Θα αγοράζουν τα δάνειά τους σε τιμές… funds!
Η Ιταλία κάνει ό,τι δεν έκανε η Ελλάδα, επιτρέποντας στους δανειολήπτες να αποπληρώσουν χρέη που «κοκκίνισαν»
Αυτό που δεν τόλμησε να κάνει ποτέ η Ελλάδα, παρά τις πιέσεις των δανειοληπτών, αναμένεται να πράξει η γειτονική Ιταλία. Με σχέδιο νόμου που ετοιμάζεται, οι δανειολήπτες θα μπορούν να αγοράσουν τα δάνειά τους, τα οποία έχουν «κοκκινίσει» τα προηγούμενα χρόνια, σε όποια τιμή τα αγοράζουν και τα ξένα funds.
Υπενθυμίζεται πως τα «κοράκια» των «κόκκινων» δανείων αγοράζουν μαζικά από τις τράπεζες δάνεια σε εξευτελιστικά χαμηλές τιμές και, την ίδια ώρα, απαιτούν από τους δανειολήπτες να αποπληρώσουν το σύνολο του δανείου, αποκομίζοντας τεράστια κέρδη στις πλάτες των πολιτών και των μικρών επιχειρήσεων. Η ιταλική κυβέρνηση επιδιώκει να οριστικοποιήσει ένα νέο πλαίσιο, που θα επιτρέπει σε ιδιώτες και σε μικρές επιχειρήσεις να αποπληρώσουν χρέη που «κοκκίνισαν» τα προηγούμενα χρόνια για ένα κλάσμα της ονομαστικής τους αξίας, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν το θέμα και ζήτησαν από το Bloomberg να μην κατονομαστούν. Στόχος της γειτονικής χώρας είναι να απλωθεί ένα σημαντικό πλέγμα πάνω από τους δανειολήπτες μετά τις αλλεπάλληλες αυξήσεις επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που έχουν εκτοξεύσει τις μηνιαίες δόσεις των δανειοληπτών.
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Αξίζει να σημειωθεί πως στη χώρα μας έχουν πωληθεί δάνεια σε funds ακόμα και στο 10% της αξίας τους(!), χωρίς ο δανειολήπτης να έχει το δικαίωμα να πράξει το ίδιο. Δηλαδή, ένα δάνειο των 100.000 ευρώ (που είναι ένα μέσο στεγαστικό δάνειο στην Ελλάδα) το fund το αγόραζε έως και αντί 10.000 ευρώ. Αν ο δανειολήπτης έβρισκε αυτό το ποσό, δεν είχε τη δυνατότητα να πάει στην τράπεζα και να το αγοράσει, δηλαδή να ξεπληρώσει το χρέος του.
Από την πλευρά του, πάντως, το ελληνικό οικονομικό επιτελείο έχει απαντήσει στα δεκάδες ερωτήματα για τους λόγους που δεν επιτρέπεται κάτι αντίστοιχο στη χώρα μας, λέγοντας πως αυτή η διαδικασία θα ενθάρρυνε τους κακοπληρωτές, καθώς με αυτόν τον τρόπο θα αιτούνταν ένα δάνειο και στη συνέχεια θα το άφηναν να «κοκκινίσει». Στην πορεία θα ζητούσαν από την τράπεζα να το αγοράσουν αντί χαμηλότερου τιμήματος, με αποτέλεσμα να προκληθούν τεράστιες «τρύπες» στους ισολογισμούς των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Κανόνες επαναγοράς
Οι επενδυτές συνήθως αγοράζουν τα δάνεια σε πακέτα μέσω τιτλοποιήσεων -συχνά με κρατική εγγύηση- για ένα κλάσμα της ονομαστικής τους αξίας. Δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις, όπως αυτά από πιστωτικές κάρτες, αλλάζουν χέρια για λιγότερο από το 10% της ονομαστικής αξίας τους, ενώ τα χρέη με κάλυψη σε ακίνητα και άλλα χρέη που καλύπτονται από περιουσιακά στοιχεία πωλούνται σε υψηλότερες τιμές, αλλά και πάλι με πολύ σημαντική έκπτωση. Ο νέος νόμος θα επιτρέπει σε Ιταλούς δανειολήπτες με χρέη κάτω των 25.000.000 ευρώ που «κοκκίνισαν» μεταξύ 2015 και 2021 να τα επαναγοράσουν από τα funds που τα εξαγόρασαν από εγχώριες τράπεζες πριν από το τέλος του έτους. Οι οφειλέτες θα πληρώσουν ένα premium 20% επί της τιμής που αγόρασε το fund το δάνειο, σύμφωνα με την πρόταση που παρουσίασε το κόμμα της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι. Υπενθυμίζεται πως η Ιταλία επέβαλε τον προηγούμενο μήνα φόρο στα απροσδόκητα κέρδη τραπεζών. Στο «στόχαστρο» της ιταλικής κυβέρνησης έχουν μπει τα καθαρά έσοδα από τόκους που προέκυψαν από τη διαφορά μεταξύ των επιτοκίων καταθέσεων και δανείων.
Ιταλία: Σχέδιο της κυβέρνησης για επαναγορά “κουρεμένων” χρεών από δανειολήπτες
Η κυβέρνηση της Ιταλίας προωθεί την υιοθέτηση ενός φιλικού προς τους δανειολήπτες μέτρου για τα επισφαλή δάνεια, στα πλαίσια των ενεργειών της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι για τη στήριξη οικογενειών και επιχειρήσεων που βρίσκονται υπό πίεση από τα αυξημένα επιτοκία.
Ειδικότερα, όπως μετέδωσε το Bloomberg που επικαλείται πηγές με γνώση του θέματος, η κυβέρνηση Μελόνι βρίσκεται σε στάδιο οριστικοποίησης ενός νέου πλαισίου που θα επιτρέπει σε ιδιώτες και σε μικρές επιχειρήσεις να αποπληρώσουν χρέη που έχουν καθυστερήσει έναντι ενός μέρους μόνο της ονομαστικής τους αξίας.
Όπως σημειώνει ωστόσο το Bloomberg, το νέο νομοσχέδιο της κυβέρνησης Μελόνι θα μπορούσε να προκαλέσει νέα αναστάτωση τις τράπεζες της χώρας και τους διεθνείς επενδυτές, όπως η αιφνιδιαστική απόφαση πρόσφατα για την επιβολή φόρου απροσδόκητων τραπεζικών κερδών.
Οι ανησυχίες των επενδυτών επικεντρώνονται στο ενδεχόμενο τα μέτρα να θέσουν σε κίνδυνο την αγορά μη εξυπηρετούμενων δανείων της Ιταλίας και να εξαλείψουν τα κέρδη τους.
Μιλώντας στο Bloomberg News, ο υπουργός Βιομηχανίας Αντόλφο Ούρσο σημείωσε ότι “στόχος μας είναι να απαλλάξουμε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους και επιχειρήσεις από τα επισφαλή τους δάνειά, να τακτοποιήσουμε παλαιότερα χρέη και να τους επαναφέρουμε στη δουλειά”.
Όπως αναφέρει το πρακτορείο, η πρόταση αρχικά είχε διατυπωθεί στα τέλη του περασμένου έτους από βουλευτές κοντά στην Μελόνι και την υποστήριξε ο Ούρσο. Οι βουλευτές της αντιπολίτευσης είχαν υποβάλει ξεχωριστό νομοσχέδιο για το θέμα.
Παρόλο που το ιταλικό κοινοβούλιο θα ξεκινήσει τη συζήτηση των μέτρων τον επόμενο μήνα, η κυβέρνηση θα μπορούσε να αποφασίσει να επιταχύνει την έγκρισή τους, συμπεριλαμβανομένου του νομοσχεδίου για τα “κόκκινα δάνεια”, σε ένα από τα επόμενα διατάγματά της, ανέφεραν οι πηγές του Bloomberg.
Όπως και με τον φόρο απροσδόκητων κερδών, που εγκρίθηκε νωρίτερα αυτόν τον μήνα, οι βουλευτές της Μελόνι επιδιώκουν να περιορίσουν τα υπερβολικά κέρδη που αποκομίζουν παράγοντες του χρηματοοικονομικού συστήματος, αναφέρει το κείμενο του σχεδίου νόμου.
Το προσχέδιο σημειώνει ακόμα ότι οι επενδυτές στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, συχνά διεθνείς, αγόρασαν αυτά τα χρέη αυτά όταν οι συνθήκες ήταν δραματικές και “κερδοσκοπούν από δίδυμες αδυναμίες”, των τραπεζών και των δανειοληπτών, με “τοκογλυφικού τύπου περιθώρια” που είναι “πραγματικά απαράδεκτα”.
Οι επενδυτές αγοράζουν συνήθως τα δάνεια ή τα ομαδοποιούν σε τιτλοποιήσεις — συχνά με κρατική εγγύηση — για ένα μικρό κλάσμα μόνο της ονομαστικής τους αξίας. Καθυστερημένα μη εξασφαλισμένα δάνεια, όπως πιστωτικών καρτών, αλλάζουν χέρια για λιγότερο από 10% της ονομαστικής τους αξίας, ενώ τα χρέη ακινήτων και άλλα ενυπόθηκα μπορούν να έχουν υψηλότερες τιμές.
Το νέο νομοσχέδιο θα επιτρέπει σε Ιταλούς δανειολήπτες με χρέη κάτω των 25 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία σταμάτησαν να εξυπηρετούνται μεταξύ 2015 και 2021, να τα επαναγοράσουν από τα funds που τα αγόρασαν από τράπεζες μέχρι το τέλος του περασμένου έτους.
Οι δανειολήπτες θα πληρώνουν μία προσαύξηση 20% επί της αξίας της αρχικής συναλλαγής, σύμφωνα με την πρόταση του κόμματος της Μελόνι.
O Gregorio Consoli, συνεργάτης επί χρηματοδοτικών θεμάτων της δικηγορικής εταιρείας Chiomenti, σχολιάζει ότι “το προτεινόμενο νομοσχέδιο περιορίζει τη μέγιστη ανάκτηση στις καλύτερες πιστώσεις, ενώ παραμένουν αμετάβλητα τα δάνεια με χαμηλές ανακτήσεις — κάτι που επηρεάζει το σκεπτικό των επενδύσεων”.
Σύμφωνα με τον ίδιο, “όσο υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με τους κανόνες, τα funds πιθανότατα θα σταματήσουν να επενδύουν, οι τράπεζες θα δυσκολεύονται να πουλήσουν τα επισφαλή τους δάνεια και αυτό μπορεί να έχει αντίκτυπο στην ικανότητά τους να χορηγούν νέα δάνεια”.
Το Bloomberg επισημαίνει ότι μέτρο θα μπορούσε να επιφέρει ένα νέο πλήγμα στην ιταλική αγορά μη εξυπηρετούμενων δανείων, η οποία έχει προσελκύσει δεκάδες διεθνείς αγοραστές από το 2015.
Τα διεθνή funds έχουν ξοδέψει δισεκατομμύρια ευρώ για να αγοράσουν επισφαλή δάνεια από ιταλικές τράπεζες τα τελευταία οκτώ χρόνια, επιτρέποντάς τους να διαγράψουν θέσεις που ήταν δύσκολο να ανακτηθούν και δίνοντας έτσι ώθηση στη δραστηριότητα νέων δανείων.
Συγκεκριμένα, οι εκχωρήσεις βοήθησαν να μειωθεί η έκθεση των ιταλικών τραπεζών σε μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα από τα 341 δισ. ευρώ στο τέλος του 2015 σε 58 δισ. τον Μάρτιο φέτος, σύμφωνα με εκθέσεις της PricewaterhouseCoopers.
Νέο «χτύπημα» από τη Μελόνι στα funds
Η κυβέρνηση της Ιταλίας καταβάλει μεγάλες προσπάθειες προκειμένου να περάσει μέχρι το τέλος του έτους ένα μέτρο φιλικό προς τους δανειολήπτες σχετικά με τα «κόκκινα δάνεια», στο πλαίσιο της προσπάθειας του πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι να βοηθήσει οικογένειες και επιχειρήσεις που πλήττονται από τις αυξήσεις στα επιτόκια.
Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση Μελόνι επιδιώκει να οριστικοποιήσει ένα νέο πλαίσιο που θα επιτρέπει σε ιδιώτες και μικρές επιχειρήσεις να αποπληρώνουν δάνεια που έγιναν «κόκκινα» τα προηγούμενα χρόνια σε μικρό μέρος της ονομαστικής τους αξίας, σύμφωνα με ανώμυμες πηγές του Bloomberg.
Ωστόσσο, ο νέος νόμος θα μπορούσε να φέρει νέα αναστάτωση σε τράπεζες και τους διεθνείς επενδυτές σε μια χώρα που εξακολουθεί να κλυδωνίζεται από έναν αιφνιδιαστικό έκτακτο φόρο στις τράπεζες. Οι ανησυχίες των επενδυτών επικεντρώνονται στο ενδεχόμενο τα μέτρα να εξανεμίσουν τις αποδόσεις τους και να θέσουν σε κίνδυνο την αγορά μη εξυπηρετούμενων δανείων της Ιταλίας.
«Στόχος μας είναι να βγάλουμε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους και επιχειρήσεις από τα κόκκινα δάνεια, να ρυθμίσουμε τα παλιά χρέη και να τους επαναφέρουμε στην εργασία», δήλωσε ο υπουργός Βιομηχανίας Αδόλφο Ούρσο στο Bloomberg News.
Η πρόταση διατυπώθηκε αρχικά στα τέλη του περασμένου έτους από βουλευτές που πρόσκεινται στη Μελόνι και έχει υποστηριχθεί από τον Ούρσο. Η αντιπολίτευση έχει υποβάλει ξεχωραστεί πρόταση νόμου για το θέμα. Ενώ το κοινοβούλιο πρόκειται να αρχίσει να συζητά τα μέτρα τον επόμενο μήνα, η κυβέρνηση θα μπορούσε να αποφασίσει να επιταχύνει την έγκριση περιλαμβάνοντας το νομοσχέδιο σε ένα από τα επόμενα διατάγματά της, είπαν οι άνθρωποι.
Όπως συνέβη και με τον έκτακτο φόρο στις τράπεζες που εγκρίθηκε νωρίτερα τον Αύγουστο, οι βουλευτές της Μελόνι επιδιώκουν να περιορίσουν τα υπερκέρδη των τραπεζών, σύμφωνα με το κείμενο του σχεδίου νόμου.
Οι επενδυτές σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια, συχνά διεθνείς, αγόρασαν αυτά τα χρέη υπό δραματικές συνθήκες και «κερδοσκοπούν πάνω στις δίδυμες αδυναμίες» των τραπεζών και των δανειοληπτών αποκτώντας τεράστια περιθώρια κέρδους, τα οποία είναι «πραγματικά απαράδεκτα», σύμφωνα με το σχέδιο.
Κανόνες επαναγοράς
Οι επενδυτές αγοράζουν συνήθως τα δάνεια σε χαρτοφυλάκια ή τα ομαδοποιούν σε τιτλοποιήσεις – συχνά με κρατική εγγύηση – για ένα μέρος της ονομαστικής τους αξίας. Τα επισφαλή μη εξασφαλισμένα δάνεια, όπως τα δάνεια πιστωτικών καρτών, «αλλάζουν χέρια» για λιγότερο από το 10% της ονομαστικής αξίας, ενώ τα χρέη από ακίνητα και άλλα χρέη που καλύπτονται από περιουσιακά στοιχεία μπορούν να αποφέρουν υψηλότερες τιμές.
Ο νέος νόμος θα επιτρέψει στους Ιταλούς δανειολήπτες με χρέη κάτω των 25 εκατ. ευρώ (27 εκατ. δολάρια) που «κοκκίνισαν» από το 2015 έως και 2021 να τα αγοράσουν πίσω από funds που τα είχαν αγοράσει από εγχώριους δανειστές πριν από το τέλος του 2022. Οι οφειλέτες θα πληρώνουν premium 20% επί της αξίας της συναλλαγής, σύμφωνα με την πρόταση που παρουσίασε το κόμμα της Μελόνι και δημοσιεύθηκε αρχικά από τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένης της εφημερίδας la Repubblica.
«Όσο υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με τους κανόνες, τα ταμεία πιθανότατα θα σταματήσουν να επενδύουν, οι τράπεζες θα δυσκολευτούν να πουλήσουν τα επισφαλή δάνειά τους και αυτό μπορεί να έχει αντίκτυπο στην ικανότητά τους να χορηγούν νέα δάνεια», σχολίασε ο Γκριγκόριο Κονσόλι,διευθύνων σύμβουλος για τα χρηματοοικονομικά της δικηγορικής εταιρείας Chiomenti με έδρα το Μιλάνο.
Το μέτρο θα μπορούσε να επιφέρει ένα νέο πλήγμα στην ιταλική αγορά μη εξυπηρετούμενων δανείων, η οποία έχει προσελκύσει πλήθος διεθνών αγοραστών από το 2015. Διεθνή κεφάλαια έχουν δαπανήσει δισεκατομμύρια ευρώ για την αγορά επισφαλών δανείων που κατέχουν ιταλικές τράπεζες τα τελευταία οκτώ χρόνια, επιτρέποντάς τους να «καθαρίσουν» τα χαρτοφυλάκιά τους, ενώ παράλληλα δίνουν ώθηση στη νέα δανειοδοτική δραστηριότητα.
Οι πωλήσεις συνέβαλαν στη μείωση της έκθεσης των ιταλικών τραπεζών σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια από 341 δισ. ευρώ στο τέλος του 2015 σε 58 δισ. ευρώ τον Μάρτιο του 2023, σύμφωνα με εκθέσεις της PricewaterhouseCoopers.
Ο νόμος θα μπορούσε επίσης να έχει αντίκτυπο στις εγγυήσεις που παρέχει το κράτος για να βοηθήσει τις τράπεζες να ξεφορτωθούν χρέη ύψους περίπου 110 δισ. ευρώ.
