ΕΚΤ: Νέα αύξηση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης
Για όγδοη φορά αύξησε τα βασικά της επιτόκια η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) κατά 0,25%.
Έτσι το επιτόκιο καταθέσεων διαμορφώνεται πλέον στο 3,5% ενώ το αντίστοιχο για τις κύριες πράξης αναχρηματοδότησης στο 4%. Σημειώνεται ότι μετά την σημερινή απόφαση τα επιτόκια επανέρχονται στο επίπεδο που ήταν το 2001. Η ΕΚΤ επιβράδυνε τον ρυθμό της ανόδου των επιτοκίων της στις 25 μονάδες βάσης στη συνεδρίασή της τον Μάιο έπειτα από συνεχείς αυξήσεις 75 και 50 μονάδων βάσης. Ωστόσο από πέρυσι τον Ιούλιο, οπότε άνοιξε ο κύκλος των αυξήσεων τα επιτόκια έχουν αυξηθεί συνολικά κατά 4%, συμπαρασύροντας προς τα πάνω το κόστος εξυπηρέτησης των δανείων.
Σημειώνεται, ωστόσο, ότι η αύξηση των επιτοκίων δεν επηρεάζει το κόστος εξυπηρέτησης των στεγαστικών δανείων, μετά την απόφαση των ελληνικών τραπεζών να επιβάλουν «μορατόριουμ» παγώνοντας τα επιτόκια.
Νέα αύξηση των επιτοκίων εν μέρει αντανακλά την διάψευση των προσδοκιών της ΕΚΤ για ταχύτερη μείωση του πληθωρισμού, όπως αυτές αντανακλώνται στις αναθεωρημένες προβλέψεις που ανακοίνωσε σήμερα.
Σύμφωνα με τις νέες προβλέψεις ο πληθωρισμός αναμένεται να κλείσει φέτος στο 5,1% έναντι 5,3% που ήταν η πρόβλεψη του Μαρτίου, ωστόσο το 2024 και 2025 η νέα πρόβλεψη είναι δυσμενέστερη. Συγκεκριμένα το 2024 ο πληθωρισμός εκτιμάται ότι θα υποχωρήσει στο 3% έναντι 2,9% που ήταν η προηγούμενη πρόβλεψη, ενώ για το 2025 προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 2,3% από 2,1% που προβλεπόταν τον Μάρτιο.
Επί τα χείρω αναθεωρήθηκαν επίσης και οι προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας προβλέποντας ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί φέτος κατά 0,9% (έναντι 1% που ήταν η πρόβλεψη του Μαρτίου) κατά 1,5% το 2024 (από 1,6% που ήταν η προηγούμενη πρόβλεψη), ενώ αμετάβλητη στο 1,6% παρέμεινε η πρόβλεψη για την αύξηση του ΑΕΠ το 2025.
Η ΕΚΤ διαπιστώνει ότι το κόστος δανεισμού έχει αυξηθεί κατακόρυφα, μετά τις τελευταίες αυξήσεις, και ο ρυθμός χορήγησης νέων δανείων επιβραδύνεται. Οι αυστηρότεροι όροι χρηματοδότησης είναι ένας βασικός λόγος για τον οποίο ο πληθωρισμός προβλέπεται να υποχωρήσει περαιτέρω προς το στόχο, καθώς αναμένεται να περιορίσουν ολοένα και περισσότερο τη ζήτηση.
Οι μελλοντικές αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου θα διασφαλίσουν ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα φθάσουν σε επίπεδα αρκετά περιοριστικά ώστε να επιτευχθεί έγκαιρη επιστροφή του πληθωρισμού στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2% και θα διατηρηθούν σε αυτά τα επίπεδα για όσο διάστημα χρειαστεί. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να λαμβάνει τις αποφάσεις για το ύψος των επιτοκίων σύμφωνα με τα δεδομένα που αφορούν στην εκτίμησή της για τις προοπτικές για τον πληθωρισμό υπό το φως των νέων χρηματοοικονομικών δεδομένων, της δυναμικής του πληθωρισμού και της ισχύος της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής.
Σήμα λιτότητας από το ΔΝΤ: Η ΕΚΤ να συνεχίσει τις αυξήσεις, οι κυβερνήσεις να μειώσουν δαπάνες
Υψηλότερα επιτόκια και αυστηρότερη δημοσιονομική πολιτική συστήνει στην ευρωζώνη το ΔΝΤ, σε μια περίοδο όπου οι Ευρωπαίοι πολίτες προσπαθούν να ανταπεξέλθουν στην εκτόξευση των τιμών λόγω του υψηλού πληθωρισμού.
Ειδικότερα, σε μια τακτική επισκόπηση της οικονομίας των 20 χωρών που μοιράζονται το ευρώ, το ΔΝΤ ανέφερε ότι οι κυβερνήσεις της ΕΕ θα πρέπει να συμφωνήσουν γρήγορα σε μια μεταρρύθμιση, που τώρα συζητείται, των δημοσιονομικών κανόνων και των κανόνων χρέους του μπλοκ που στηρίζουν την αξία του ευρώ.
«Η νομισματική πολιτική πρέπει να συνεχίσει να σφίγγει για να φέρει τον πληθωρισμό στο στόχο εγκαίρως», ανέφερε το ΔΝΤ στην έκθεση, την οποία παρουσίασε στους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης και στην ΕΚΤ.
Μία ημέρα πρίν, στις 15/6/2023, η ΕΚΤ αύξησε το κόστος δανεισμού στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 22 ετών και δήλωσε ότι ο επίμονα υψηλός πληθωρισμός σχεδόν εγγυάται άλλη μια κίνηση τον επόμενο μήνα και πιθανότατα και μετά από αυτόν. Η τελευταία αύξηση των επιτοκίων (κατά 25 μονάδες βάσης) ήταν η όγδοη διαδοχική αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ μετά τη λανθασμένη εκτίμηση για την ανθεκτικότητα των αυξήσεων των τιμών στις αρχές του περασμένου έτους και οδήγησε το επιτόκιο πολιτικής της στο 3,5%, επίπεδο που έχει να δει από το 2001.
Οι κυβερνήσεις να μειώσουν τις δαπάνες
Το ΔΝΤ προέτρεψε τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης να βοηθήσουν την ΕΚΤ με περικοπές δαπανών, επειδή η οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να επιταχυνθεί συγκρατημένα φέτος και του χρόνου, παρά τη σύσφιξη των χρηματοπιστωτικών συνθηκών.
«Η δημοσιονομική εξυγίανση θα πρέπει επίσης να προχωρήσει για να μειωθούν οι πληθωριστικές πιέσεις και να αποκατασταθεί ο δημοσιονομικός χώρος», ανέφερε το ΔΝΤ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβλεψε τον Μάιο ότι τα δημόσια οικονομικά της ευρωζώνης θα βελτιωθούν, με το συνολικό δημοσιονομικό έλλειμμα να συρρικνώνεται στο 3,2% του ΑΕΠ φέτος από 3,6% πέρυσι και να μειώνεται στο 2,4% του ΑΕΠ το 2024. Το δημόσιο χρέος θα συνεχίσει επίσης να μειώνεται και η Επιτροπή το βλέπει στο 90,8% του ΑΕΠ για το σύνολο της ευρωζώνης φέτος, από 93,1% πέρυσι, και να μειώνεται περαιτέρω στο 89,9% το 2024.
Οι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ
Το ΔΝΤ κάλεσε τις κυβερνήσεις της ΕΕ να ολοκληρώσουν τη συνεχιζόμενη μεταρρύθμιση των δημοσιονομικών κανόνων του μπλοκ, οι οποίοι τέθηκαν σε εφαρμογή για να αποτρέψουν τον υπερβολικό δανεισμό των κυβερνήσεων.
Η μεταρρύθμιση θα συζητηθεί από τους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ αργότερα την Παρασκευή (16/6/2023), αλλά δεν αναμένεται μεγάλη πρόοδος, επειδή η Γερμανία και η Γαλλία παραμένουν σε διαφωνία σχετικά με το αν θα πρέπει να υπάρχει μια ελάχιστη ετήσια μείωση του χρέους υποχρεωτική για όλους.
«Μια γρήγορη συμφωνία για τη μεταρρύθμιση του πλαισίου οικονομικής και δημοσιονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ θα στήριζε τη δημοσιονομική βιωσιμότητα μακροπρόθεσμα», δήλωσε το ΔΝΤ.
