Οι κρατικές εγγυήσεις και οι servicers…
Servicers σε δύσκολη αποστολή
Με αρκετό ενθουσιασμό περιγράφουν οι αναλυτές του οίκου αξιολόγησης DBRS την πρόοδο που έχει γίνει χάρη στο σχέδιο «Ηρακλής» για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Από την έκθεση του οίκου, όμως, γίνεται σαφές και πόσο δύσκολη θα είναι η αποστολή που έχουν αναλάβει οι servicers, οι οποίοι έχουν αναλάβει να διαχειριστούν τα μεγάλα χαρτοφυλάκια «κόκκινων» δανείων, που τιτλοποιήθηκαν με την εγγύηση του Δημοσίου.
Η DBRS σημειώνει ότι οι συναλλαγές έχουν ιδιωτικό χαρακτήρα και δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ακριβώς σε ποιο βαθμό έχουν εφαρμοστεί τα επιμέρους επιχειρηματικά σχέδια. Γνωρίζουμε, όμως, ότι πόσο είναι το απόθεμα κρατικών εγγυήσεων και πόσο έχει μειωθεί με το πέρασμα του χρόνου: δόθηκαν συνολικά εγγυήσεις ύψους 19,172 δισ. για 17 τιτλοποιήσεις και τον Ιούνιο 2024, αφού είχαν περάσει 12 τρίμηνα, οι εγγυήσεις είχαν μειωθεί κατά 11,5%, στα 16,962 δισ. «Η απόσβεση των εγγυήσεων, καθώς και το απόθεμα των δανείων που εξυπηρετούνται από τους servicers δείχνουν ότι η πλειονότητα των επιχειρησιακών σχεδίων (σ.σ.: των τιτλοποιήσεων) εκκρεμεί να υλοποιηθούν», παρατηρεί η DBRS. Και επισημαίνει πόσο μεγάλο βάρος πέφτει στους servicers για να εφαρμοστούν αυτά τα σχέδια, τονίζοντας: «η εστίαση μετατοπίζεται πλέον στην ικανότητα των servicers που έχουν τη διαχείριση να πετύχουν στον ρόλο τους».
— Θα καταφέρουν οι servicers στον όχι απέραντο χρόνο που έχουν στη διάθεσή τους, να κατεβάσουν το στοκ των κρατικών εγγυήσεων από περίπου 17 δισ. στο μηδέν, ώστε να μην έχουμε καταπτώσεις εγγυήσεων και «φούσκωμα» του δημοσίου χρέους; Αν το πετύχουν θα πρόκειται για ένα… ηράκλειο άθλο.
— Και για να έχουμε ιδέα για το μέγεθος του εγχειρήματος, παραθέτουμε ορισμένα στοιχεία από την ανακοίνωση της ένωσης των servicers. Το πρώτο εξάμηνο του 2024, τα τηλεφωνικά κέντρα των εταιρειών δέχτηκαν 570.000 κλήσεις (95.000 τον μήνα, κατά μέσο όρο) και υποδέχτηκαν 168.000 αιτήματα οφειλετών (28.000 τον μήνα, κατά μέσο όρο). Πραγματική βιομηχανία…
…………………………………….
Morningstar DBRS: Πέτυχε ο Ηρακλής – Η προσοχή τώρα στους servicers
Στον σημαντικό ρόλο που έπαιξε το πρόγραμμα Ηρακλής για τη σταθεροποίηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και τη μείωση των κόκκινων δανείων σε μονοψήφια επίπεδα, αναφέρεται η Morningstar DBRS, με αφορμή τη συμπλήρωση σχεδόν πέντε χρόνων από την έναρξή του.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζει ο οίκος, ο δείκτης NPL των ελληνικών τραπεζών κορύφωσε στο 49,1% το πρώτο τρίμηνο του 2017 (103,8 δισ. ευρώ κόκκινων δανείων). Παρότι ακολούθησε σταδιακή μείωση, ο δείκτης των NPL άρχισε να μειώνεται σημαντικά μόνο μετά την εφαρμογή του Ηρακλή, το τέταρτο τρίμηνο του 2019.
Ανάμεσα στο υψηλό του πρώτου τριμήνου του 2017 και την έναρξη του προγράμματος, ο δείκτης κόκκινων δανείων μειώθηκε κατά 8,5 ποσοστιαίες μονάδες σε διάστημα 11 τριμήνων (στο 40,6% ή στα 68,5 δισ. ευρώ από 49,1%).
Αντίθετα, σε μία αντίστοιχη περίοδο (11 τριμήνων) μετά την έναρξη του προγράμματος Ηρακλής, ο δείκτης NPL των τραπεζών έπεσε σε μονοψήφια επίπεδα, στο 9,7% το τρίτο τρίμηνο του 2022 (14,6 δισ. ευρώ) από 40,6% που ήταν το τέταρτο τρίμηνο του 2019.
Το πρώτο τρίμηνο του 2024, ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων ανερχόταν στο 7,5% (11,1 δισ. ευρώ), και η Morningstar DBRS προβλέπει ότι με τον Ηρακλή ΙΙΙ θα πέσει ακόμα περισσότερο, μειώνοντας το χάσμα με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης.
Από τα τέλη του 2023, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν φτάσει σε μονοψήφιους δείκτες NPLs, ενώ τρεις εξ αυτών έχουν δείκτες χαμηλότερους του 5%.
Τα κόκκινα δάνεια που εντάχθηκαν στον Ηρακλή ανέρχονται σε 42,8 δισ. ευρώ. Μέσω 17 συναλλαγών, στο πλαίσιο του προγράμματος δόθηκαν συνολικές κρατικές εγγυήσεις 19,2 δισ. ευρώ, με το ανεξόφλητο υπόλοιπο να διαμορφώνεται στα 17 δισ. ευρώ.
Η μείωση των 2,2 δισ. ευρώ ή 11,5% δείχνει ότι η πλειοψηφία των business plans δεν έχει εκτελεστεί ακόμα, σημειώνουν οι αναλυτές.
Κατόπιν τούτων, η Morningstar DBRS εκτιμά ότι ο Ηρακλής ΙΙΙ θα είναι η τελευταία φάση του προγράμματος.
Ενώ η ποιότητα ενεργητικού στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, τα χρέη που μεταβιβάστηκαν βρίσκονται ακόμα στην οικονομία, αφού τα διαχειρίζονται οι εταιρείες εξυπηρέτησης δανείων.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι servicers έχουν στα χέρια τους 70 δισ. ευρώ δανείων, από 87,7 δισ. ευρώ που ήταν το υψηλό, το πρώτο τρίμηνο του 2022.
Υποθέτοντας ότι δεν υπήρξαν νέες εισροές, τα νούμερα αυτά δείχνουν ότι κόκκινα δάνεια 17,6 δισ. ευρώ (20% από το συνολικό ποσό στα υψηλά του) διευθετήθηκαν από το πρώτο τρίμηνο του 2022 έως το πρώτο τρίμηνο του 2024.
«Με δεδομένο ότι ο βασικός στόχος του σχεδίου Ηρακλής ήταν η ενίσχυση των εγχώριων τραπεζών μέσω της μεταβίβασης κόκκινων δανείων, ο Ηρακλής ΙΙΙ θα μπορούσε να αποτελεί την τελευταία φάση του ελληνικού προγράμματος κρατικών εγγυήσεων», σημειώνει ο αναλυτής του οίκου, Βασίλης Παναγούλης, τονίζοντας ότι η προσοχή στρέφεται τώρα στους servicers και την ικανότητά τους να διευθετήσουν τα δάνεια.
