Η μεγάλη μπίζνα με το ηλεκτρικό ρεύμα
Η Ελλάδα, για μία ακόμα φορά σε περίοδο αιχμής ηλεκτρικής κατανάλωσης, βρίσκεται να έχει από τις πλέον ακριβές χρεώσεις στην Ευρώπη. Οι τιμές δεν βασίζονται στο κόστος παραγωγής αλλά στη διαδικασία που εφαρμόζεται στην Ελλάδα από το 2018 (κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και κατόπιν κυβέρνηση Ν.Δ.) κατόπιν εντολών της Ε.Ε. Στη διαδικασία χρηματιστηριακής διαμόρφωσης τιμών ρεύματος στη βάση της κερδοσκοπίας χωρίς να υπάρχει καμία ασφαλιστική δικλείδα.
Στο χρηματιστήριο ενέργειας οι τιμές διαμορφώνονται χωρίς να υπάρχει κανένα όριο ή περιορισμός. Όσον αφορά τη ζήτηση και την προσφορά συνεχώς παίζονται παιγνίδια που μεγιστοποιούν τις τιμές ανάλογα με τις επικρατούσες συνθήκες. Στο πλαίσιο αυτό, τον «ρυθμιστικό» ρόλο τον παίζουν οι παραγωγοί ρεύματος με φυσικό αέριο. Όταν υπάρχει ελεγχόμενη ζήτηση και καλές συνθήκες (π.χ. ηλιοφάνεια για το ρεύμα από τα φωτοβολταϊκά) το ισοζύγιο ρεύματος θα είναι θετικό. Περισσεύει ρεύμα αλλά στην Ελλάδα δεν έχει φροντίσει κανείς από τους εμπλεκόμενους θεσμικά να υπάρχουν δυνατότητες αποθήκευσης ρεύματος. Αυτό είναι μία συνειδητή επιλογή με επικεφαλής τη «δημόσια» ΔΕΗ. Ο λόγος είναι ότι αν υπάρχει αποθηκευμένο ρεύμα, όπως γίνεται σε άλλες χώρες στην Ε.Ε., δεν μπορούν να παιχτούν με αποτελεσματικότητα τα κερδοσκοπικά παιγνίδια. Συνεπώς σε συνθήκες που το ρεύμα επαρκεί να καλυφθεί από τις φθηνότερες πηγές (αιολική, ηλιακή, υδροηλεκτρικά, λιγνίτης) δεν συμμετέχουν στη διαδικασία οι παραγωγοί του φυσικού αερίου και αφήνουν τις τιμές στα χαμηλά για όλους. Στις περιπτώσεις αυτές οι τιμές μπορεί να φτάσουν πολύ χαμηλά. Όταν υπάρχει αυξημένη ζήτηση και πίεση στην αγορά τότε αλλάζουν όλα και μπαίνουν στο παιγνίδι οι κερδοσκόποι.
Η χονδρική τιμή κάθε μέρα διαμορφώνεται μέσω δημοπρασιών, από τις ωριαίες προσφορές των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων για να καλύψουν την ωριαία ζήτηση που θα χρειαστούν οι καταναλωτές ενέργειας. Πρώτες, με πολύ χαμηλές τιμές, λόγω ουσιαστικά μηδενικού οριακού κόστους, μπαίνουν στο σύστημα οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και τα υδροηλεκτρικά και ακολουθούν κατά σειρά οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τη φθηνότερη στην ακριβότερη (λιγνίτης, φυσικό αέριο, πετρέλαιο). Στο πλαίσιο της ζήτησης γίνονται οι ανάλογες προσφορές από κάθε μονάδα παραγωγής σύμφωνα με το κόστος παραγωγής συν το προσδοκώμενο κέρδος, με αρκετή δόση κερδοσκοπίας ανάλογα με την πιεστικότητα των συνθηκών. Έτσι οι τιμές διαμορφώνονται «ελεύθερα» (;) και σε περιόδους κρίσης ανεβαίνουν στα ύψη, ανεξάρτητα από το κόστος παραγωγής. Το ύψος δεν έχει όριο αφού δεν υπάρχει κανείς περιορισμός στο που μπορεί να φτάσει η τιμή.
Με βάση αυτά διαμορφώνεται η τιμή εκκαθάρισης της αγοράς, όπως τη λένε, ανά ώρα. Μόνο που η τιμή δεν βασίζεται στο μέσο όρο των προσφορών αλλά καθορίζεται από την υψηλότερη προσφερόμενη τιμή. Στην τιμή αυτή, την υψηλότερη, πληρώνονται όλοι οι παραγωγοί ανεξάρτητα αν κάποιοι στην αρχή της διαδικασίας προσέφεραν πολύ χαμηλότερη τιμή. Κοινώς η άκρατη κερδοσκοπία «με αέρα» στην πιο εξειδικευμένη μορφή της. Έτσι φτάσαμε προχθές στο σημείο να διαμορφωθεί η αγορά κάποια στιγμή και στα 850 ευρώ!
Όπως είπαμε το πολιτικό σύστημα έχει φροντίσει να μην υπάρχουν μηχανισμοί εξισορρόπησης της κερδοσκοπικής μανίας των παραγωγών. Τα πράγματα θα ήταν τελείως διαφορετικά, όπως βλέπουμε κυρίως στον πυρήνα της Ε.Ε., αν υπήρχαν κάποια στοιχεία στα οποία δυστυχώς είτε με τις επιλογές του πολιτικού συστήματος είμαστε εκτός (χρήση λιγνίτη, αποθηκευτικά μέσα για το ρεύμα από ΑΠΕ κ.ά.) είτε είμαστε πολύ πίσω ως χώρα για διάφορους λόγους (ηλεκτρική διασύνδεση με άλλες χώρες).
Φυσικά τα πάντα θα ήταν διαφορετικά αν οι τιμές, σε ένα κοινωνικό αγαθό όπως η ηλεκτρική ενέργεια, διαμορφώνονταν στο πλαίσιο μιας διαδικασίας οριοθέτησης των τιμών με βάση το κόστος κάθε παραγωγού συν ένα λογικό κέρδος. Πάντως η απαλλαγή από το χρηματιστήριο ενέργειας είναι η μοναδική ουσιαστική λύση στην παρούσα φάση.
………………………..
Η κυβέρνηση… καμαρώνει που επιδοτεί τα τιμολόγια ρεύματος τον Αυγούστου 2024 από τις τσέπες των νοικοκυριών
Στην εύκολη λύση της φορολογίας προσέφυγε η κυβέρνηση για να «ρίξει» τα τιμολόγια ρεύματος του Αυγούστου κατά 0,016 ευρώ ανά KWh, παρότι το κόστος της ενέργειας τον Ιούλιο αυξήθηκε κατά 36,6% σε σχέση με τον Ιούνιο.
Η χονδρική τιμή (ΤΕΑ) από τα 98,89 ευρώ ανήλθε σε ένα μήνα στα 135,18 ευρώ για τον Ιούλιο. Η κυβερνητική εξίσωση με την επιβολή φόρου 10 ευρώ ανά MWh στις θερμικές μονάδες φυσικού αερίου χαροποίησε την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, που σε ανακοίνωσή της αναφέρει:
«Κάτω από 15 λεπτά/kWh η τελική τιμή για τους οικιακούς καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, σημειώνοντας με έμφαση ότι σε προ ενεργειακής κρίσης επίπεδο η τελική τιμή για τους δικαιούχους του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου μετά την επιδότηση για τον Αύγουστο».
Να σημειωθεί ότι η εξίσωση με βάση την οικονομία η προσθήκη ενός φόρους ανεβάζει τις τελικές τιμές του προϊόντος και δεν τις… ρίχνει.
Οι νόμοι της αγοράς και της οικονομίας λένε ότι η επιβολή ενός φόρος θα περάσει στην κατανάλωση και ειδικά για τους παραγωγούς ενέργειας ο φόρος των 10 ευρώ ανά MWh, θα συμβάλει στην άνοδο της τιμής της MWh μέσα από το Χρηματιστήριο Ενέργειας.
Τα νοικοκυριά από την τσέπη τους θα πληρώσουν το κόστος του φόρου που έγινε επιδότηση όπως και το κόστος της ενέργειας.
Οι προμηθευτές συγκράτησαν την τιμή της KWh του Αυγούστου
Στην Ευρώπη η τιμή του φυσικού αερίου (TTF) ανέρχεται σε 40,9 ευρώ ανά MWh και στην Ελλάδα χάρη στην κυβέρνηση κοστίζει 50,9 εξαιτίας του φόρου.
Η πρόβλεψη του ΥΠΕΝ για τη διαμόρφωση των τιμολογίων του Αυγούστου δεν προήλθε από τη δική τους παρέμβαση αλλά από τις ανταγωνιστικές διαθέσεις των παρόχων ενέργειας. Ο όμιλος Metlen του Ε. Μυτιληναίου στα μέσα Ιουλίου ανακοίνωσε ότι η τιμή ανά KWh για το πράσινο τιμολόγιο του Αυγούστου θα παρέμεινε η ίδια με του Ιουλίου στα 0,15990 ευρώ. Ακολούθησαν κι άλλου πάροχοι απορροφώντας το μεγαλύτερο μέρος του κόστους του Ιουλίου και συγκράτησαν την τιμή του ρεύματος.
Το τιμολόγιο της ΔΕΗ στα 0,147 ευρώ ανά KWh μετά την επιδότηση
Η ΔΕΗ ανακοίνωσε ότι η τιμή της KWh θα διαμορφωθεί στα 0,14791 ευρώ μετά την επιδότηση των 0,016 ευρώ όταν η αρχική τιμή που έδωσε ήταν τα 0,16391 ευρώ ανά KWh. Η διοίκηση της ΔΕΗ έκανε έκπτωση 53% στο τιμολόγιο του Αυγούστου η οποία να σημειωθεί θα ήταν στα 0,189 ευρώ ανά KWh.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΔΕΗ τους τελευταίους μήνες είναι ο φθηνότερος παροχος στο πράσινο τιμολόγιο αλλά τον Αύγουστο χάνει την πρωτιά από την Protergia η οποία διαθέτει το αντίστοιχο τιμολόγιο στα 0,1439 ευρώ μετά την επιδότηση.
Η αγορά ενέργειας εμφανίζει αντανακλαστικά με τους παρόχους να διαμορφώνουν ανταγωνιστικά τιμολόγια για τον Αύγουστο.
Η παρουσία του φόρου θα ανεβάζει την τιμή της MWh στο Χρηματιστήριο Ενέργειας κατά 25% σε σχέση με τις ευρωπαϊκές αγορές καθιστώντας την Ελλάδα ως την πιο ακριβή χώρα ως παραγωγό ενέργειας με φυσικό αέριο.
