αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση, είτε το συνολικό εισόδημα (ατομικό, φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο, πραγματικό ή τεκμαρτό) του αμέσως προηγούμενου φορολογικού έτους από την ημερομηνία αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση, εφόσον αυτό είναι μεγαλύτερο. Η πάγια ρύθμιση χάνεται όταν δεν πληρωθούν δύο συνεχόμενες δόσεις, ενώ κατά τη διάρκεια της ρύθμισης επιτρέπεται η καθυστέρηση πληρωμής μίας δόσης ανά δωδεκάμηνο, με την καταβολή της να γίνεται υποχρεωτικά μέχρι την ημερομηνία καταβολής της επόμενης δόσης με προσαύξηση εκπρόθεσμης καταβολής, η οποία ανέρχεται σε ποσοστό 15%.

2. Εξωδικαστικός μηχανισμός. Ενας οφειλέτης μπορεί να υποβάλει αίτηση στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού ακόμα και αν έχει ένα είδος οφειλής, για παράδειγμα μόνο στην εφορία, ρυθμίζοντάς την υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις σε έως 240 δόσεις. Για να μπορεί κάποιος να εισέλθει στην πλατφόρμα πρέπει να έχει χρέη τουλάχιστον 10.000 ευρώ. Το επιτόκιο ορίζεται σε 3%, σταθερό για τρία έτη. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα ένταξης στον εξωδικαστικό μηχανισμό σε πρόσωπα που «κληρονόμησαν» οφειλές προς το Δημόσιο.

3. Τακτοποίηση χαμένων ρυθμίσεων 72, 100, 120 δόσεων. Νέα ευκαιρία για περίπου 232.000 χαμένες ρυθμίσεις δίνει διάταξη του υπό διαβούλευση νομοσχεδίου για τις αλλαγές στον κώδικα φορολογικών διαδικασιών.

Συγκεκριμένα, παρέχεται η δυνατότητα αναβίωσης ρυθμίσεων που είχαν πρακτικά χαθεί προς τη φορολογική διοίκηση με την αποπληρωμή των εκπρόθεσμων δόσεων, όσες και αν είναι αυτές, μέχρι την έναρξη ισχύος του νόμου. Σε περίπτωση που έχει ήδη καταβληθεί μέρος των ανωτέρω δόσεων, τότε οι φορολογούμενοι αρκεί να αποπληρώσουν το υπόλοιπο ποσό προκειμένου να αναβιώσουν τη ρύθμιση.

Πιο αναλυτικά, με το νέο σύστημα μπορούν να επανενταχθούν:

1. Οι οφειλέτες φόρων και άλλων χρεών προς το Δημόσιο, οι οποίοι εντάχθηκαν στις ρυθμίσεις των 72, 100 και 120 δόσεων, αλλά τις έχασαν είτε επειδή δεν υπέβαλαν εμπρόθεσμα τις προβλεπόμενες φορολογικές δηλώσεις είτε επειδή δεν τακτοποίησαν εγκαίρως άλλες οφειλές που προέκυψαν.

2. Οι οφειλέτες που απώλεσαν οποιαδήποτε ρύθμιση τμηματικής καταβολής χρεών τους επειδή δεν πλήρωσαν εμπρόθεσμα περισσότερες από μία μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης. Πρόκειται ειδικότερα για περιπτώσεις οφειλετών οι οποίοι αφού είχαν απολέσει τις ρυθμίσεις τους:

α) Είτε με δική τους πρωτοβουλία πλήρωσαν εκπρόθεσμα δύο ή περισσότερες δόσεις των ρυθμίσεών τους, αγνοώντας ότι τις είχαν απολέσει.

β) Είτε τους δεσμεύτηκαν από τη φορολογική διοίκηση ποσά επιστροφών φόρου που δικαιούνταν.

γ) Είτε τους παρακρατήθηκαν χρηματικά ποσά από πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων.

3. Οι οφειλέτες που ρύθμισαν χρέη τους με την πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων, αλλά απώλεσαν τη συγκεκριμένη ρύθμιση είτε επειδή δεν υπέβαλαν εμπρόθεσμα τις προβλεπόμενες φορολογικές δηλώσεις είτε επειδή δεν εξόφλησαν εμπρόθεσμα ή δεν τακτοποίησαν με νέες ρυθμίσεις τμηματικής καταβολής νεότερες οφειλές τους που προέκυψαν.

Με τις διατάξεις του νομοσχεδίου δίνεται η δυνατότητα πληρωμής των παραπάνω και η τακτοποίηση των οφειλών που δεν περιλαμβάνονται στη ρύθμιση εντός τριών μηνών, προκειμένου να αποφευχθεί η απώλεια της ρύθμισης και συγκεκριμένα:

– Για όσους έχουν υποβάλει τις ανωτέρω δηλώσεις εντός τριών μηνών από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής τους. Εάν η προθεσμία έχει παρέλθει μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2023, μπορούν να τις υποβάλουν πέντε μήνες μετά, δηλαδή μέχρι τις 31 Μαΐου 2024.

– Για όσους έχουν εξοφλήσει ή ρυθμίσει τις νέες οφειλές τους σε χρονικό διάστημα τριών μηνών από την πάροδο της προθεσμίας καταβολής τους.

Νέος μηχανισμός

Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην ενεργοποίηση ενός αυτόματου μηχανισμού ειδοποίησης για να μη χάνονται οι ρυθμίσεις. Το νέο κεντρικό ψηφιακό σύστημα τυποποιημένης παρακολούθησης των υποχρεώσεων των φορολογουμένων θα ειδοποιεί τους οφειλέτες για επικείμενη απώλεια ρύθμισης και απειλή εφαρμογής αναγκαστικών μέτρων είσπραξης, όπως κατασχέσεις και πλειστηριασμούς. Ειδικότερα, με τον νέο μηχανισμό θα παρακολουθούνται ψηφιακά και κεντρικά όλες οι προϋποθέσεις τήρησης της ρύθμισης. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος δεν τηρεί κάποια από τις προϋποθέσεις, θα λαμβάνει ειδοποιήσεις συμμόρφωσης, ώστε σε εύλογο χρόνο να τακτοποιήσει την εκκρεμότητα. Αν δεν το κάνει, η απώλεια της ρύθμισης θα γίνεται μέσω κεντρικής διαδικασίας και όχι από τον κάθε τοπικό προϊστάμενο ΔΟΥ.

Με βάση το σημερινό καθεστώς, η μη υποβολή των προβλεπόμενων δηλώσεων φόρου εισοδήματος και ΦΠΑ ή η καθυστέρηση υποβολής τους, ακόμη και για μία ημέρα, έχει ως συνέπεια την απώλεια των ρυθμίσεων για άλλες οφειλές. Το ίδιο ισχύει και για τυχόν νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές.