Οι πλειστηριασμοί-πλιάτσικο του σήμερα και οι μαυραγορίτες της κατοχής
Εχθές(σ.σ. Πέμπτη) μια οικογένεια με δύο παιδιά ηλικίας 12 και 13 ετών έχασε το σπίτι της. Το σπίτι το χτύπησε στον πλειστηριασμό και το πήρε μία εταιρία με την ΙΔΙΑ βασική επωνυμία με το fund που αγόρασε το δάνειο και προχώρησε στον πλειστηριασμό. Την προπαραμονή του πλειστηριασμού απαιτήθηκε εκ μέρους του fund το ποσό των 25.000€ για να σταματήσει o πλειστηριασμός χωρίς δέσμευση προς περαιτέρω ρύθμιση του υπολοίπου. Η οικογένεια μπορούσε με βοήθεια συγγενικών προσώπων να εξεύρει και να καταβάλει 10.000€, παίρνοντας το ρίσκο της μη γνώσης του τι μέλλει γενέσθαι με το υπόλοιπο. Το fund δεν δέχτηκε. Η αξία του ακινήτου εκτιμήθηκε στα 120.000€ και βρίσκεται σε μία περιοχή έξω από την Θεσσαλονίκη. Η υπόθεση αυτή έχει κι άλλες πτυχές που δεν είναι της παρούσης στιγμής.
Γράφει η γνωστή δικηγόρος Αριάδνη Νούκα στο facebook
Σε 10 ημέρες βγαίνει σε πλειστηριασμό ένα άλλο σπίτι, ενός ζευγαριού 75 και 73 ετών. Το fund ζητά 70.000€ μετρητά για να σταματήσει τον πλειστηριασμό παρά τις προσπάθειες για ρύθμιση. Αυτονοήτως το ποσό δεν υπάρχει. Η αξία του σπιτιού 67.000€ και βρίσκεται σ ένα χωριό έξω από την Θεσσαλονίκη.
Όπως αντιλαμβανόμαστε όλοι, στόχος δεν είναι να ρυθμιστούν και ν΄αποπληρωθούν οι οφειλές, αλλά η επίτευξη ταχύτατων θηριωδών κερδών μέσω πλειστηριασμών. Αυτή η κατάσταση, θυμίζω, καταγγέλθηκε και στην Βουλή πριν από λίγες ημέρες από τα πλέον αρμόδια χείλη.
Στο άρθρο που συνοδεύει την φωτογραφία της δημοσίευσης ο αρθρογράφος κ. Βασιλόπουλος από την «Μηχανή του Χρόνου» ολοκληρώνοντας τις σκέψεις του γράφει:
«Η ιστορία αυτή είναι σίγουρα διδακτική για αυτούς που θα επιχειρήσουν να αναλύσουν για μια ακόμα φορά το θέμα των πλειστηριασμών. Γιατί η εκποίηση της στέγης των πολιτών γράφτηκε με μαύρα γράμματα πριν από 70 χρόνια και οι πληγές στην ελληνική κοινωνία ακόμα δεν έχουν κλείσει. Ας μην ανοίξουν άλλες».
Σήμερα 80 χρόνια μετά ανοίγουν παρόμοιες πληγές. Οι δύο περιπτώσεις που ανέφερα είναι δύο από τις πάμπολλες ανά την Ελλάδα. Η ιστορία επαναλαμβάνεται.
Μια κατηγορία δανειοληπτών προσπαθώντας να λύσει το πρόβλημα της ΤΟΛΜΗΣΕ και κινητοποιήθηκε για να διεκδικήσει το δίκιο της. ΜΠΡΑΒΟ ΤΟΥΣ. Είναι λίγοι προς το παρόν. Η κοινωνία δεν στέκεται στο πλευρό τους (μέχρι σήμερα τουλάχιστον). Βλέπετε, έχει ριζώσει εις βάρος τους μια δόλια και χρόνια προπαγάνδα των τραπεζών, την οποία συνεχίζουν αυτοί που αγόρασαν τα δάνεια και οι εντεταλμένοι τους.
Σαφέστατα το πρόβλημα που δημιουργούν οι τακτικές όλων αυτών που στοχεύουν να κερδοσκοπήσουν ανηλεώς εις βάρος της ιδιωτικής περιουσίας των Ελλήνων πολιτών μέσω πλειστηριασμών δεν αφορά ΜΟΝΟ την συγκεκριμένη ομάδα δανειοληπτών που προανέφερα. Αφορά εκατομμύρια συμπολίτες μας.
Και μην τολμήσει κανείς να υποστηρίξει «μα δεν πλήρωσαν τα δάνεια τους».
Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών εξυπηρετούσε τα δάνεια ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΑΤΑ έως την στιγμή που αιφνιδίως και απρόβλεπτα επιβλήθηκε η βίαιη απώλεια εισοδημάτων. 2007 κόκκινα δάνεια 4,7%, 2016 κόκκινα δάνεια 53%. Αυτονοήτως δημιουργήθηκε αδυναμία αποπληρωμών, είτε ολοσχερώς, είτε εν μέρει. Και ΟΛΟΙ γνωρίζουν, ωστόσο άλλοι στρουθοκαμηλίζουν, άλλοι κερδοσκοπούν.
Για να μην ανοίξουν άλλες πληγές, σαν αυτές που αναφέρει ο αρθρογράφος πρέπει να μπεί ένας φραγμός στην ανεξέλεγκτη κερδοσκοπία. 700.000 ακίνητα δανειοληπτών – συμπολιτών μας εμπλέκονται στα κόκκινα δάνεια. Προσθέτοντας και τα ακίνητα των εγγυητών ο αριθμός ζαλίζει. Τα δάνεια που βρίσκονται στα χέρια των funds ανέρχονται σε 87 δις ευρώ.
Στην Ισπανία υπάρχει διάταξη νόμου βάσει του οποίου όταν μια επίδικη απαίτηση πουληθεί ο οφειλέτης, εφόσον καταβάλει το τίμημα της πώλησης, τους τόκους αυτού και τα έξοδα, εξοφλεί. Επί λέξει προβλέπεται «Σε περίπτωση πωλήσεως επίδικης απαιτήσεως, ο οφειλέτης έχει δικαίωμα αποσβέσεώς της, αποδίδοντας στον εκδοχέα το τίμημα που κατέβαλε, τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε και τους τόκους του τιμήματος αυτού από την ημερομηνία καταβολής του».
Την πρόταση αυτή σχετικά με τα πωληθέντα δάνεια υπέβαλλε δημοσίως η «Ευνομία» πριν 3 χρόνια με μία μικρή παραλλαγή (να συμπεληφθεί και ένα εύλογο κέρδος της τάξεως του 10% το ανώτερο) αποκλειστικά για να υπάρξει έδαφος υλοποίησης. Δεν εισακούστηκε.
Αυτό όμως, πρέπει να είναι πλέον το διακύβευμα και θα μπορούσε να διεκδικηθεί από ένα νέο κίνημα πολιτών απέναντι σε όσους εσοδεύουν ουρανομήκη κέρδη εις βάρος του Έλληνα πολίτη που βίωσε και βιώνει μια τεράστια και βίαια ανατροπή σε κάθε έκφανση της ζωής του.
ΥΓ. και για να προλάβω τον όποιο ανόητο (βαλτό ή οτιδήποτε άλλο)
1. Η προπαγάνδα για στρατηγικούς κακοπληρωτές πάλιωσε και ξέφτισε
2. Η προπαγάνδα για πολυτελή ακίνητα που θα προστατευτούν (παρεμπιπτόντως ο πλειστηριασμός τους είναι ο μοναδικός που βλέπει το φως ευρείας δημοσιότητας) μακριά από αυτήν την σελίδα. Δικλείδες ασφαλείας μπορούν να υπάρξουν
Ο αγώνας ενός μικρασιάτη δικηγόρου να επιστραφούν σπίτια και μαγαζιά που άρπαξαν οι μαυραγορίτες από χιλιάδες πεινασμένους στην κατοχή. Οι διαδηλώσεις και ο δικαστικός αγώνας
Η σκληρή φορολογία των ακινήτων και τα δάνεια των τραπεζών βρίσκονται πάντα στην πρώτη γραμμή της ειδησεογραφίας και τροφοδοτούν συνεχώς την πολιτική ένταση. Η ιστορία των ακινήτων που χάθηκαν στην κατοχή και η προσπάθεια να επιστραφούν μεταπολεμικά στους ιδιοκτήτες τους είναι πολύ διδακτική.
Η δημοσιογραφική έρευνα για τα ακίνητα που άλλαξαν χέρια την περίοδο της γερμανικής κατοχής φωτίζει το δράμα χιλιάδων απελπισμένων πολιτών της κατοχικής περιόδου που έχασαν την περιουσία τους για έναν ή δύο τενεκέδες λάδι. Όταν η χώρα απελευθερώθηκε ένας άγνωστος στο ευρύ κοινό δικηγόρος έγινε μπροστάρης ώστε να αποδοθεί δικαιοσύνη και να επιστραφούν τα κλεμμένα. Ήταν ο Αντώνης Αθηνογένης που μεταπολεμικά ηγήθηκε ενός ισχυρού κινήματος για την επιστροφή των ακινήτων, στα χέρια όσων τα είχαν χάσει.
Ο δικηγόρος Αντώνης Αθηνογένης ηγήθηκε της προσπάθειας να πάρουν πίσω τα σπίτια τους, τα θύματα των μαυραγοριτών.
Το κίνημα για την επιστροφή των ακινήτων που εκποιήθηκαν στην κατοχή
Ο Σμυρνιός δικηγόρος είχε χάσει το σπίτι του στην κατοχή. Το πούλησε έναντι μικρού τιμήματος, ώστε να εξασφαλίσει τρόφιμα για την επιβίωση της οικογένείας του. Φυσικά δεν ήταν ο μόνος. Μαυραγορίτες, αρπακτικά της νεότερης ιστορίας, μέσα σε χρονικό διάστημα είχαν αποκτήσει τεράστια περιουσία, αγοράζοντας σε εξευτελιστικές τιμές, ότι μπορούσε να ανταλλαχθεί με λίγες οκάδες λάδι, αυγά, ψωμί και κρέας.
Η ανθρωπιστική κρίση του φρικτού χειμώνα του 1941 αποδεκάτισε κυρίως τα μεγάλα αστικά κέντρα. Η κρίση που είχε προκαλέσει η γερμανική κατοχή, είχε πάρει διαστάσεις ολέθρου. Από τη μία, οι Ναζί λεηλατούσαν την αγροτική παραγωγή και από την άλλη, έκλειναν τα μάτια στα εγκλήματα των ληστρικών συνεργατών τους, που αντάλλασσαν έναν τενεκέ λάδι με ακριβές μονοκατοικίες στο κέντρο της Αθήνας. Υπολογίζεται ότι κάτω από αυτό το καθεστώς της αφόρητης πίεσης, 400 χιλιάδες πολίτες πούλησαν μέρος ή το σύνολο της περιουσίας τους.
Ο Αθηνογένης, το 1946, ηγήθηκε της προσπάθειας να επιστραφούν τα σπίτια που είχαν χαθεί. Για αυτό το σκοπό, συνέταξε αναλυτική λίστα των ακινήτων που εκποιήθηκαν, αλλά και ξεχωριστή λίστα με τα ονόματα αυτών που τα είχαν αρπάξει. Η λίστα αυτή είχε 40 χιλιάδες αγοραστές. Δημιουργήθηκε όμως και μια δεύτερη λίστα, με ονόματα μεγαλεμπόρων, που είχαν «αγοράσει» από 10 έως 50 ακίνητα ο καθένας!
Πειραιάς 13/3/1942. Εξαμελής οικογένεια πούλησε οικοδομή 500 τμ με ισόγειο μαγαζί και 7 δωμάτια στον φούρναρη για 646.000 κατοχικές δραχμές. Μετά τον πόλεμο διεκδίκησε την επιστροφή του ακινήτου
Ο Αθηνογένης ήταν πάντα μαχητής και πραγματικός πατριώτης. Πολέμησε ως εθελοντής στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, αργότερα βρέθηκε στα πεδία των Βαλκανικών πολέμων για την απελευθέρωση της βόρειας Ελλάδας και οργάνωσε μυστικές αποστολές Μικρασιατών εθελοντών.
Ταυτόχρονα, ήξερε τις κακοτοπιές της πολιτικής, καθώς πριν από τη δικτατορία του Μεταξά, είχε διατελέσει βουλευτής, αντιπρόεδρος της βουλής και υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας στην κυβέρνηση Κονδύλη.
Όταν είδε ότι η κεντρική πολιτική σκηνή του γύρισε την πλάτη, δεν υποχώρησε και συμμάχησε με όσους είχαν διάθεση να αγωνιστούν στο πλευρό του. Ήξερε ότι θα βρει ισχυρές αντιστάσεις, αλλά οργάνωσε μεγάλες συγκεντρώσεις και μετέτρεψε τη διαμαρτυρία σε μαζική λαϊκή κατακραυγή.
Οι εφημερίδες προέβαλαν το δράμα όσων έχασαν την περιουσία τους. Υπολογίζεται ότι ξεπέρασαν τους 400 χιλιάδες
Οι δωσίλογοι, μετά τον πόλεμο, είχαν ενταχθεί με τη δύναμη του χρήματος στην νεοελληνική πραγματικότητα, είχαν πρόσβαση στα κόμματα, επηρέαζαν τη δικαιοσύνη και πίεζαν να μην ψηφιστεί νόμος που θα τους έπαιρνε πίσω την περιουσία που απέκτησαν παράνομα σε βάρος των τίμιων Ελλήνων.
Είχαν καταφέρει, μάλιστα, να φέρουν στη βουλή, μέσω ενός ακροδεξιού σχηματισμού, πρόταση νόμου για νομιμοποίηση όλων των αγορών επί κατοχής, με αντάλλαγμα έναν ειδικό φόρο ακινήτων.
Το Κόμμα των Εθνικοφρουρών το προώθησε και υποστηρίχτηκε από τον Εμπορικό Σύλλογο της Αθήνας. Η μάχη ήταν σκληρή, αλλά ο Αθηνογένης νίκησε στα σημεία. Το 1949 κατάφερε να φέρει άλλο νόμο στη βουλή, που προέβλεπε την επιστροφή των σπιτιών για 250 χιλιάδες πωλήσαντες, αλλά χωρίς τιμωρία των ενόχων.
Οι μαυραγορίτες έμειναν ανέγγιχτοι και στο απυρόβλητο. Μάλιστα, προσέφυγαν στον Άρειο Πάγο και κατάφεραν να μπλοκάρουν την άμεση επιστροφή των ακινήτων που κατείχαν. Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε τότε ότι ο νόμος περί ακύρωσης αγοραπωλησιών επί κατοχής ήταν… αντισυνταγματικός. Από την απόφαση αυτή εξαιρέθηκαν ευτυχώς μόνο οι μικροϊδιοκτήτες. Κάτι ήταν κι αυτό.
Ο Αθηνογένης πέθανε το 1963, σε ηλικία 88 ετών. Η μόνη τιμή που του έγινε ήταν να δώσουν το όνομά του σε έναν δρόμο στη Νέα Σμύρνη.
Τουλάχιστον οι Μικρασιάτες τον θυμήθηκαν.
Η εκποίηση της στέγης των πολιτών γράφτηκε με μαύρα γράμματα πριν από 70 χρόνια και οι πληγές στην ελληνική κοινωνία ακόμα δεν έχουν κλείσει.
Η φορολόγηση των «Πλουτησάντων επί Κατοχής» (1945) – Μια αποτυχημένη «προσπάθεια» απονομής Δικαιοσύνης
«Μικρά Κατάστιχα» από την Ιστορία της Λογιστικής, της Φορολογίας & του Εμπορίου.
Κωνσταντίνος Ιωαν. Νιφορόπουλος
Ορκωτός Ελεγκτής – Λογιστής
1. Γενικά για τον «Φόρο Πλουτησάντων»
Επί κυβερνήσεως του Νικολάου Πλαστήρα , εκδόθηκε ο Αναγκαστικός Νόμος 182 ( ΦΕΚ 56 – 12.03.1945 ) «ΠΕΡΙ ΕΙΔΙΚΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΟΛΕΜΙΚΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟΝ ΠΛΟΥΤΗΣΑΝΤΩΝ». «…Οι «πλουτίσαντες επί κατοχής» ήταν υποχρεωμένοι να πληρώσουν τους φόρους που θα ορίζονταν. Η τιμωρία που προβλεπόταν ήταν αυστηρή, καθώς προβλεπόταν η εκτόπισή τους, η φυλάκιση και η δήμευση του συνόλου ή μέρους της περιουσίας τους. Είναι γεγονός ότι η τροποποίηση αυτή ( δηλ. του αρχικού νόμου ) επέτρεψε σε πολλούς δοσίλογους ν’ απαλλαγούν με βουλεύματα. Παράλληλα, εκδόθηκε στις 21/12/45 ο Α.Ν. 753/45 « περί αποσυμφορήσεως των φυλακών», ο οποίος συμπληρώθηκε αργότερα με τους Α.Ν. 1204/46 και 428/47, διά του οποίου παραγράφηκαν όλα τα αδικήματα που είχαν διαπραχθεί από τις 27 Απριλίου 1941 (ημέρα καταλήψεως της χώρας από τους Γερμανούς) μέχρι και τη 12η Φεβρουαρίου 1945 (ημέρα υπογραφής της Συμφωνίας της Βάρκιζας) και με αυτόν διατάσσονταν οι δικαστικές αρχές να εκδώσουν σε διάστημα 30 ημερών νέα εντάλματα για όσους δεν ευεργετούνταν από το νόμο και ταυτόχρονα καταργούσαν όλα τα ανεκτέλεστα εντάλματα…. Δημοσιεύματα σχετικά με το θέμα των δοσιλόγων έβλεπαν συχνά το φως στη διάρκεια της 5ετίας μεταξύ 1945-1960, ώσπου τον Απρίλιο του 1950 δημοσιεύτηκε η είδηση της διαλύσεως της Υπηρεσίας Δοσιλόγων του Εφετείου Αθηνών και δημοσιεύτηκε απολογισμός του έργου της από τον οποίο καθίσταται σαφές ότι υπήρξε διάθεση συγχώρησης και απαλλαγής πολλών ενόχων. Από τους 25.000 κατηγορουμένους που είχαν συρθεί στη δικαιοσύνη μετά από 6.442 μηνύσεις, είχαν καταδικαστεί 35.061! Σε πανελλήνια μάλιστα κλίμακα, στις 31-3-1950, σε σύνολο 21.915 καταδίκων στις φυλακές, υπήρχαν 96 δοσίλογοι62! Αλλού μάλιστα δινόταν ο αριθμός των 30.000 προδοτών, απ’ τους οποίους είχε καταδικαστεί και φυλακιστεί το 1,3%63» (Πηγή (1) : « Η Εθνική Νέμεσις θα είναι αδυσώπητος». Δίκες Δωσίλογων Καλαμών (1945-1953) της Αμαλίας Ηρ. Σκούρα )
2. Η Εισηγητική έκθεση του Νόμου.
«Διά της εισόδου της Ελλάδος εις τον πόλεμον από τις 28 Οκτωβρίου 1940, της κατοχής ταύτης υπό των εχθρών, και του επακολουθήσαντος εξευτελισμού του εθνικού νομίσματος, εδημιουργήθησαν εν τη χώρα τοιαύται οικονομικαί συνθήκαι, ώστε κατέστη αδύνατος η εφαρμογή της κειμένης φορολογικής νομοθεσίας. Κατά την περίοδον ταύτην ωρισμένα πρόσωπα, γενόμενα, ως επί το πλείστον, επιλήσμονα των προς την Κοινωνίαν και την φυλήν μας υποχρεώσεων των, επλούτησαν. Τα πλούτη ταύτα, κτηθέντα κυρίως διά της συνεργασίας μετά των Αρχών Κατοχής ή και άνευ ταύτης, διά της εκμεταλλεύσεως της δυστυχίας του Ελληνικού Λαού, ουδένα φόρον επλήρωσαν. …
Θα ήτο κοινωνικώς άδικον και άκρως αντίθετον προς την απαίτησιν της κοινής γνώμης, εάν πρόσωπα ωφεληθέντα εκ της εθνικής καταστροφής, εξηκολούθουν και μετά την αποκατάστασιν του Κράτους του Νόμου, να καρπώνται ανενόχλητα τα πραγματοποιηθέντα, κατά των ανωτέρω αναφερθέντα τρόπον, αγαθά. ….
Περιορίζονται και τα ένδικα μέσα, συνιστωμένων ειδικών εκδικαστικών επιτροπών, αίτινες θα εκδικάζωσι τας ενστάσεις κατά πρώτον και τελευταίον βαθμόν, αποφευγομένης ούτω της διαιωνίσεως των υποθέσεων. ….
Το σχέδιον προβλέπει και τον προσωρινόν καθορισμόν του παρ’ εκάστου φορολογουμένου οφειλομένου φόρου, υπό των ιδίων λαϊκών επιτροπών, όστις δέον να καταβληθή αμέσως και θέλει συμψηφισθή εις τον τελικώς προσδιορισθησόμενον φόρον. ….
Ένεκα τούτου καθίστανται αλληλεγγύως υπόχρεοι διά την καταβολήν του φόρου, μετά του κυρίως υποχρέου και οι πλησιέστεροι συγγενείς αυτού μέχρι τρίτου βαθμού, εφ’ όσον τα πρόσωπα ταύτα απέκτησαν οπωσδήποτε από της 28 Απριλίου 1941 και εντεύθεν περιουσίαν, είτε εκ χαριστικής είτε εξ επαχθούς αιτίας…. »
Επειδή προσέτι η εξακρίβωσις, παρ’ εκάστου των φορολογουμένων
3. Το κλίμα, τα δημοσιεύματα και οι αναλύσεις για την εποχή εκείνη.
Μετά την Απελευθέρωση και τα «Δεκεμβριανά» (1944), που προκάλεσαν την παραίτηση της κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου, ο Νικόλαος Πλαστήρας (1883 – 1953) διορίζεται πρωθυπουργός στις 3 Ιανουαρίου 1945, ως πρόσωπο ευρείας αποδοχής. Στην κυβέρνησή του (έμεινε στην εξουσία έως τις 8 Απριλίου 1945, δηλαδή είχε ζωή τεσσάρων μηνών περίπου) συμμετέχουν όλες οι πολιτικές δυνάμεις εκτός των κομμουνιστών. ( Πηγή : www.sansimera.gr )
…………………………..
«Η κατοχή, με τις ανατροπές και τις νέες λειτουργίες που προκάλεσε, ήταν περίοδος έντονης οικονομικής δραστηριότητας και πεδίο ευκαιριών, πάνω στις οποίες μπορούσαν εύκολα να κτισθούν μεγάλες ή μικρές περιουσίες1 ».…. «1. Οι «πλουτίσαντες επί κατοχής» και γενικά όσοι βρήκαν τρόπους να μεταβάλουν την περιουσιακή τους κατάσταση και την κοινωνική τους θέση στη διάρκειά της θα έπρεπε να αποτελέσουν καίριο πεδίο για τη μελέτη της περιόδου. Τα φαινόμενα κοινωνικής και οικονομικής ανόδου ή έστω τα αντίστοιχα της πρόσδεσης σε ένα οικονομικό σύστημα, εξηγούν σε πολλές περιπτώσεις τις πολιτικές επιλογές των ανθρώπων και των ομάδων. Δυστυχώς, πρόκειται για ένα πεδίο που αφήνει αδιάφορους τους μελετητές. Οσα εδώ αναφέρονται μένουν έτσι στο επίπεδο των αρχικών παρατηρήσεων καθώς δεν μπορούν να στηριχθούν σε πρωτογενείς έρευνες και πηγές.» ( του Γιώργου ΜΑΡΓΑΡΙΤΗ, καθηγητή Ιστορίας στο ΑΠΘ) »
( Πηγή : Εφ. «Ριζοσπάστης », 29-11-2009 – Ένθετη Έκδοση: “7 Μέρες Μαζί” ) https://www.rizospastis.gr/page.do?publDate=29/11/2009&id=11544&pageNo=11
…………………………..
«Στα τέλη Δεκεμβρίου 1945, δημοσιεύτηκε η είδηση ότι οι οικονομικοί δοσίλογοι Καλαμών και Μεσσήνης θα εκτοπίζονταν σε νησιά. Είχε προηγηθεί η οργή των Καλαματιανών, όταν «εν πνεύματι επιεικίας, η συσταθείσα επιτροπή συμφώνως προς τον νόμον περί φορολογίας των πλουτισάντων κατά την περίοδον της κατοχής, εξέδωκε την απόφασίν της διά την πρώτην σειράν υποχρέων επί 25 περιπτώσεων εμπόρων και βιομηχάνων, […]περικόψασα εις το ελάχιστον τα υπό του κ. Εφόρου, βάσει των στοιχείων της οικονομικής εφορίας, προταθέντα ποσά. Ήτοι επί συνόλου 513.000.000 δραχμών τα οποία θα έπρεπε να εισπραχθούν, κατελογίσθησαν μόλις 172.850.000, εν συνόλω η επιτροπή εμείωσε τον φόρον κατά 66%». Πηγή (1)
…………………………..
( Πηγή : Εφημερίδα « ΕΜΠΡΟΣ » της 15/4/1945 )
( Πηγή : Εφημερίδα « ΕΜΠΡΟΣ » της 11/11/1945 )
( Πηγή : Εφημερίδα « ΕΜΠΡΟΣ » της 16/5/1946 )
………………………………..
( Πηγή : Εφημερίδα « ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ » της 4/5/1949 )
……………………………
Πώς κυριάρχησαν οι μαυραγορίτες στην Κατοχή
« … Μπροστά στην αποτυχία του συστήματος της υποχρεωτικής συγκέντρωσης σιτηρών από τις κατοχικές αρχές, προκειμένου να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα διατροφής των κατοίκων των πόλεων τον Ιούλιο του 1941, προτάθηκε η ανταλλαγή (πληρωμή των αγροτών) να γίνεται όχι μόνο σε χρήμα αλλά και σε είδη του ελληνικού μονοπωλίου (σαπούνι, λάδι, αλάτι και σπίρτα). Ούτε και αυτή η προσπάθεια πέτυχε, καθώς όσο περνούσε ο καιρός οργανωνόταν η «μαύρη αγορά», όπου σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής «μια οκά φασόλια» επισήμως τιμάται 35 δρχ. αντί 300 δρχ. στη «μαύρη αγορά» και το «ελαιόλαδον… 40-50 δρχ. αντί 400 την οκάν» («Πρωία», 10.9.1941). Βεβαίως οι συναλλαγές της μαύρης αγοράς σε χρήμα αφορούσαν μεγάλες ποσότητες και έτσι ήταν δυνατόν το χρήμα αυτό να μετατραπεί άμεσα σε χρυσό, ενώ στις καθημερινές μικρές ανταλλαγές το σιτάρι αποτελούσε το σταθερό μέτρο συναλλαγών και το χρήμα είχε συμβολική σημασία στον αγροτικό χώρο λόγω του ανεξέλεγκτου, όπως θα δούμε, πληθωρισμού. …..
Οι δαπάνες της κατοχικής κυβέρνησης ωστόσο ήταν σημαντικές, προκειμένου να πληρώσει τις δαπάνες Κατοχής στον κατακτητή και να καλύψει τις εσωτερικές ανάγκες (μισθοί κτλ.). Προφανώς το τεράστιο έλλειμμα που προέκυπτε χρηματοδοτείτο με έκδοση νέου χρήματος. Ετσι η αύξηση της κυκλοφορίας του χρήματος έφθασε σε δυσθεώρητα ύψη, από 9 δισ. δρχ. τον Δεκέμβριο του 1939 σε 450.000 δισ. τον Ιούνιο του 1944 (Εκθεση Σμπαρούνη), με αποτέλεσμα την ταχύτατη υποτίμηση του χρήματος, δηλαδή την τεράστια μείωση της αγοραστικής του δύναμης. Όσοι μπορούσαν να μετατρέπουν τις δραχμές σε χρυσό έβγαιναν κερδισμένοι τελικά περισσότερο από αυτούς που συσσώρευαν εμπορεύματα, κυρίως τρόφιμα, με στόχο να επωφεληθούν από τη συνεχή άνοδο της τιμής τους. Πράγματι για μια σειρά συγκυριακούς λόγους, που συνδέθηκαν με τις συμμαχικές στρατιωτικές επιτυχίες στις αρχές Νοεμβρίου του 1942, οι τιμές των τροφίμων έπεσαν κατά 50%. Την πτώχευση αυτή προφανώς πλήρωσαν περισσότερο οι μικροί και σχετικά απληροφόρητοι κερδοσκόποι, οι ποσότητες των τροφίμων στην αγορά διπλασιάστηκαν, διότι οι «μαυραγορίτες» άνοιξαν τις αποθήκες τους φοβούμενοι ότι οι επιτυχίες των συμμάχων θα οδηγούσαν σε άρση του ναυτικού αποκλεισμού της χώρας. Μερικοί θυμούνται ακόμη το επιφώνημα των εμπόρων «αγάντα Ρόμελ!» την περίοδο εκείνη. …..
Από όλη αυτή την πληθωριστική διαδικασία ολόκληρη την περίοδο της Κατοχής προέκυψε μια μεταφορά πλούτου από το σύνολο σχεδόν του αστικού πληθυσμού προς τους «επιτήδειους εμπόρους»-«μαυραγορίτες», οι οποίοι συσσώρευσαν τεράστιες περιουσίες και σταδιακά ανέτρεψαν την οικονομική και κοινωνική ιεραρχία στη διάρκεια της Κατοχής και κυρίως μετά την απελευθέρωση.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, στην περίοδο της Κατοχής άλλαξαν χέρια τεράστιες περιουσίες, από κινητά αντικείμενα αξίας (κοσμήματα, χρυσαφικά, αντικείμενα τέχνης κ.ά.) ως και ακίνητα (κατοικίες, διαμερίσματα, οικόπεδα). Υπάρχουν σχετικές πληροφορίες ότι πουλήθηκαν ακίνητα την περίοδο εκείνη στο 15%-25% της πραγματικής τους αξίας. …..
Ναπολέων Μαραβέγιας, Καθηγητής της Πολιτικής Οικονομίας.
(Πηγή: Εφ. «Το Βήμα», 24/10/1999, http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=115566)
……………………………
«Το φαινόμενο του «δωσιλογισμού», όπως επικράτησε να αποκαλείται στη χώρα μας η συνεργασία με τις κατοχικές αρχές την περίοδο 1941-1944, υπήρξε για πολλές δεκαετίες ένα θέμα λίγο-πολύ ταμπού, αντικείμενο απλουστευτικής καρικατούρας, αποσπασματικής αναφοράς, ενίοτε σιωπής ή πολιτικής εκμετάλλευσης. ……….Το φαινόμενο του δωσιλογισμού έδωσε ώθηση σε μια σειρά στερεότυπα: ο δωσίλογος ως μαυραγορίτης, κλασική φιγούρα του ελληνικού κινηματογράφου της δεκαετίας του ’60· ο δωσίλογος ως χαφιές, με σημείο αναφοράς το «Μπλόκο της Κοκκινιάς» του χαράκτη Τάσου· ή ο δωσίλογος ως «γερμανοτσολιάς» στην πολυδημοσιευμένη φωτογραφία εύζωνα δίπλα σε απαγχονισμένο σώμα αντιστασιακού. ……. Οπως όλα τα στερεότυπα, έτσι και αυτά έχουν κάποια βάση, χωρίς όμως να επαρκούν. Το εξαιρετικό βιβλίο του Στράτου Δορδανά αποδεικνύει του λόγου το αληθές ανασυνθέτοντας τους δωσιλογικούς κύκλους της κατοχικής Θεσσαλονίκης ……..
( «Ψύχραιμη ανάλυση ενός φαινομένου που διστάζουμε να το συζητήσουμε Το ταμπού του «δωσιλογισμού»» Στάθης Ν. Καλύβας (Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Yale.) [ Αναφορά/κριτική στο βιβλίο : «ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΕΛΛΗΝΩΝ – Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΩΝ ΤΑΓΜΑΤΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1941-1944 , ΔΟΡΔΑΝΑΣ Ν. ΣΤΡΑΤΟΣ»]
(Πηγή : http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=177977)
…………………………
«Υπήρχαν επίσης και οικονομικοί λόγοι, έχουμε τους οικονομικούς δοσίλογους, οι οποίοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία μετά την αποχώρηση των Γερμανών από την Ελλάδα, διασώζονται δηλαδή δεν καταδικάζονται και βρίσκονται στο απυρόβλητο, αφού αν καταδικάζονταν θα έπρεπε το σύνολο σχεδόν της οικονομικής και επιχειρηματικής ζωής της Ελλάδας να καταδικαστεί, άρα η χώρα θα αποκεφαλιζόταν οικονομικά και επιχειρηματικά».
[ Ο Στράτος Δορδανάς, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών & Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Μακεδονίας, μιλάει για το ζήτημα του δοσιλογισμού κατά την περίοδο της κατοχής. ]
( Πηγή : http://www.ww2wrecks.com/portfolio/οι-έλληνες-συνεργάτες-των-ναζί-στράτο/)
………………………………
(Χαρτονόμισμα της περιόδου « ονομαστικής αξίας » 100.000.000.000 δραχμών )
« … το μεγαλύτερο σε ονομαστική αξία ελληνικό χαρτονόμισμα, το οποίο έφερε την υπογραφή του τότε διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Ξενοφώντα Ζολώτα….. Ήταν παντελώς ανυπόληπτο,… Η ισοτιμία τότε ήταν: 1 λίρα = 71 τρισεκατομμύρια δραχμές (της Ευγενίας Κουντούρη ) » ( Πηγή : https://www.reader.gr/stories/154243-poso-mporeite-na-agorasete-100-disekatommyria-drahmes )
…………………………………………..
Σημαντική πηγή πληροφόρησης για κάθε ενδιαφερόμενο μελετητή είναι και τα βιβλία των : α) Δημοσθένη Κούκουνα: «Η ελληνική οικονομία κατά την κατοχή» και β) Νίκου Κ. Καρκάνη: “Οι Δωσίλογοι της Κατοχής. Δίκες – Παρωδία (ντοκουμέντα, αποκαλύψεις, μαρτυρίες)”
………………………………
Η μελέτη εκείνης της περιόδου (1944-1949) και του συγκεκριμένου θέματος, έχει σημαντικό ενδιαφέρον, για την απονομή « κοινωνικής και φορολογικής δικαιοσύνης » και φυσικά δεν μπορεί να γίνει στο πλαίσιο του παρόντος άρθρου.
4. Οι φορολογικοί συντελεστές.
Ο «φορολογικός» συντελεστής που έφτανε στο 90%, είναι μάλλον ο υψηλότερος συντελεστής φορολογίας που επιβλήθηκε ποτέ από την ίδρυση του Νεοελληνικού Κράτους.
5. Επιτροπές προσδιορισμού του φόρου με την συμμετοχή λαϊκών μελών.
Ο καθορισμός της φορολογητέας ύλης γίνεται από κατά τόπους ειδικές φορολογικές επιτροπές στις οποίες συμμετέχουν και λαϊκά μέλη και μπορούμε να πούμε ότι προσιδιάζει με τις σημερινές τεχνικές του Ν. 4174/2013 (Αρθρο 27. Μέθοδοι έμμεσου προσδιορισμού της φορολογητέας ύλης ).
«Το Χαρτόσημο Ποτέ Δεν Πεθαίνει» – Η Ιστορία του Χαρτοσήμου – Ο πιο ανθεκτικός Φόρος/Τέλος, από ιδρύσεως του Ελληνικού Κράτους – Μια Αυθεντική Ελληνική Φορολογία και Νοοτροπία.
Κωνσταντίνος Ιωαν. Νιφορόπουλος
Ορκωτός ελεγκτής λογιστής
Έτος 1836 – Εποχή του Όθωνα: Η εισαγωγή του φόρου χαρτοσήμου, ως «αναγκαιότητα» και ως «φορολογική δικαιοσύνη»: «Ο Βαυαρός νομοθέτης διά του νόμου της 14ης Αυγούστου 1836 περί τελών χαρτοσήμου εισήγαγεν εν Ελλάδι το ενιαίον σύστημα των τελών χαρτοσήμου, ο δε νόμος εκείνος επέζησεν επί μακρά έτη (σ.σ.: έως το 1887), ως εν των επιτυχεστέρων μνημείων της βαυαρικής νομοθεσίας» (Γ. Ν. Κοφινά, «Τα τέλη χαρτοσήμου», 1906).
Στον νομό «Περί χαρτοσήμου» (ΕτΚ αρ. 42, 15/8/1836) ορίζονταν μεταξύ άλλων τα εξής: «Γνωρίσαντες την ανάγκην να αυξήσωμεν τα εισοδήματα του κράτους, διά να απαντήσωμεν τα αναπόφευκτα έξοδά του, και επιθυμούντες ταυτοχρόνως να κατορθώσωμεν την όσον το δυνατόν ίσην διανομήν των φόρων, διά να μην επιβαρύνωνται μόναι αι κλάσεις των γεωργών και των ποιμένων, θέλοντες προσέτι να εμποδίσωμεν τας καταχρήσεις, τας οποίας απέφερεν η είσπραξις των μέχρι τούδε εν χρήσει δικαστικών, συμβολαιογραφικών, διοικητικών και των υποθηκών διατιμήσεων προς βλάβην του δημοσίου, και της δικαστικής υπηρεσίας … Άρθ. 1: Από της ημέρας της ενάρξεως του παρόντος νόμου, καταργούνται όλαι αι δικαστικαί, συμβολαιογραφικαί, διοικητικαί και των υποθηκών διατιμήσεις, και όλα τα άλλα δικαιώματα, τα οποία ελαμβάνοντο μέχρι τούδε διά καταχωρήσεις, εγγραφάς, επικυρώσεις εγγράφων και πράξεων προς όφελος του δημοσίου ταμείου, ή διαφόρων υπαλλήλων και δημοσίων υπηρεσιών. Άρθ. 2: Αντί των δικαιωμάτων τούτων εισάγεται εις γενικός φόρος υπό το όνομα χαρτόσημον…»
Υπαγόμενες σε χαρτόσημο πράξεις: Τα παντός είδους «συμβόλαια», οι επικυρώσεις εγγράφων, οι μισθοί που δίδονται από την κυβέρνηση, οι αποδείξεις των ιδιωτών, οι αποδείξεις πληρωμής κερδών, οι συναλλαγματικές και η αξία των κληρονομιών κ.λπ.
Έτος 1880:«Τέλος χαρτοσήμου» στα θέατρα και στα καφενεία: Επιβάλλεται το έτος 1880, με τον νόμο «Περί πληρωμής τέλους χαρτοσήμου λεπτών δέκα κατά δραχμήν επί των καθισμάτων των θεάτρων ή ωδικών καφενείων» και Επιβολή τέλους χαρτοσήμου σε λογαριασμούς και αποδείξεις των εμπόρων. Επιβάλλεται το έτος 1880, με τον νόμο «Περί επιβολής χαρτοσήμου επί παντός λογαριασμού ή αποδείξεως εμπορικών εταιρειών και παντός επιτηδευματίου», σε κάθε λογαριασμό ή απόδειξη εκδιδόμενη από εμπορικά ή βιομηχανικά καταστήματα ή εταιρείες ή επιτηδευματίες.
Χαρτόσημο και Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος (ΔΟΕ)
Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος (ΔΟΕ) ονομαζόταν ο έλεγχος των δημοσίων οικονομικών της Ελλάδας που επιβλήθηκε από ευρωπαϊκές χώρες που δάνεισαν την Ελλάδα το φθινόπωρο του 1897, ενώ αυτή είχε χρεοκοπήσει τέσσερα χρόνια πριν, με στόχο την αποπληρωμή των χρεών της προς τους πιστωτές της. Για να επιτευχθεί η εξυπηρέτηση του χρέους, ο ΔΟΕ απέκτησε τακτικές πηγές εσόδων και αξιολογούσε τις κρατικές υπηρεσίες για την αποδοτικότητα και την φοροεισπρακτική τους ικανότητα. Έτσι στον ΔΟΕ αποδίδονταν τα έσοδα των μονοπωλίων αλατιού, πετρελαίου, σπίρτων, τραπουλόχαρτων, τσιγαρόχαρτων και σμυρίδας Νάξου, ο φόρος καπνού, τα τέλη χαρτοσήμου και οι δασμοί του τελωνείου Πειραιά.
Έτος 1931: Νέος νόμος «Περί τελών χαρτοσήμου» (Ο παλαιότερος εν ισχύ σήμερα φορολογικός νόμος). Με το Π.Δ. της 28ης Ιουλίου 1931 «Περί κώδικος των νόμων περί τελών χαρτοσήμου» (ΦΕΚ Α´ 239/28-07-1931) κωδικοποιήθηκαν οι διατάξεις των νόμων 4755/13.5.1930 και του νόμου 5164/17.7.1931 σε ενιαίο κείμενο νόμου. Ο νόμος αυτός είναι ο παλιότερος εν ισχύ φορολογικός νόμος. «Αι διατάξεις του νόμου 4755 της 13ης Μαΐου 1930 “περί κώδικος των νόμων περί τελών χαρτοσήμου” και του νόμου 5164 της 17ης Ιουλίου 1931 “περί τροποποιήσεως του νόμου 4755 περί κώδικος των νόμων περί τελών χαρτοσήμου” κωδικοποιούνται εις ενιαίον κείμενον νόμου ως κατωτέρω…»
Έτος 1961: Εισφορά ΟΓΑ επί των τελών χαρτοσήμου. Το έτος 1961 με τον νόμο 4169 «Περί Γεωργικών Κοινωνικών Ασφαλίσεων» (άρθρο 11), τα αναλογικά τέλη χαρτοσήμου προσαυξάνονται με το ποσοστό 20% εισφοράς υπέρ ΟΓΑ.
Έτος 1987: Ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας και η κατάργηση αρκετών διατάξεων του νόμου «Περί χαρτοσήμου». Με τον Ν.1642/1986 καθιερώθηκε στην Ελλάδα ένα καινούργιο σύστημα έμμεσης φορολογίας, το σύστημα του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ). Με το νέο αυτό φορολογικό σύστημα αντικαθίσταται ένας σημαντικός αριθμός έμμεσων φόρων.
Έτος 2000:Η κατάργηση της χρήσης «κινητού επισήματος» – Η «Υπεύθυνη δήλωση»
Σύμφωνα με το τρίτο εδάφιο της παραγράφου 4 του άρθρου 25 του Ν. 2873/2000, με έναρξη ισχύος από 1/1/2001, ορίζεται ότι η χρήση κινητού επισήματος (το «επίσημα» είναι η διακριτική σφραγίδα που ξεχωρίζει ένα αντικείμενο και πιστοποιεί τη γνησιότητά του ή γενικότερα τις ιδιότητες που αποδεδειγμένα έχει) για είσπραξη οποιουδήποτε αναλογικού ή πάγιου τέλους χαρτοσήμου καταργείται.
Στο παρελθόν η υπεύθυνη δήλωση ενώπιον δημόσιας αρχής ρυθμιζόταν από το νομοθετικό διάταγμα 105/1969, γι’ αυτό και έχει καθιερωθεί η έκφραση «υπεύθυνη δήλωση του νόμου 105». Σήμερα ρυθμίζεται από το άρθρο 8 του Ν. 1599/1986.
Έως το 2001η υπεύθυνη δήλωση έπρεπε να συνταχθεί σε ειδικό έγγραφο και να καταβληθεί τέλος χαρτοσήμου. Από το 2001 δεν απαιτείται πλέον «ειδικό σφραγιστό χαρτί αξίας 100 δραχμών» και δεν υπάρχει κάποιο άλλο τέλος.
Έτος 2002: Η κατάργηση της επιβολής «τελών χαρτοσήμου» στις εξοφλήσεις αποδοχών. Με την από 21.12.2001 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου καταργούνται τα τέλη χαρτοσήμου σε αρκετές περιπτώσεις, μεταξύ άλλων και στις εξοφλήσεις κάθε είδους αποδοχών από μίσθωση εργασίας για απασχόληση με οποιαδήποτε μορφή και οπωσδήποτε αμειβόμενη, περιλαμβανομένων και των εκτός έδρας αποζημιώσεων ή εξόδων κίνησης,
Έτος 2018: Ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων κ. Γιώργος Πιτσιλής, μιλώντας σε συνέδριο και αναφερόμενος στη φορολογία χαρτοσήμου, είπε ότι «πρόκειται για ένα φόρο σχεδόν 90 ετών, για τον οποίο υπάρχουν διαχρονικά πολλές αμφισβητήσεις, και πολλές προστριβές στον έλεγχο. Μας προβληματίζει, θέλουμε να δούμε τις διεθνείς πρακτικές και να εντοπίσουμε τις εναλλακτικές για τη θέσπιση μιας σύγχρονης, αποτελεσματικής και εύληπτης φορολογίας στις συναλλαγές, η οποία να μην οδηγεί σε ανάσχεση της επιχειρηματικής δραστηριότητας».
Έτος 2022: Το «υπό κατάργηση» Χαρτόσημο, «κερδίζει» κατά κράτος το Φ.Π.Α – Μέχρι 31.12.2022 η απόδοση των τελών χαρτοσήμου για τα επιχειρηματικά δάνεια.
